Bir kitap

Hayvan Makinesini AraÅŸtırırkenÄ°van Pavlov’u anımsar mısınız? Hepimizin okul zamanımızdan en çok aklımızda kalan bilgilerden biri olan ‘şartlı refleks’ araÅŸtırmasının sahibidir Pavlov. Deneysel bilimin, biyoloji alanında 20 yüzyılın en tanınmış bilimcilerindendi. Pavlov, hayatı boyunca, bu kadar karmaşık bir sistem nasıl çalışıyor? Sorusunu sorduÄŸu ‘canlı makineyi’ araÅŸtırmaya adamıştı ve öncü bilimsel çalışmalara imza attı. Hayal gücüne dayanarak çok önemli deneyler kurdu, kalp, sindirim sistemi, beyin nasıl çalışıyor ve bunların sonucunda insan nasıl davranıyordu.. bütün bu ve benzer soruların peÅŸinde dolaÅŸtı durdu hayatı boyunca ve ilk bilimsel bilgilerin üretilmesini saÄŸladı.Ä°lahiyat öğrencisiPavlov aslında ilahiyat öğrencisiyken bilime merak sardı. 1860’ların Avrupası ve Rusya’sında bilim yeni bir yükseliÅŸ içindeydi. Gençler arasında büyük ve saygın bir yeri vardı ve yeni bir çıkış noktası arayan düşün insanlarını ve gençleri heyecanlandırıyordu.Ä°van Pavlov böyle bir ortamda bilime sarılmıştı. Birinci Dünya Savaşı’nın insanlık üzerinde yaptığı yıkımdan sonra, Pavlov 1922 yılında şöyle diyecekti: ‘Sadece bilim, her ÅŸeyden güçlü bilimsel yöntemin yardımıyla insan doÄŸasına en dürüst biçimde yaklaÅŸacak, insanı ÅŸimdi içinde bulunduÄŸu karanlıktan çıkaracak, diÄŸer insanlarla iliÅŸkilerinde bugünkü utanç verici durumundan kurtaracaktır’.Gizlice kütüphaneyePavlov’u yazan yazar diyor ki:‘İvan Pavlov’un hayatı, ileriyi görme gücüne sahip, yaratıcı, deneyselliÄŸe baÄŸlı bir bilim adamının; bilimin, dünyamızı ve kendimizi iyileÅŸtirme gücüne adanmış uzun bir ömrün hikayesidir. Bu hikaye en olmayacak biçimde baÅŸlar:‘İlahiyat öğrenimi gören bir öğrenci erkenden kalkar. Rusya’nın soÄŸuk ve karanlık sabahında teridgin bakışlarla, yeni halk kütüphanesine doÄŸru ilerler. Kütüphane tabii ki kapalıdır, ne de olsa henüz sabahın beÅŸidir. Ama Ä°van içeriye süzülmenin ve bazı yasak kitapları okumanın bir yolunu bulmuÅŸtur’.Pavlov, ‘Özgürlükçü Çar’ın Rusya’yı modernleÅŸtirmesi ve dışa açması sayesinde, yeni fikirlerle tanışmak için halkın kütüphanelerin önünde uzun kuyruklar oluÅŸtuÄŸu bir Rusya’da gözlerini bilime açmıştı. Ãœniversite okumak için gittiÄŸi St. Petersburg, Rusya’nın batıya açılan kapısı olarak, bir bilim kenti havasındaydı. Ä°lk Bilimler Akademisi orada kurulmuÅŸ, Rusya’nın bilim yuvasıydı. ÖrneÄŸin Periyodik Tablo’yu bulan Mendeleyev, orada üniversitede profesördü. Ãœniversite o sırada en parlak çağını yaşıyordu. Pavlov, hayvan fizyolojisi alanını seçerek, bu parlak bilim yuvasında üniversiteye baÅŸladı; oradan dev bir bilim adamı olarak çıkacaktı!Ä°van Pavlov kitabını okuyun, o bize aynı zamanda çok önemli bir bilim tarihi kesitini çok sade bir dille sunuyor.Türkiye Bilimsel ve Teknik AraÅŸtırmalar Kurumu’nun Bilim insanlarının yaÅŸam öyküleri dizisinde yayımlanan önceki kitaplar ÅŸunlar: Curie, Freud, Kepler, Mendel, Bell. Â