Bizim Dr. Schacht

GEÇEN seçimde Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) ‘iktidara gelirsek uygulayacağız’ diye vaat ettiÄŸi vergi politikasına inanıp da ona oy veren vatandaÅŸlar ÅŸimdi ne düşünüyorlar, merak ediyoruz. Merak ediyoruz; çünkü ‘Seçim Beyannamesi’nde AKP aynen:‘Orta vadede toplam vergi gelirlerini azaltmadan, verginin tabana yayılması, kiÅŸi ve kurumları kayıtdışılığa iten nedenlerin kaldırılması ve vergi idaresinde etkinliÄŸin saÄŸlanmasıyla, vergi oranları tedricen (yavaÅŸ yavaÅŸ) indirilecektir’ demiÅŸti.Kendisini AKP’nin Dr. Schacht’ı (Hitler döneminin Maliye sihirbazı) sanan Maliye Bakanı Kemal Unakıtan maalesef yukarıdaki vaatlerin tam aksini yaptı. ÖrneÄŸin verginin tabana yayılması yerine tabandaki az ve orta gelirli vatandaşı dolaylı vergilerin silindiri altında pestile çevirdi. Åžimdiki durumun ne anlama geldiÄŸini, bakın konunun tanınmış bir uzmanı olan eski Maliye Bakanlığı MüsteÅŸarı Biltekin Özdemir nasıl ifade etti:‘Bu yapının (vergi gelirlerinin yüzde 32.7’sinin dolaysız, yüzde 67.3’ünün dolaylı yoldan alınmasının) saÄŸlıklı olmadığı çok açıktır.Vergilendirme, gelirler ve kazançlardan çok, harcamalar üzerine yani fiyat ayarlamalarına kaydırılmış, dolaylı vergilerin oran ve miktarları kabul edilemez seviyelere yükseltilmiÅŸtir. Bu yapının vergi yükünü özellikle alt ve orta gelir gruplarına bindiren, onları zayıflatan ve gelir dağılımını daha da bozan etkileri olduÄŸu söylenebilir. Çünkü verginin büyük kısmını, gelirinin tamamına yakınını tüketmek durumunda kalan orta sınıf ödemektedir...’Özdemir sakıncanın, sadece alt ve orta gelir düzeyindekilerin ezilmesiyle sınırlı olmadığını söylüyor, izlenen politikanın ‘Zaten mevcut olan çok büyük kayıt-dışı ve vergi-dışı alan oluÅŸmasına da katkıda bulunduÄŸunu’ vurguluyor.Peki poÅŸetlenerek satılan kitabı, gazeteyi, broşürü, deodorantı, tıraÅŸ ve banyo malzemelerini dahi ‘lüks ürün’ sayıp bunlarla ilgili Özel Tüketim Vergisi’ni yüzde 6.7’den yüzde 20’ye yükselten ama ‘elmas’ı lüks saymayan bizim Dr. Schacht neden böyle yapıyor?Bir sebebi biliyoruz... Türkiye’nin cari açığı (toplam döviz gelirleri ile toplam döviz giderleri farkı) büyüdüğü için, hükümet lüks mallar ithalatı yüzünden dövizimiz azalmasın diye bu kararı aldı.Ä°kincisi... Uluslararası Para Fonu, hükümetin yeniden 13 ili ‘teÅŸvik’ kapsamına almasından doÄŸacak gelir kaybının telafi edilmesi için Maliye’yi zorluyordu.Ä°yi de... Maliye Bakanı orada patlak lastik tamircisi gibi araba yürüsün diye ikide bir yama yapmak için mi var, yoksa Türkiye’nin mali yapısını düzeltip vergi kaybını önlemek (kayıtdışı ekonomiyi kayıt altına almak) için mi? Bir soru daha:Gelir dağılımını bozmak için mi, düzeltmek için mi?Bu basit soruların yanıtını doÄŸru verirsek belki doÄŸru Dr. Schacht’ı da buluruz.Â