Bir Kitap

Benjamin FranklinMilton MeltzerÇeviri: Ä°brahim Enis köksaldıEpsilon yayıneviBir tüccar çocuÄŸu olarak doÄŸan, ancak hayatın çeÅŸitli alanlarında, özellikle de bilimde kendini en üst düzeye çıkarmayı baÅŸarmış bir Amerikalıyı yakından tanıyoruz bu kitapla. Bilim adamı yönü bizi yakından ilgilendiriyor şüphesiz. Ama o sadece bilimle ilgilenmedi, aynı zamanda matbaacı, yayıncı, genel posta müdürü, gazeteci, almanakçı, siyasetçi, diplomat...lık da yaptı.Åžimdi gelelim bizim konuyla, bilimle ilgisine. Size Benjamin Franklin ne çaÄŸrıştırıyor? Evet, bildiniz, öncelikle paratoner. Bu yıldırımçekeri bulan insan o.. Ama sadece onunla sınırlı deÄŸil.. Bir çok elektrik kavramı, soba, gulfstream akıntısı...Fakat mütevazi bir insan; kendisini matbaacı olarak nitelendirebilecek kadar... Ä°lginç bir özelliÄŸi var: savunduÄŸu görüşleri hemen bir broşür haline dönüştürüyor ve yayıyor. Matbaacılığı bu konuda kendine müthiÅŸ destek veriyor.MüthiÅŸ bir halkla iliÅŸkiler uzmanı: Kitabın yazarı şöyle diyor: "Franklin’in şöhreti Leibniz veya Newton’un şöhretinden daha evrenseldi. Onların tümünden daha fazla seviliyordu.. Adı hükümet ve halk, krallar ve saraylar, soylular din adamları.. ve aÅŸağı tabakalar tarafından biliniyordu.."1706- 1790 yılları arasında yaÅŸayan Franklin’in "Kendinizi geliÅŸtirin!" çok önem verdiÄŸi bir slogandı ve hep buna göre yaÅŸadı. GençliÄŸinde rüzgar, hava, okyanus akıntıları ve hayvanların yaÅŸantıları ile ilgili gözlemlerini defterine yazardı. O zamanlar çok ilginç bir karınca deneyi de yapmıştı. Bugünkü sobanın atası sayılabilecek "Franklin sobası"nı keÅŸfetti, oda havasının nasıl temizleneceÄŸi üzerine önlemler geliÅŸtirdi. Odayı aydınlatmak için balina yağından yeni bir mum geliÅŸtirdi. Caddelerin aydınlatılması için dört kenarlı lamba yaptı. Elektrik üzerine yaptığı çalışmalar sırasında bugün bile kullandığımız ÅŸu sözcükleri buldu: Kondansatör, iletken,ÅŸarj, deÅŸarj, armatür, pil, elektrikçi, elektrik ÅŸoku, pozitif ve negatif elektrik, artı ve eksi yükler.. Elektrikle yıldırımların aynı ÅŸey olduÄŸunu belirtti ve paratöner fikrini ortaya attı. Saat bile yaptı. Astronomik araçlar, çift odaklı gözlük, kateter, merdivene dönüşebilen sandalye. Hep onun eserleri arasında.Matbaacı çıraklığından dünyaca ünlü bilim adamlığına, yeni Amerikan ulusunun kuruculuÄŸu rolüne uzanan yolda Amerika'nın ilk kendi kendini yetiÅŸtiren insanının renkli öyküsü. Adı, fikirleri, liderliÄŸi, Bağımsızlık Bildirisi’nin yaratılmasında, Amerikan Devrimi’nin baÅŸarıya ulaÅŸmasında ve ABD Anayasası’nın yazılmasında büyük rol oynadı. Â