Bir yıllık karanlık

İSTANBUL’daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu’nda Suudi Arabistan’dan gönderilen ölüm mangası tarafından vahşice katledilen Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinin bugün birinci yıl dönümü. Dünya liderlerinin her fırsatta cinayeti kınayan açıklamalarına rağmen cinayetin emrini verdiği iddia edilen Suudi Arabistan’ın ‘fiili’ lideri Veliaht Prens Muhammed bin Selman’a yönelik somut hiçbir adım atılmadı.

KİLİT İSİM YARGILANMIYOR

Suudi Arabistan’da Kaşıkçı cinayetine ilişkin davada, vahşetin kilit ismi Prens Selman’ın eski danışmanı Suud el Kahtani ve cinayet için Türkiye’ye gelen birçok isim yargılanmıyor. Dahası Kahtani’nin şüpheli bir şekilde kayıp olduğu belirtiliyor. Suudi Arabistan uluslararası soruşturma ve şüphelilerin Türkiye’ye iadesini hiçbir şekilde kabul etmeyerek tepkilere neden olan bir dava süreci yönetiyor. Suudi Arabistan’da yürütülen davalara Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin üye ülkeleri ve Türkiye’den diplomatların girişine izin verilmesine rağmen, kısa süreli içeriye alınan diplomatların yanlarına tercüman almalarına dahi müsaade edilmiyor. Ülkedeki davada 5’i idamla toplamda 11 kişi yargılanıyor.

Cemal Kaşıkçı cinayetinden sonra dünyanın en çok takip ettiği konular arasında Batı ülkeleri ve şirketlerinin tutumları yer aldı. Washington Post’un haberine göre, Kaşıkçı cinayetinin ardından Suudi Arabistan’da düzenlenen finans zirvesini ‘şirket imajlarına’ zarar gelmemesi amacıyla boykot eden önemli firmalar, yavaş yavaş Suudi Arabistan’a dönmeye başladı. ‘Çöldeki Davos’ ismi verilen finans zirvesine geçen yıl katılmayan Goldman Sachs, JPMorgan Chase, Citigroup ve Blackrock’ın ekim ayı sonunda düzenlenecek etkinliğe katılacakları ifade edildi. Washington Post, Suudi Arabistan’da Kaşıkçı davası konusunda herhangi bir somut adım atılmaması ve adaletin tesis edilmemesini, ‘iş dünyası liderleri herkesten çok bağışlayıcı’ yorumuyla değerlendirdi.

PRENSİ ELEŞTİRİYORDU

Kaşıkçı, Suudi Arabistan’daki uzun gazetecilik kariyerinin ardından taşındığı ABD’de Washington Post gazetesi için yazılar kaleme almaya başladı. Bu yazıların bir kısmı, dünyaya ‘reformist prens’ imajı yaymak için geniş çaplı bir kamu diplomasisi atağı başlatan Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile ilgiliydi. Kaşıkçı, köşesinde Selman’ın ‘aslında reformist’ bir kişilikte olmadığını anlatıyordu. Kaşıkçı’nın nişanlısı Hatice Cengiz, Washington Post için kaleme aldığı yazıda “Çok geç değil, ABD’nin gerçeğin yanında olacağına dair umudumu sürdüreceğim. Aynı zamanda Cemal için adalet arayışına devam edeceğim. Dünyanın dört bir yanından insanların ve hükümetlerin, benim bu arayışıma katılacağına dair umudumu da sürdüreceğim” ifadelerini kullandı.

‘GÜLDÜKLERİNİ DUYUYORSUNUZ’

İNGİLİZ BBC’nin Panaroma programında Kaşıkçı cinayeti ele alındı. Birleşmiş Milletler Özel Raportörü Agnes Callamard’ın ekibinde yer alan Barones Kennedy, ses kayıtlarını dinlemesinin ardından “Bunun en tepeden ciddiyetle ve hayli örgütlü bir şekilde planlanan bir görev olduğuna dair hiç şüphem yok. Bu, gelişigüzel yapılmış, tali bir operasyon değil” açıklamasında bulundu. Kennedy, “Güldüklerini duyabiliyorsunuz. Bu kan donduran bir iş. Orada, bu adamın geleceğini, öldürüleceğini ve parçalara ayrılacağını bilerek bekliyorlar” dedi.

