Binali Yıldırım'dan tarihi açıklama

BAŞBAKAN Binali Yıldırım, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile eş zamanlı olarak düzenlediği basın toplantısında İsrail’le mutabakat metninin parafe edildiğini açıklayarak, "Dün itibariyle bir mutabakat metni iki tarafça uzlaşıldı. Kararlaştırıldı ve parafe edildi. Böylece ilişkilerin normale döndürülmesiyle ilgili süreç başlamış oldu. Bu mutabakat metni yarın Dışişleri Müsteşarımız Türkiye tarafından ve İsrail tarafından muhatabı ile imzalanacak. Bu imzadan sonra onay süreçleri var. İsrail’de onay kabinede bizde ise Meclis’te tamamlanmış olacak. Akabinde de en kısa sürede karşılıklı büyükelçilikler faal hale getirilecek ve büyükelçilerin ataması yapılmış olacak" ifadelerini kullandı.

Başbakan Yıldırım, ayrıca İsrail’le varılan mutabakat çerçevesinde Gazze’ye uygulanan ambargonun hafifletilmesi ve Mavi Marmara baskınında hayatını kaybedenlerin ailelerine 20 milyon Dolar tutarında tazminat ödenmesi konusunda karar alındığını bildirdi.

'BÜYÜKELÇİLİKLER KARŞILIKLI FAAL HALE GETİRİLECEK'

Başbakan Yıldırım, İsrail ile ilişkilerin normalleşmesi çerçevesinde gelinen noktayla ilgili saat 13.00’te Ankara’da düzenlediği basın toplantısında açıklama yaparken, aynı saatte İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise Roma’da varılan mutabakatla ilgili konuştu. İlişkilerin normale döndürülmesi sürecinin resmen başladığını duyuran Yıldırım, "Görüşmeler, müzakereler dün itibariyle bir mutabakat metni iki tarafça uzlaşıldı. Kararlaştırıldı ve parafe edildi. Böylece ilişkilerin normale döndürülmesiyle ilgili süreç başlamış oldu. Bu mutabakat metni yarın Dışişleri Müsteşarımız Türkiye tarafından ve İsrail tarafından muhatabı ile imzalanacak. Bu imzadan sonra onay süreçleri var. İsrail’de onay kabinede bizde ise Meclis’te tamamlanmış olacak. Akabinde de en kısa sürede karşılıklı büyükelçilikler faal hale getirilecek ve büyükelçilerin ataması yapılmış olacak" ifadelerini kullandı.

'20 MİLYON DOLAR TAZMİNAT ÖDENECEK, GAZZE’YE AMBARGO HAFİFLETİLECEK'

İsrail’le varılan mutabakatta Gazze’ye uygulanan ambargonun hafifletilmesi ve Mavi Marmara baskınında hayatını kaybedenlerin ailelerine tazminat ödenmesi konusunda karar alındığını bildiren Yıldırım, "Filistin’e Gazze’ye uygulanan ambargoların hafifletilmesi ve buraya insani yardımların, yapılacak yatırımların önünün açılması diğer konu da bu Mavi Marmara baskınında hayatını kaybeden vatandaşlarımıza tazminat ödenmesi. Bu iki husus da bu mutabakat metninde karar altına alınmıştır. Buna göre Mavi Marmara olayında hayatını kaybeden vatandaşlarımızın yakınlarına tazminat ödenecektir. O tazminat miktarı da 20 milyon Dolar tutarındadır" diye konuştu.

