BM listesine girdiler... Türkiye’nin yaşanası köyleri

Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) tarafından yapılan değerlendirmeye göre, İzmir’in Birgi köyü “Dünyanın en iyi turizm köyleri” arasına girdi. Listede dünya genelinde 32 köy yer alırken, sıralamada Türkiye’den sadece Birgi yer aldı. Milattan önce 750’den bu yana yerleşim yeri olarak kullanıldığı belirtilen Birgi, Aydınoğulları zamanından kalma mimari dokusuyla her yıl binlerce ziyaretçiyi ağırlıyor. Bursa’daki Cumalıkızık ile Mardin’deki Anıtlı köyleri ise Dünya Turizm Örgütü’nün sadece 20 köyün yararlandığı “iyileştirme programı”na kabul edildi. Dünya Turizm Örgütü, söz konusu köyleri yapılan başvurular ile belirliyor. Başvuru için taşınması gereken 9 önemli kriter ise kültürel ve doğal kaynakların varlığı, kültürel değerlerin korunması ve tanıtılması, ekonomik sürdürülebilirlik, sosyal sürdürülebilirlik, çevresel sürdürülebilirlik, turizmin gelişimi ile değer zincirinin entegrasyonu, altyapı ve erişilebilirlik, sağlık, emniyet ve güvenlik olarak sıralanıyor.

CUMALIKIZIK/BURSA

OSMANLI MİMARİSİ’NİN SON ÖRNEKLERİNDEN

Cumalıkızık, Osmanlıların Bursa’da ilk yerleştikleri bölgelerden. Bizans döneminin de yerleşim yerlerinden olan köy, Osmanlı Beyliği’nin İznik’i fethetmesinin ardından önem kazanmış. Cumalıkızık vakıf köyü olarak kurulmuş, bu özelliğini de evlerin mimarisine yansıtmış. 180’i halen kullanılan, bazılarında ise koruma ve restorasyon çalışmalarının yapıldığı toplam 270 evle Osmanlı mimarisini günümüze taşıyor. İsminin hikâyesi de enteresan: O dönemlerde, Uludağ’ın eteğindeki vadilerin arasında sıkışıp kalan yöre köylerine ‘’kızık’’ adı verilmiş. Çevre köylerden topluca gidilerek cuma namazı kılınan bu köye de Cumalıkızık denilmiş.

BİRGİ KÖYÜ/İZMİR

5 BİN YILLIK TABLO GİBİ

İzmir’e 124 km uzaklıktaki Ödemiş ilçesine bağlı Birgi köyü, 5 bin yıllık tarihe sahip. Taş-ahşap yapılı orijinal mimarideki tarihi evleri, dar sokakları, sokaklarını süsleyen ağaçlarıyla tablo gibi bir köy. 1996 yılında sit alanı ilan edilmiş, 2012’de UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi’ne eklenmiş. Geçtiğimiz günlerde de Dünya Turizm Örgütü tarafından dünyanın en iyi 32 turizm köyünden birisi seçildi. 200’e yakın tarihi tescilli binası var. Ulu Cami ve Çakırağa Konağı gibi tarihi yapılara ev sahipliği yapıyor. Kayıtlı 2500 civarı nüfusu olan köy, evlerinin yanı sıra kestanesi ve inciriyle meşhur.

ANITLI KÖYÜ/MARDİN

EN GÜZEL ‘DİNLENME’ YERİ

Anıtlı, Mardin’in Midyat ilçesine 30 kilometre uzaklıkta bulunan bir Süryani köyü. Süryaniler arasındaki adı Hah ise ‘dinlenme yeri’ anlamına geliyor. Doğasının verdiği huzurla da bu ismi sonuna kadar hak ediyor.

18 Süryani ve bir Müslüman ailenin yaşadığı 130 nüfuslu köy, tarım ve bağcılıkla geçiniyor. Tarihinin 4 bin yıla kadar uzandığı söylenen köyde, bölgenin tek katedrali olan Mor Sobo’nun kalıntıları yer alıyor. Meryem Ana Kilisesi de ihtişamıyla köye ziyaretçi çekiyor.