BİR SORUDAN FAZLASI | Ayrılınca hediyelerini geri vermek zorunda mıyım?

Son günlerde takılan takıların ayrıldıktan sonra kimde kalacağı konusu sık sık gündeme gelir oldu. En son boşanma kararı alan şarkıcı Hadise ve iş insanı Mehmet Dinçerler’in tartışmasına şahitlik ettik. Burada kanunlar net ve kadından yana. Ancak bu tartışmalarla birlikte yeni bir soru daha doğdu: Sevgiliye alınan hediyeler de ayrılınca geri istenir mi?

Haber için farklı kişilerin görüşlerine başvururken, ayrıldıktan sonra hediyeleri geri isteme çatışması yaşayan çok fazla kişinin olduğunu gördük. Hikayeleri onlardan dinledik. Konunun hukuki ve psikolojik boyutunu ise uzmanlarla konuştuk.

‘PIRLANTA KOLYEYİ VERDİM AMA SERTİFİKASINI YIRTIP ATTIM’

Tuğba G. (28)

Üç yıldır birlikte olduğum sevgilime ayrılma kararımı açıkladığımda çok şaşırmıştı. İlişkinin artık yolunda gitmediğini bilmesine rağmen bu kararım onu hırslandırdı ve uzun bir süre ayrılığı kabul etmeyerek, direndi. Nihayetinde bu isteğinin saçma olduğunun farkına vardı ve artık peşimi bıraktı. Ancak ayrılığı kabullendiği andan itibaren bana aldığı hediyeleri istemeye başladı. Doğum günümde aldığı pırlanta kolye haricinde değerli bir şey olmamasına rağmen sırf bana zorluk çıkarmak için hemen her gün mesaj atıyordu. Daha fazla uğraşmamak ve iletişimi tamamen koparmak adına istediği her şeyi bir kutuya koyup kardeşine teslim ettim.

Bu denli ısrarcı olmasının bir bedeli olacaktı tabii. Ben de pırlanta kolyenin sertifikasını vermedim ve bunu fark etmesi birkaç gününü aldı. Sertifikayı bulamadığı için aldığı paranın yarısı kadarına bile satması mümkün olmayacaktı. Hediyeleri aldıktan sonra da her gün sertifika için yazmaya başladı ve ben de yırtıp atarken bir video gönderdim. Bu hamleden sonra birkaç kez daha yazdı ama artık ne onun ne de benim yapabileceğim bir şey yoktu.

Aradan birkaç ay geçtikten sonra sosyal medyada paylaştığı bir fotoğrafı arkadaşım bana gösterdi. Fotoğrafta yeni sevgilisi vardı ve boynunda da bana aldığı kolye vardı. Satamadığından aynı değerde yeni bir kolye de alamadığı için böyle bir hamle yaptığını söylesem de olayın beni kışkırtmak olduğu çok belliydi. Başta çok üzüldüm ve sinir oldum ama artık ne o kolye ne de eski sevgilimi önemsemiyorum.

‘BEN BEŞİKTAŞLIYIM, O GALATASARAYLI AMA FORMAYI GERİ İSTEDİ’

Kübra S. (27)

Eski sevgilimle tatsız ve atışmalı bir ayrılık dönemi geçirdik. Hemen her sorunlu ayrılıkta olduğu gibi o sinirle ilk olarak hediyeleri geri istedi. İlk başta çok bozulsam da fazla diretmeden değerli olan hediyeleri iade etmek için kendisiyle buluştum. Daha poşeti eline verdiğim an hemen açıp içindekileri tek tek masanın üstüne boşalttı ve baktı. Sonrasında ise ‘forma nerede?’ dedi. Ben Beşiktaş’ı tutuyordum ve o Galatasaraylı idi. Zaten formanın üstünde adım da yazıyordu. Bu sebeple istemesi anlamsız geldi. Beşiktaş formasını da kaybettiği bir iddia üzerine bana hediye almıştı. Ayrılık yüzünden o kadar hırslanmıştı ki formayı gün içinde getirmem için bile ısrarcı oldu. Hatta beni eve kadar bıraktı ve derhal getirmemi istedi. Ben de forma ile birlikte geri kalan ufak hediyeleri de poşetledim. Aldığı kupa bardaktan, tokaya kadar her şeyi formayla birlikte geri verdim.

