‘Bırakın’ mektubu

17 Haziran'dan beri Erivan'da tutuklu olan Türk akademisyen Yektan Türkyılmaz'ın serbest bırakılması için 13 Türk aydını Ermenistan Lideri Koçaryan'a mektup yazdı.ARALARINDA Ermeni iddiaları konusunda farklı ve alternatif görüşler savunan Orhan Pamuk, Murat Belge, Taner Akçam, Etyen Mahçupyan, Halil Berktay, Elif Åžafak gibi isimlerin bulunduÄŸu 13 Türk aydını Ermenistan Devlet BaÅŸkanı Robert Koçaryan’a bir mektup yazarak, Türk araÅŸtırmacı Yektan Türkyılmaz’ın serbest bırakılmasını istedi. Yurtdışına antika kitap kaçırmaya çalıştığı gerekçesiyle Erivan’da gözaltında tutulan, Türkyılmaz’ın dün yapılacak ilk duruÅŸması ise Cuma gününe ertelendi. Yektan Türkyılmaz’la Dayanışma Komitesi (Committee for Solidarity with Yektan Turkyilmaz) imzasıyla Ä°ngilizce gönderilen mektupta Türkyılmaz’ın hakkındaki suçlama dışında Ermeni arÅŸivlerine girebilen ilk Türk akademisyen olarak araÅŸtırmaları ve teorik yönelimleri konusunda da sorgulandığı, arÅŸiv araÅŸtırmalarının dijital kopyalarına el konulduÄŸu belirtilirken, ‘Bu muamele hiçbir ÅŸekilde haklı gösterilemez’ denildi. KAYGIMIZ ARTIYOR6 dil bilen, tez araÅŸtırmaları, doktorasını sürdürdüğü ABD’nin önde gelen üniversitelerinden Duke University tarafından prestijli burslarla desteklenen Türkyılmaz’ın tutuklanmasının iki ülke arasındaki iliÅŸkilere zarar verebileceÄŸinin ifade edildiÄŸi mektupta ÅŸu sözlere yer verildi: ‘Yektan Türkyılmaz 1915 olaylarını ve yüzyılın başındaki diÄŸer siyasi ÅŸiddet örneklerini objektif olarak ele alan az sayıdaki Türk akademisyenden bir tanesi. (Ä°ngilizce ve Fransızca’nın yanısıra) Türkçe, Osmanlıca, Kürtçe ve Ermenice bilen tek araÅŸtırmacı olarak Türkyılmaz’ın araÅŸtırması, Anadolu ve Güney Kafkasya’nın fırtınalı tarihi dönemine yeni boyutlar kazandırmayı vaadediyor. Tutuklamanın Türkyılmaz’ın ilk Türk akademisyen olarak Ermeni ulusal arÅŸivlerine girebilmesinin hemen ardından gerçekleÅŸmesi kaygıları artırmaktadır. Uzayan tutukluluk hali, Türk ve Ermeni akademisyenler arasında son dönemde açılan hassas diyalog ortamına çok büyük hasar verebilir. Bu tutuklama ayrıca Ermenistan’ın bağımsız akademik araÅŸtırmayı desteklemediÄŸi yönünde şüpheler uyandıracaktır.’ GEREKÇENÄ°Z YERSÄ°ZMektupta Türkyılmaz’ın hapiste alıkoyulmasının gerekçesinin de yersiz olduÄŸu belirtilirken şöyle denildi: ‘Yanında taşıdığı kitapların hiçbirinin yurtdışına çıkarılması konusunda bir yasak yoktu, sadece izin alınması gerekiyordu. Türkyılmaz’ın böyle bir gereklilikten haberi olmadığına eminiz, eÄŸer haberi olsaydı ciddi bir akademisyen ve Ermeni kültürüne dost bir insan olarak kesinlikle bunu yerine getirirdi. Biliyoruz ki kanunlar bir hukuk düzeni içinde tutarlı bir ÅŸekilde uygulanır. Oysa ki bu davayı soruÅŸturmakla yükümlü yetkilinin söylediÄŸine göre, halihazırdaki kanunda eski kitap satan kiÅŸilerin, alıcıları yurtdışına kitap çıkartırken alınması gerekli izinler konusunda bilgilendirmesi hakkında bir zorunluluk yeralmıyor. Ayrıca kanun nükleer silah ve kitaplarla ilgili ihlaller konusunda hiçbir ayrım yapmıyor. Gümrük kanunlarının ihlali için bir ceza öngörmek uygun olabilir, ancak 4 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası iÅŸlenen suçla tamamen oransız ve bağımsız araÅŸtırmacılar için caydırıcı olabilir.’Ankara devredeERMENÄ°STAN’da tutuklanan araÅŸtırmacı Yektan Türkyılmaz için Ankara, Tiflis BüyükelçiliÄŸi aracılığıyla giriÅŸimde bulundu. Erivan’la iliÅŸkilerini Moskova yerine Tiflis BüyükelçiliÄŸi