Bir düÄŸün gecesi

Bu yıl Mevláná'nın 730'uncu ölüm, yani vuslat (Allah'a kavuÅŸma) yılı. 17 Aralık 1263'te Tanrı'ya kavuÅŸan Mevláná, vasiyetinde kendi ölümünün ardından kimsenin üzülmemesini ve bu gecenin bir düğün gecesi (ÅŸeb-i arus) olarak kutlanması gerektiÄŸini belirtmiÅŸ.Fakat düğün gecesini Ä°stanbul'da kutlayacağımız tarihi mevlevihaneler artık yok. Sadece Galata'daki mevlevihanede tören düzenleniyor, geriye kalanlar ya kullanılmayacak kadar kötü durumda ya da Yenikapı Mevlevihanesi'nde olduÄŸu gibi yangına kurban gitmiÅŸ. 10-17 Aralık arasında kutlanan Mevláná'yı Anma Haftası dolayısıyla, Ä°stanbul'da bir kültür gezisine çıkıyoruz.Ä°stanbul'da eskiden, Eyüp (Bahariye), Yenikapı, Galata ve BeÅŸiktaÅŸ'ta mevlevihaneler vardı. Bugün ise sadece Galata Mevlevihanesi kaldı geriye. Sadece burada gösteriler düzenleniyor. Ä°ki gün önce baÅŸlayan Mevláná'yı Anma Haftası'nda Konya'ya kadar gidemeyenler, Mevláná'yı Ä°stanbul'da da anabilirler. Hem bu hafta içinde düzenlenen sema gösterilerini izleyebilir, hem kültür tarihimize büyük etki yapmış olan bu cemaatten Ä°stanbul'da geriye kalan mevlevihaneleri keÅŸfedebilirler. Ä°stanbul'daki mevlevi gruplarından biri Galata Mevlevihanesi’ni YaÅŸatma DerneÄŸi. DerneÄŸin baÅŸkanı Gürcan Kaftan, ÅŸeb-i arus dışında Galata Mevlevihanesi'nde her ayın ikinci ve son pazarı sema gösterileri yapıldığını söylüyor. (Dikkat! Sema mevlevilerin, semah ise bektaÅŸilerin geleneÄŸi.) Grup, Ãœsküdar'da kendisine ait dergahda da sema gösterisi düzenliyor. Her perÅŸembe akÅŸam 19.00 ile 22.45 arası düzenlenen sema gösterisi ücretsiz. Galata Mevlevihanesi'ne göre daha küçük olan dergahta gösteriyi 100 kiÅŸi izleyebiliyor. Önce bir buçuk saat sohbet ediliyor. Sonra mevlevi zikri var. Zikirden sonra ara verilip, sema törenine geçiliyor. 45 dakika süren semadan sonra meÅŸke geçiliyor. MeÅŸk, ilahiler okunurken yapılan semadan oluÅŸuyor. MeÅŸk sivil kıyafetlerle yapılıyor. KADINLAR SEMAYA KATILIR MI TARTIÅžMASIÃœsküdar'daki dergahta 150 kiÅŸilik bir cemaat bulunuyor. Bunun 70 kiÅŸisi aktif olarak görev yapıyor. Dergahta bulunan semazen, mutrıp (alet çalan) ve koronun yüzde 55 ini kadınlar oluÅŸturuyor. Gruptaki kadınlar renkli kıyafetlerle sema gösterisine katılıyor. Bu arada belirtelim: Galata Mevlevihanesi'nin kadınlarla ve renkli kıyafetlerle sema yapması, baÅŸka gruplar tarafından eleÅŸtiriliyor. Ama Galata Mevlevihanesi grubu, bunun 17. yüzyıldan beri yerleÅŸmiÅŸ bir gelenek olduÄŸunu söylüyor.Galata Mevlevihanesi'nde gösteri yapacak olan bir baÅŸka dernek daha var: Mevláná EÄŸitim ve Kültür DerneÄŸi sema gösterisini 17 Aralık ÇarÅŸamba günü Galata Mevlevihanesi'nde düzenliyor. Hamit Çakmut'un baÅŸkanı olduÄŸu Mevláná EÄŸitim ve Kültür DerneÄŸi'nde Acıbadem'deki binasında sema gösterisi, tasavvuf ve mesnevi sohbeti düzenleniyor. Dernekte, pazar sabahı 9.30'da erkek ve kadınlar için ayrı sema çalışması var. Dernekte dersleri Hüseyin Top veriyor. Çalışmalar herkese açık.Bir diÄŸer sema grubu ise Türk