Bizim hesapta traktör yoktu

‘TRAFİKTEKİ araçları bile doğru sayamadık’ diye başlık attım.Doğal olarak Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) Başkanı Doç. Dr. Ömer Demir aradı. Önce, ‘Bugün manşete çıkmışız’ diye takıldı. Sonra, Emniyet Genel Müdürlüğü ile aralarındaki motorlu kara taşıtı sayısı farkının nedenini, bu farkı giderme hazırlıklarını anlattı.Şimdi konuyu hatırlayalım: Otomotiv Sanayi Derneği (OSD), Türkiye’deki motorlu kara taşıtları sayısını elde etmek istemiş, Emniyet Genel Müdürlüğü ile DİE’nin verileri arasında 1 milyonu aşan fark olduğunu görmüştü. Bu bilgi üzerine ben de iki kurumun internetteki sayfalarına girip, aradaki farkın 1.4 milyon adet olduğunu görmüştüm. Yani, Emniyet’e göre Türkiye’de 1.4 milyon daha fazla motorlu kara taşıtı yollarda dolaşıyordu.NASIL DÜZENLENİYORDİE Başkanı Doç. Dr. Ömer Demir, öncelikle motorlu kara taşıtları istatistiklerinin nasıl düzenlendiğini aktardı:‘DİE tarafından açıklanan motorlu kara taşıtları istatistiklerinin vergi kaynağını Emniyet Genel Müdürlüğü’nün il ve ilçe Trafik Kayıt ve Tescil Büro Amirlikleri’nce düzenlenen ‘Araç Trafik Tescil Müracaat ve İşlem Formu’ oluşturmaktadır. Temmuz 2004 tarihine kadar bu formların birer nüshası DİE’ye gönderilmekte, gönderilen formların vergi girişi de burada yapılarak, gerekli istatistikler üretilmekteydi. Zaman üçerisinde formların DİE’ye geç ulaşması nedeniyle, iki kurum rakamları arasında dönemsel farklılıklar ortaya çıkabiliyordu.’DİE Başkanı Demir, 1.4 milyon adetlik farkın nedenini de şöyle irdeledi:‘DİE ile Emniyet Genel Müdürlüğü rakamları arasındaki farklılığın nedeni ise DİE’nin motorlu kara taşıtları istatistiklerinde, traktör, motorsuz taşıt ve zirai araçların (biçer döver, pancar sökme araçları gibi) trafiğe çıkmadığı düşüncesiyle sayıları yayınlanan rakamlarda yer almamaktaydı.’ARTIK DÜZELİYOR Doç. Dr. Ömer Demir, rakam farklılıklarının nedenlerini anlattıktan sonra, sorunu kökten çökecek hazırlıklarını duyurdu:‘Farklılıkları ortadan kaldırmak ve sonuçları daha kısa sürede kamuoyuna duyurmak amacıyla 15 Nisan 2004 tarihinde DİE ile Emniyet Genel Müdürlüğü arasında bir protokol imzalanmış ve Emniyet Genel Müdürlüğü’nden verilerin manyetik ortamda alınması için gerekli çalışmalara başlanmıştır. Ağustos 2004 tarihinden itibaren artık başta traktör olmak üzere tarım araçlarının sayısı da DİE istatistiklerinde yansıtılacaktır. 2004 Ağustos ayına ait motorlu kara taşıtları istatistikleri, 1 Kasım 2004’te kamuoyuna açıklanacaktır.’Bırakın köy, kasaba yollarını, şehirlerarası yollarda traktör, biçerdöver, hatta basit motorla çalışan römorkları görmeyenimiz var mı?Traktör, İstanbul’da bile yük taşıma aracı olarak kullanılıyor...Trafik kurallarını ihlal ederek de olsa, traktörü de, biçerdöveri de, daha basit motorlu tarım araçları da özellikle yaz aylarında yollarda cirit atıyor.Buna karşın Türkiye’nin temel veri tabanını oluşturan DİE ise, bugüne kadar traktörü, biçerdöveri ‘nasıl olsa trafiğe çıkmıyor’ mantığıyla görmezden geliyor...Neyse ki Ömer Demir yönetimindeki DİE, bu yanlıştan dönüyor...Kısacası 1 Kasım’dan itibaren Türkiye, trafikteki motorlu taşıt sayısını ‘tartışmasız’ şekilde öğrenmeye başlayacak...