aracılığı ile yürüten Ankara, Türkyılmaz’ın suçlandığı kitapları Erivan’daki sahaflardan satın aldığını, herhangi bir antika kaçakçılığının sözkonusu olmadığını bildirerek, serbest bırakılmasını talep etti. AyÅŸe Gül Altınay:KGB’de 45 dakika görüştümKOMÄ°TENÄ°N düzenleyicilerinden Sabancı Ãœniversitesi Kültürel Antropoloji Bölümü öğretim üyesi Doç. AyÅŸe Gül Altınay, 17 Haziran’dan beri Ermenistan Ulusal Güvenlik Servisi (KGB) tarafından baÅŸkent Erivan’da alıkonulan Yektan Türkyılmaz’ı 3 hafta önce ziyaret etti. Altınay, Erivan’daki KGB binasında bir ajanın gözetiminde gerçekleÅŸen ve 45 dakika süren görüşmeyle ilgili ÅŸunları söyledi: ‘Yektan, fiziksel ve zihinsel olarak iyi durumda. Tabii ki son derece üzgün ve bir an önce bu sürecin sona ermesini diliyor. Dış dünyayla tek baÄŸlantısı bir radyo istasyonu, bazı Ermeni gazeteleri ve avukatıyla olan görüşmeleri. Mektup gönderemiyor ve gönderilen mektupları alamıyor. Yektan tutuklamanın ilk 10 gününde soruÅŸturmanın daha çok araÅŸtırması, siyasi görüşleri ve baÄŸlantıları üzerinde yoÄŸunlaÅŸtığını söyledi. SöylediÄŸine göre esas suçlamayı oluÅŸturan kaçırılan antika kitaplar konusu daha sonra gündeme gelmiÅŸ.’ Mektubu imzalayan aydınlardan bazılarının Yektan Türkyılmaz’la hiç tanışmadığını da belirten Altınay, ‘Ama ciddi bir araÅŸtırmacı olduÄŸunu biliyoruz ve bir an önce serbest kalmasını diliyoruz’ diye ekledi.Dayanışma komitesiBağımsız akademisyenlerin engellenmeden çalışabilmelerinin Türkiye-Ermenistan arasındaki iliÅŸkilerin geliÅŸmesinde büyük önem taşıdığının vurgulandığı mektuba imza koyan Yektan Türkyılmaz’la Dayanışma Komitesi ÅŸu isimlerden oluÅŸuyor: Orhan Pamuk, Elif Åžafak, Taner Akçam, AyÅŸe Gül Altınay, Murat Belge, Halil Berktay, Oral Çalışlar, Özlem Dalkıran, Hrant Dink, Fatma Müge Göcek, Etyen Mahçupyan, Taha Parla ve Ragıp Zarakolu.‘Dost’ imzalarOrhan Pamuk (Yazar) Bir Ä°sviçre gazetesine verdiÄŸi demeçte, ‘Türkiye’de 30 bin Kürt öldürülmüştür. Bir milyon da Ermeni’ diyerek tepki çekmiÅŸti.Taner Akçam (Akademisyen-araÅŸtırmacı) Tehcir üzerine kitapları ve 1915 olaylarını kesin bir dille ‘soykırım’ olarak nitelendirmesiyle tanınıyor. AyÅŸe Gül Altınay (Akademisyen) Ä°ptal edilen Ermeni Konferansı’nın katılımcılarından.Murat Belge (Akademisyen-yazar) 1915 olaylarının 90’ıncı yıldönümünde Erivan’daki törenlere katılmış, Mariott Oteli’nde bir Ermeni üzerine ÅŸarap dökmüştü.Halil Berktay (Akademisyen) Ä°ptal edilen Ermeni Konferansı düzenleyicilerinden ve konuÅŸmacılarından. 1915 olaylarını ‘Etnik temizlik’ olarak niteliyor.Oral Çalışlar (Gazeteci-yazar) Ä°ptal edilen Ermeni Konferansı’nın ‘Basın Özgürlüğü ve Ermeni sorunu’ baÅŸlıklı oturumunun konuÅŸmacılarındandı.Hrant Dink (Gazeteci-yazar) Ermeni kökenli bir Türk vatandaşı. Ermenice ve Türkçe yayın yapan ‘Agos’ Gazetesi’nin Genel Yayın Yönetmeni.Fatma Müge Göcek (Akademisyen) Ä°ptal edilen Ermeni Konferansı’nın konuÅŸmacılarından. Ermeni tezlerine arka çıkmakla suçlanmıştı.Etyen Mahçupyan (Gazeteci-yazar) Ä°ptal edilen Ermeni Konferansı’nın ‘Basın Özgürlüğü ve Ermeni sorunu’ baÅŸlıklı oturumunun konuÅŸmacılarından.Taha Parla (Akademisyen) Ä°ptal edilen Ermeni Konferansı’nın konuÅŸmacılarından. Ragıp Zarakolu (Yayıncı-yazar) ‘Türk Kaynaklarında Ermeni Soykırımı’ adlı kitabı derledi. 1915 olayları konusunda resmi tarihin gerçekleri yansıtmadığını savunuyor.Elif Åžafak (Yazar-akademisyen) Tepkiler üzerine iptal edilen Ermeni Konferansı’nın konuÅŸmacıları arasındaydı.Â