'İLK GEMİ AŞDOD LİMANI’NA 10 BİN TON İNSANİ YARDIMLA HAREKET EDECEK'

İlk geminin cuma günü İsrail’in Aşdod Limanı’ndan 10 bin tonu aşkın insani yardımla hareket edeceğini kaydeden Yıldırım, "Mutabakatın bu kadar uzun sürmesinin asıl maddesiyse Filistin’de, Gazze’de yaşayan Filistinlilerin günlük yaşamında karşı karşıya kaldıkları zorluklardır. İzolasyondur ve dış dünyadan gerekli yardımları, desteği İsrail’in engellemesinden dolayı elde edememeleridir. Bu hususta uzun uzun görüşmeler yapıldı ve nihayet burada bir karara varılmış durumda. Bu amaca yönelik olarak önümüzdeki cuma günü ilk gemimiz İsrail’in Aşdod Limanı’na 10 bin tonu aşkın insani yardımla birlikte hareket edecektir. Dolayısıyla oradaki ambargo da Türkiye’nin öncülüğünde ortadan kalkmış oluyor. Yapılacak işler bununla sınırlı değil. Gazze bölgesi başta olmak üzere elektrik, su ihtiyacının karşılanması için hemen çalışmalara başlanacak. Ayrıca Gazze’de kaba inşaatı tamamlanan 200 yataklı Filistin-Türkiye Dostluk Hastanesinin de iç donanımlarının yapılarak, bir an önce hizmete alınması bu mutabakatta anlaşılan diğer bir husus. Ayrıca TOKİ’nin Gazze’de konut projesi var. Bunun da önünü bu şekilde açmış oluyoruz" açıklamasında bulundu.

'EN ÖNEMLİSİ İSRAİL’İN TÜRKİYE’DEN ÖZÜR DİLEMESİ SAĞLANMIŞ OLUYOR'

İsrail’le ilişkilerde gelinen noktada en önemlisi konunun, İsrail’in 2010’da gerçekleşen baskından dolayı Türkiye’den özür dilemesi olduğunu vurgulayan Yıldırım, şöyle konuştu:

"Varılan mutabakatın ülkemize, Filistinli kardeşlerimize hayırlı, uğurlu olmasını diliyoruz. Özellikle Gazze’de Filistinli kardeşlerimiz çok sıkıntı, çile çektiler. Böylece onlara bir nefes alma imkanını da bu mutabakatla sağlamış oluyoruz. Bugüne kadar olduğu gibi Türkiye, Filistin’in haklı davasına sonuna kadar arkasında olacak ve her platformda Filistinlilerin devlet olma hakkı da dahil haklarını savunmaya devam edecek. Bu mutabakatla birlikte İsrail’le ilişkiler normalleşmiş oluyor. Mavi Marmara ile Gazze bölgesi başta olmak üzere Filistin’e topyekün uygulanan ambargo Türkiye’nin öncülüğünde büyük ölçüde kalkmış oluyor. Diğer yandan Mavi Marmara’da hayatını kaybeden vatandaşlarımıza tazminat ödenmesi şartı yerine gelmiş oluyor. En önemlisi de İsrail’in 2010’da gerçekleşen bu baskından dolayı Türkiye’den özür dilemesi sağlanmış oluyor. Hayırlı, uğurlu olsun."

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’A TEŞEKKÜR

İsrail’le müzakere sürecinde katkıları olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve bakanlık mensuplarına ayrı ayrı teşekkür eden Başbakan Yıldırım, şunları kaydetti:

"Ayrıca bu görüşmelerde Dışişleri Bakanı’mız ve mensupları ve diğer kurumlarımız çok büyük gayret gösterdiler. Onun için de kendilerine teşekkür ediyorum. Bu anlaşmanın bugünlere gelmesinde en büyük iradeyi ortaya koyan ve bu konudaki kararlılığımızdan asla geri adım atmayan Sayın Cumhurbaşkanı’mıza da teşekkür ediyoruz. Şükranlarımızı sunuyoruz."

’BAKANLAR KURULU, MECLİS’E HAVALE EDECEK’

Açıklamalarının ardından basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Yıldırım, 10 bin tonluk yardımın hangi kurum tarafından koordine edileceği ve mutabakatın Meclis sürecinin nasıl işleyeceği soruları üzerine, "Yardım AFAD koordinasyonunda olacak. Tabi buna katılan özel ve kamu birçok kurum var. Meclis süreci, anlaşma yarın imzalanacak. Ondan sonra Bakanlar Kurulu, Meclis’e havale edecek ve Meclis onayı da hemen onun arkasından gerçekleşecek" dedi.

