Bir vatandaşlık hikayesi

ÖYKÜMÜZ, Motorola'nın Telsim aleyhinde açtığı davanın görüldüğü New York'taki mahkemede Hakan Uzan'ın sanık olarak dinlendiği 24 Haziran 2002 tarihli duruşmada başlar. Mahkeme heyetine sunulan iki belgeye göre, Cem Uzan ve Hakan Uzan, Ürdün vatandaşıdırlar. Hakan Uzan, kendisinin Ürdün vatandaşlığını doğrular, ancak ağabeyinin Ürdün vatandaşlığı konusunda bir bilgisinin olmadığını söyler.Dönemin koalisyon hükümeti, izinsiz olarak başka bir ülkenin vatandaşlığına geçtikleri gerekçesiyle Cem ve Hakan Uzan'ı vatandaşlıktan çıkartmak üzere harekete geçer ve Dışişleri Bakanlığı'ndan bilgi istenir. Dışişleri, bilgi talebini Amman Büyükelçiliğimize havale eder. Amman Büyükelçiliğimiz, Ürdün Dışişleri Bakanlığı'na gazete haberlerini hatırlatarak, Uzan kardeşlerin Ürdün vatandaşı olup olmadıklarını sorar.ÜRDÜN: UZANLAR'A VATANDAŞLIK VERMEDİK Dışişleri'nin İçişleri Bakanlığı'na gönderdiği 5 Temmuz 2002 tarihli yazıya bakılırsa, Ürdün Dışişleri Bakanlığı Özel Kalem Müdürü Büyükelçi Mohammed Shehankery, Türk Büyükelçiliği'ni arayarak, ‘‘Cem ve Hakan Uzan kardeşlere hiçbir zaman ve hiçbir şekilde Ürdün pasaportu ve/veya Ürdün vatandaşlığı verilmediğini’’ ifade eder. Amman Büyükelçiliği, aynı hususu bir diplomatik notayla yazılı olarak da sorar. Ürdün Dışişleri, 2 Temmuz 2002 tarihinde Büyükelçiliğimize gönderdiği diplomatik notada şu yanıtı verir: ‘‘Ürdün Haşimi Krallığı Dışişleri Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Amman Büyükelçiliği'ne en derin saygılarını sunar.Gönderdiğiniz 27 Haziran 2002 tarihli yazınızda, Türk vatandaşları Hakan Uzan ve kardeşi Cem Uzan'ın Ürdün vatandaşlığı alıp almadığını sormuştunuz. İlgili makamlardan aldığımız bilgilere göre, adı geçenlerin Ürdün vatandaşlığı aldığına dair bir kayda rastlanmamıştır. Bilgilerinize sunmakla şeref duyarız.’’TÜRK BÜYÜKELÇİLİĞİ: AMA BELGELER VARTürk Büyükelçiliği, ikna olmaz ve ikinci bir girişimde bulunur. Büyükelçiliğin kriptosunda bu girişim şöyle aktarılıyor:‘‘Büyükelçiliğimiz, Shehankery ile yeniden temas ederek, kendisine Hakan Uzan'ın ABD'de devam eden bir dava kapsamındaki sorgulamasında Ürdün vatandaşı olduğunu beyan ettiğini, ayrıca Cem Uzan'a ait olduğu ileri sürülen Ürdün pasaportunun ilk sayfasının fotokopisinin Türkiye'deki gazetelerde yayımlandığını ifade ederek, ileride meydana gelebilecek yanlış anlamaların veya olabilecek aksaklıkların şimdiden giderilmesini teminen, keyfiyeti Ürdün makamlarının dikkatine getirmek istediğini iletmiştir.Büyükelçi Shehankery'ye gazete haberlerinin örnekleri fakslanmıştır. Adıgeçen, bize konu hakkında daha önce ilettiği bilgileri yinelemiştir.’’ ÜRDÜN'ÜN ISRARI: HAYIR VATANDAŞLIK VERİLMEDİElimizdeki belgelere göre, Türk Büyükelçiliği, özel kanallardan yürüttüğü araştırma sonucunda ‘‘Saray’’ın 21 Eylül 1999 tarihli yazısı ve Kral'ın talebi üzerine Cem ve Hakan Uzan'a vatandaşlık verildiğini öğrenir ve durumu 10 Temmuz 2002 tarihli kriptoyla Ankara'ya bildirir. Büyükelçilik, Ürdün Haşimi Krallığı Resmi Gazetesi'nin ilgili nüshasının örnekleri ve Türkçe çevirilerini de Ankara'ya gönderir. Ancak, Ürdün makamlarının tutumu değişmez. Dışişleri'nin 25 Temmuz 2002 tarihli belgesine göre, Amman Büyükelçiliğimiz şu değerlendirmeyi yapar: ‘‘Şimdiye kadar yürüttüğümüz temaslar, Ürdün makamlarının olabilecek tüm delillere karşın nota içeriğinde ısrarlı olacaklarını göstermektedir. Ürdün makamlarının direncinin Büyükelçiliğimiz ve Ürdün makamları arasında henüz açığa çıkmamış gereksiz bir gerilim yarattığı düşünülmektedir. Bu konudaki gelişmelerin hiç değilse bir süre için kendi haline ve soğumaya bırakılması gerektiği değerlendirilmektedir.’’ÜRDÜN KRALI: EVET VATANDAŞLIK VERMİŞTİKUzan kardeşlerin Ürdün vatandaşlığı aldıklarına ilişkin belgeler o dönemde Hürriyet'te yayımlandığında, Star Gazetesi bu yayına ‘‘Komploculara Tokat Gibi Cevap, İşte Ürdün Dışişleri Bakanlığı'ndan Belgeli Yalanlama’’ haberiyle karşılık vermişti. Star'ın dayanağı, yukarıda da aktardığımız Ürdün Dışişleri'nin 2 Temmuz 2002 tarihli ve gerçekleri bilinçli bir şekilde inkár eden yazısıydı.Ürdün makamları, notanın bir kopyasını Star'a da iletmişlerdi. Ürdün Kralı Abdullah'ın Genel Yayın Yönetmenimiz Ertuğrul Özkök'e verdiği ‘‘Evet Uzanlar'a vatandaşlık vermiştik, ama iptal ediyoruz’’ şeklindeki demecini okuyunca, bu öyküyü anlatmaktan kendimi alıkoyamadım.