‘HEDİYELERİ ÇÖPE ATTIĞIMA İNANDIRAMADIM’

Sıla P. (26)

Son ilişkimdeki yaşadığım ayrılıktan sonra bir insanın gerçekten ayrılıkta tanınabileceğinin farkına vardım. Hediyeleşmek en sevdiğim şey ama asla pahalı hediyeler peşinde koşmam. Alınan ufak bir toka bile beni çok mutlu eder. Eski erkek arkadaşım da sürekli beni mutlu eder, sürpriz hediyeler alırdı. Beni çok seven ve düşünen biri olduğunu düşündüğüm kişi ayrılmamızla beraber aldığı tüm hediyelerin peşine düştü. Ben ise ondan bir çöp bile kalmasın diye her şeyi çöpe atmıştım. Zaten her kavgamızda da öfkeyle fotoğrafları yırtar atardım. Ciddi anlamda bir ayrılık olunca hediyeleri de haliyle attım. Fakat eski erkek arkadaşımı bir türlü buna inandıramıyordum. Ona göre hediyelerin hepsini özellikle de değerli olabilecek şeyleri satmıştım. Ben ise satmadığıma ikna etmek için her yolu denedim ama olmadı. Sonra daha da iğrençleşerek hediyelerin parasını benden istemeye başladı. Artık mücadele edemeyince her yerden engelledim ve numaramı da değiştirdim. Bana ulaşabileceği hemen her yolu kapattım. İlk zamanlar arkadaşlarından yazıp yine istiyordu ama zamanla o da hediyelerin peşini bıraktı. Ben de böyle birini hayatımdan çıkardığım için kendimi şanslı hissediyordum.

‘DİĞER AİLE ÜYELERİNE ALDIĞI HEDİYELERİ DE GERİ İSTEDİ’

Ceren D. (21)

Ablamın sevgilisi yurtdışında çalışıyor ve her geldiğinde ablam kadar bizi de hediyelere boğuyordu. Dört sene sürdürdükleri güzel bir ilişkinin ardından ayrılma kararı aldılar ve yaklaşık 6 ay sonra ablam yeni bir ilişkiye başladı. Sosyal medyadan bu ilişkiye dair fotoğraflar gören eski sevgilisi ise neredeyse çılgına döndü. Önce ablamdan aldığı her şeyi geri istedi ve ablam da diretmeden hepsini geri yolladı. Bununla da öfkesi geçmeyince bize aldığı hediyeleri de geri istedi. İlk defa böyle bir şeyle karşılaşıyordum. Ben de diğer aile üyeleri de ne kadar sinirlensek de her şeyi geri yolladık.

‘YENİ SEVGİLİMLE HEDİYELEŞMEMEK KONUSUNDA ANLAŞTIM’

Zeliha O. (37)

Uzun süreli bir birlikteliğin ardından erkek arkadaşımla ayrıldık. Bu ayrılıkla birlikte iletişimi tamamen kestiğimi düşünüyordum ki yeniden mesaj atmaya başladı. Ancak bu mesajların konusu barışma isteği değil, aldığı şeylerin hepsini geri alma isteğiydi. Benim için onu hatırlatıcı bir unsur olmadığından ve bir şey ifade etmediğinden çoğu hala kullandığım eşyalardı. Hediyeleri geri istemesi karşılığında ise çok üzüldüm ama hiçbir şey olmamış gibi elimde kalan ne varsa geri verdim. Geri istemesi benim için ayrılıktan daha yaralayıcı olmuştu. Bu sebeple yeni bir ilişkiye başlayacağım zaman karşımdaki kişiyle anlaşma yaptım. Ne ben ona ne de o bana asla hediye almayacaktı. Yeni erkek arkadaşım başta bunu çok garipsese de olayı anlattıktan sonra bana hak vermekten başka çaresi kalmadı. Ben de bir daha bu gibi sorunlar yaşamamayı garantiye almış oldum.

‘GERİ VERDİĞİM HEDİYELERİ SATIŞA ÇIKARDI, ONLARI DA BEN ALDIM’

Arzu B. (31)

Eski erkek arkadaşımla bir ayrıldığımız bir barıştığımız karmaşık bir ilişkinin içindeydik. Hemen her ayrılıktan birkaç hafta sonra barışıyorduk. Ancak beni aldattığını öğrendiğim son ayrılığımızdan sonra ne yaptıysa barışmadım. Hatta araya aileler bile girdi ama yine de barışmadım. Hal böyle olunca eski sevgilim beni sinir edecek bir şeyler yapmak için aldığı hediyeleri geri istedi. Ben de alıp zaten çöpe atacak diye her şeyi geri verdim.

