Bir koku kafanıza takılabilir mi?

Bazı akılda kalıcı şarkılar ara sıra aklımızdan çıkmaz, kafamızda döner durur. Ama aynısını burundan gitmeyen kokular için söylemek çok da mümkün değil.

Psikolog Avery Gilbert, şizofreni ya da migren gibi rahatsızlıklardan yakınanların koku sanrısına (halüsinasyon) kapılabildiklerini söylüyor. “Bunlar kategorik olarak negatif kokular,” diyor. “İnsanlar genelde çiçek kokusu aldıkları sanrısına kapılmıyor.” 2013 tarihli bir çalışmada araştırmacılar bir Parkinson hastasının hayali bir “yanık tahta kokusu aldığını, bu kokunun daha sonra soğan gazına, sonra da iğrenç bir kokarca – soğan kokusuna dönüştüğünü” not düşmüş.

Gilbert, kokuların kasıtlı olarak akla getirilmesini de araştırmış, profesyonel burunların (koku uzmanlarının) aromaları hayal etmede herkesten daha iyi olduğunu görmüş. Bazı araştırmalar da hayali kokuları çok güçlü şekilde alanların rüyalarında koku almasının da daha büyük bir olasılık olduğunu gösteriyor.

Gerçekten burundan gitmeyen bir koku ise başka bir şey. Tuhaf bir koku, örneğin kunduzların popolarından salgılanan castoreum burnunuza geldiğinde, kokunun bir fotoğrafı adeta zihninize kazınıyor. Gilbert bunun kokunun kıyafetinize ya da burun kıllarınıza yapışmasıyla veya “burnunuza yapışıp gün boyunca gitmeyen” bir tür “zihinsel rezonansla” ilgili olabileceğini söylüyor.

popsci.com.tr Tarafından Hazırlanmıştır.