SİLAH ANLAŞMALARI DAHA AĞIR BASTI

ABD Başkanı Donald Trump, geçen yıl 2 Ekim’de katledilen Cemal Kaşıkçı cinayetine ilişkin ilk açıklamasını 7 gün sonra yaptı. “Bu konuda endişeliyim. Umarım mevzu bir an önce açıklığa kavuşur. Şu anda bu konuda kimse bir şey bilmiyor” diyen Trump, daha sonra olay hakkında birbiriyle çelişen açıklamalarda bulundu. Trump 13 Ekim’de Kaşıkçı’nın öldürülmesi ihtimaline ilişkin “Eğer durum anlatıldığı gibiyse bu gerçekten çok berbat ve kötü bir durum. Biz bunun sonuna kadar gideceğiz ve ağır cezası olacak” dedi. CIA’in raporunda cinayetin emrini Veliaht Prens Selman’ın verdiğine yönelik ifadeyi umursamayan Trump, Suudi Arabistan ile yüklü silah anlaşmalarını gerekçe göstererek herhangi somut bir adım atmadı. ABD Senatosu Kaşıkçı cinayetinden Veliaht Prensi Selman’ı sorumlu tutan tasarıyı kabul etti.

KAŞIKÇI’NIN OĞLU: YARGIYA GÜVENİYORUM

KATLEDİLEN Cemal Kaşıkçı’nın oğlu Salah Kaşıkçı, babasının cinayet davasında Suudi Arabistan yargısına güvendiğini belirtti. Salah, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Sevgili babamı kaybetmemizin üzerinden bir yıl geçti. Batı ve Doğu’daki muhalifler ve düşmanlar bu olaydan fayda sağlamaya çalışıyor. Daha önce de söylediğim gibi Suudi Arabistan yargısının adaleti sağlayacağına ve bu korkunç suçun faillerini cezalandıracağına inancım sonsuz. Ben de babam gibi vatana ve onun yöneticilerine sadık kalacağım” ifadesini kullandı.

CİNAYET NASIL İŞLENDİ

SUUDİ gazeteci Cemal Kaşıkçı, 28 Eylül Cuma günü saat 11.50’de evlilik işlemleri için İstanbul’daki Suudi başkonsolosluk binasına gitti. Burada Kaşıkçı’ya 2 Ekim’e randevu verilerek cinayet planı devreye sokuldu. Suudi Arabistan’dan İstanbul’a 1 Ekim’de saat 16.30’da tarifeli seferle gelen 3 kişilik ekip, otele yerleştikten sonra başkonsolosluğa gitti. Bu sırada başkonsolosluktan bir başka ekip de Belgrad Ormanı ve Yalova’da keşif çalışmaları yaptı.

ÖNCE HARD DİSK SÖKÜLDÜ

Saat 01.45’te 3 kişilik ikinci ekip, tarifeli seferle İstanbul’a gelip otele yerleşti. Aralarında generallerin de bulunduğu 9 kişilik üçüncü ekip ise özel uçakla havalimanına inip bir başka otele hareket etti. Toplam 15 kişiden oluşan ekip, sabah 09.50 ile 11.00 arasında ayrı ayrı gelip başkonsoloslukta buluştu. Önce başkonsolosluğun kamera sistemindeki hard diski söküldü, saat 11.50’de de Cemal Kaşıkçı telefonla aranıp o günkü randevusu teyit edildi. Aynı gün erken saatlerde Londra’dan İstanbul’a dönen Kaşıkçı’dan saat 13.08’de konsolosluk binasına yaya olarak girdikten sonra bir daha haber alınamadı. Farklı uçaklarla Türkiye’ye gelen ve aralarında güvenlikçi, istihbaratçı ile adli tıp uzmanının bulunduğu 15 kişilik Suudi ekip, iki ayrı uçakla akşam saatlerinde Türkiye’den ayrıldı.

CEMAL İÇİN ADALET

SUUDİ gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın ölümünden sorumlu olanların cezalandırılmasını isteyen bir grup, Suudi Arabistan’ın Almanya’daki Berlin Büyükelçiliği önünde gösteri düzenledi. Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (ROG) tarafından organize edilen gösteride, ‘Cemal için adalet’ yazılı pankartlar açıldı.