İkinci el kıyafet satışının yapıldığı bir sitede ikimizin de kaydı vardı ve birbirimizi oradan silmek aklımıza gelmemişti. Bir gün telefonuma uygulamaya yeni ürünler eklediğine dair bildirim geldi. Açtığımda ise bana hediye aldığı ve geri istediği her şeyi satışa koyduğunu gördüm. Altına da ‘eski sevgilime aldığım hediyeleri uygun fiyata satıyorum’ gibi bir not düşmüştü. Görünce deliye döndüm ve ben de onu uyuz etmek için ürünleri sahte bir hesap açarak satın almaya başladım. Tek seferde alırsam anlayabileceğini düşündüğümden her gün farklı hesaplardan bir iki ürün satın alıyordum. Sonunda ise aldığım tüm eşyaların bir fotoğrafını çekerek ona gönderdim. Sonrasında ise bana ulaşabileceği her yerden engelledim.

‘HEDİYELERİ GERİ VERDİM, PİŞMANIM’

Hediyeleri geri isteyenlerin yanında bir de ayrıldığında hediyeleri geri verenler var. Washington Post’a konuşan ve adını paylaşmayan genç bir kadın bu davranışından dolayı oldukça pişman.

“Neredeyse üç yıldır tanıdığım biriyle sevgili oldum ve ilişkimiz yedi hafta sürdü. İlişkiyi sürdüremediğimizi anlayınca sonlandırdık. Ben de bana aldığı her şeyi bir çantaya koyup kapısına bıraktım ve bunu yaparken çok üzüldüm. Bunu yaptıktan iki hafta sonra ise tekrar konuşmaya başladık ve şimdi yavaş yavaş yeniden ilişkiye başlamak için adımlar atıyoruz. Şimdi verdiğim her şeyi geri almak istiyorum ve çok pişmanım.”

HEDİYELER BAĞIŞ KABUL EDİLİR, AMA...

Sevgiliye verilen hediyelerin hukuken bağışlama kabul edildiğini ve bu nedenle geri istenemeyeceğini söyleyen Avukat Bilal Çelik, "Bu konuda herhangi bir üst sınır bulunmamakla birlikte yerleşik Yargıtay içtihatlarına göre alışılmışın dışında olmayan hediyelerin iadesi istenemez. Yani kural olarak giyilmekle ya da kullanılmakla eskiyen, tüketilebilen eşyaların iadesi istenemez. Yine Yargıtay kararlarına göre nişan yüzüğü dışında tüm altın, takı ve ziynet eşyalar alışılmışın dışında hediye kabul edilir" dedi.

HEDİYENİN KENDİSİ VERİLEMİYORSA, MADDİ KARŞILIĞI VERİLİR

Çelik, "Geri istenebilecek eşyalar aynen ya da mümkün değilse mislen iade edilmeli. Bu sebeple eğer karşı taraf iade edilmesi gereken eşyaları çöpe attığını ya da geri iade edemeyeceğini dile getiriyorsa bir benzerini ya da maddi karşılığını iade etmeli" ifadelerini kullandı.

Nişan ve düğün takılarının geri istendiğini sık sık duyuyoruz. Konu hediyeler olunca kanun ne diyor?

Çelik, Türk hukukunda nişanlılığın hukuki bir kurum olarak kabul edildiğini söyleyerek, Türk Medeni Kanunu madde 122’ye göre konunun kanundaki karşılığını açıkladı: "Nişanlılık evlenme dışındaki bir sebeple sona ererse, nişanlıların birbirlerine veya ana ve babanın ya da onlar gibi davrananların, diğer nişanlıya vermiş oldukları alışılmışın dışındaki hediyeler, verenler tarafından geri istenebilir. Hediye aynen veya mislen geri verilemiyorsa, sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır."

HEDİYELERİN GERİ İSTENMESİ BİR İLETİŞİM KURMA ŞEKLİ OLABİLİR

Psikolog Tuğçe Yılmaz ise ayrılıklardan sonra hediyelerin geri istenmesinin o ilişkideki iletişimin hala bitmediği anlamına geldiğini vurgulayarak, "Çoğunlukla karşı taraf bir şekilde iletişime geçmek istediği için böyle bir şey öne sürebilir. Burada psikolojik bir sebep aramaktan çok ilişki dinamikleri, kişilerin birbirine olan tutumu sorgulanmalı" dedi ve ekledi:

"Eski sevgiliden kalan hediyelerin saklanması önemli bir detay. Kişi ilişkiyi tamamen bitirdiyse, alınan hediyeler bir anlam taşımadığı için kullanılmaya devam edilebilir. Tam tersinden bakarsak hediyelerin, fotoğrafların, anıların saklanması o ilişkinin bir şekilde bitmediği ve hala yaşatılmaya çalışıldığını gösterebilir. Kısacası her ilişkinin dinamiği farklıdır."

*Bu haberde bazı ön isimler değiştirilmiştir.