Musikisini YaÅŸatma DerneÄŸi'ne baÄŸlı. Bu derneÄŸin baÅŸkanı Nail Kosova. Bu grubun ÅŸeb-i arus töreni dışında 19 Aralık Cuma günü NiÅŸantaşı Mim Kemal Öke Caddesi Sezenteks Sanat Galerisi'nde bir sema gösterisi daha olacak. Aynı gün bir ebru sergisi de açılacak. Galata Mevlevihanesi'ni YaÅŸatma DerneÄŸi: 212-259 87 88. Mevlana EÄŸitim ve Kültür DerneÄŸi: 0216-349 11 14. Türk Musikisini YaÅŸatma DerneÄŸi: 0212-240 46 88.GALATA MEVLEVÄ°HANESÄ° 30 YILDIR BAKIMSIZGalata (Kapıkule) Mevlevihanesi 1491'de yapılmıştı. 1975'te bir müzeye dönüştürülerek yeniden açıldı. Åžimdi içinde Divan Edebiyatı Müzesi de var. Otuz yıldır onarım görmediÄŸi için ÅŸu anda kötü durumda, ama hálá sema gösterileri düzenleniyor. Galip Dede Caddesi No:15 BeyoÄŸlu. YENÄ°KAPI MEVLEVÄ°HANESÄ° Ä°LGÄ° BEKLÄ°YORYenikapı Mevlevihanesi tam teÅŸekküllü bir külliyeydi. 1597'de yapılmıştı. Cumhuriyet döneminde okul olarak kullanıldı. Itri, Dede Efendi gibi birçok ünlünün yetiÅŸtiÄŸi bu bina 1997'de geçirdiÄŸi son yangından sonra periÅŸan hale geldi. Zeytinburnu Belediyesi yapıya ilginin uyanmasını saÄŸlamak için 2000'de baÅŸlattığı Merkez Efendi Geleneksel Tıp Günleri kapsamında bir günü yanmış mevlevihaneye ayırıyor ve bahçesinde sema gösterisi yapılıyor. Mevlevihane, Zeytinburnu Merkez Efendi Mahallesi Mevlevihane Caddesi'nde.BAHARÄ°YE MEVLEVÄ°HANESÄ° PARÇA PARÇA YOK OLDUEyüp Lisesi'nin yanında bulunan parkta caminin olduÄŸu yerde eskiden Bahariye Mevlevihanesi bulunuyordu. 1877'de kurulan mevlevihane, Cumhuriyet döneminde Hazine, Vakıflar ve mirasçılar arasında davalara yol açtı. Semahanesi 1935'te yıktırıldı. Harem binası 1939'da yandı. Selamlık dairesi ve cümle kapısı 1970'te yıktırıldı. 1986'da mevlevihane, Haliç çevre düzenlemeleri içine alındı, arazideki fabrikalar yıktırıldı. Geriye yadigar kalan tek mescid BüyükÅŸehir Belediyesi tarafından onarıldı, mevlevihane binaları projelendirildi. Proje Koruma Kurulu'nda bekliyor. BU HAFTAKÄ° ETKÄ°NLÄ°KLERGalata Mevlevihanesi'nde 17 Aralık'ta iki grubun sema gösterisi var. GiriÅŸ 15 milyon lira. Gösteriler 18.00'de baÅŸlıyor. Ä°stanbul Sema ve Müzik TopluluÄŸu, Bostancı Gösteri Merkezi'nde 17 Aralık 20.00'de bir sema gösterisi sunuyor. Biletler, Biletix ve Bostancı Gösteri Merkezi'nde.Türk Musikisini YaÅŸatma DerneÄŸi. Altunizade Kültür Merkezi'nde 17 Aralık'ta 19.30'da sema gösterisi düzenliyor. GiriÅŸ ücretsiz.KONYA'DAKÄ° GÖSTERÄ°LERKonya BüyükÅŸehir Belediyesi'nin düzenlediÄŸi tüm gösteriler Alaaddin Keykubat Salonu'nda saat 18.30’da yapılıyor.12 Aralık Cuma Tiyatro: Mevláná Resitali Konser: Yolcular (Tasavvuf MüziÄŸi)13 Aralık Cumartesi Åžiir Şöleni (Ä°brahim Sadri)14 Aralık Pazar Konferans: Mevláná ve Medeniyet Tasavvuru. Konser: Yusuf Kaplan ve Erkan Mutlu (Türk Tasavvuf MüziÄŸi)15 Aralık Pazartesi Konferans: MevleviliÄŸin Türk Kültürüne Katkıları (TuÄŸrul Ä°nançer) Åžiir Dinletisi: Dursun Ali Erzincanlı16 Aralık Salı Mevláná konulu bilgi yarışması, ÅŸiir-kompozisyon ve makale yarışması ödül dağıtım töreni.Â