’NORMALLEŞME HER ALANI KAPSIYOR’

İlişkilerin normalleştirilmesine yönelik bir önceliklendirme yapılıp yapılmadığı sorulan Başbakan Yıldırım, "Normalleşme her alanı kapsıyor. Ama öncelik konusunda bakarsak tabi ekonomik ilişkiler ve bölgesel işbirlikleri önde geliyor. Diğerleri de onu izleyecek" ifadelerini kullandı.

’BÜYÜKELÇİ’ SORUSUNA ESPRİLİ YANIT: TALİPSENİZ SİZİ DE DÜŞÜNEBİLİRİZ

Büyükelçilerin atanma işlemlerinin ne zaman gerçekleşeceği ve hangi ismin atanacağının sorulması üzerine Yıldırım, esprili şekilde soruya yanıt vererek, "En kısa süre. En kısa süre demek, bu mutabakat metinlerinin iki tarafça onay sürecinin tamamlanmasıyla takvim başlar ve ondan sonraki süre artık haftalar anlamına gelir. İsim çok. Dışişleri Bakanlığı, en uygun ismi atar. Talipseniz sizi de düşünebiliriz" dedi.

YILDIRIM’DAN İSRAİLLİ GAZETECİYE: ’BU MUTABAKAT ÇALIŞMAZ’ DEMEK İSTİYORSUN

İsrail basınından gelen bir soruyu yanıtlayan Başbakan Yıldırım, bölgede ilişkileri normalleştirmenin hem Türk halkının hem de İsrail halkının yararına olacağını belirterek, şöyle konuştu:

"Anladığım kadarıyla sen bu mutabakattan tam emin değilsin yani ’Bu mutabakat çalışmaz’ demek istiyorsun. Yıllar aldı bunu yapmak için, bu noktaya gelmek için. Bu önemli bir adımdır. Bundan sonrası tabi gelişmelere göre değerlendirilecek husustur. Burada İsrail hükümetine de Türk hükümetine de görevler düşmektedir. Bu mutabakatı en iyi şekilde işletmek, bölgede ilişkileri normalleştirmek hem Türk halkının hem de İsrail halkının yararınadır. Bu konuda gereken gayretin gösterileceğine inanıyorum."

’HAMAS’ AÇIKLAMASI: DİPLOMATİK MEKANİZMALAR ESKİDEN OLDUĞU GİBİ DEVAM EDECEK

Mutabakatta Hamas’ın Türkiye’de ofis açmasının yer almaması sorulan Yıldırım, "Tabi ki Türkiye’de Filistin’le Türkiye Cumhuriyeti’nin ilişkilerini takip edilmesi için gerekli diplomatik mekanizmalar eskiden olduğu gibi bundan böyle de olmaya devam edecek" dedi.

’GEREKİRSE TEKRAR BU GÖRÜŞMELER YAPILABİLECEK’

Mutabakat çerçevesinde Mavi Marmara baskınında hayatını kaybedenlerin ailelerine ödenecek 20 milyon Dolar tazminatın ailelere nasıl ulaştırılacağı ve bu ailelerle İsrail’le ilişkilerde gelinen son noktaya ilişkin bir görüşme yapılıp yapılmayacağı sorulan Başbakan Yıldırım, şöyle konuştu:

"Tazminatı anlaşma yürürlüğe girdikten sonra İsrail tarafı toptan yatıracak ve bunların hak sahiplerine verilmesi Türkiye Cumhuriyeti hükümetinin teminatı altında olacak. Bu ikili bir anlaşmadır. Uluslararası ikili anlaşmadır. İkili anlaşma diğer anlaşmaların üzerinde bir statüsü vardır. Bu bakımdan geçerli olan anlaşma bu olacaktır. Şehit olan vatandaşlarımızın yakınlarıyla da görüşmeler çok öncesinden yapılmıştır. Gerekirse tekrar bu görüşmeler yapılabilecektir."

’RUSYA’ AÇIKLAMASI: GÜZEL GELİŞMELER VAR YAKINDA PAYLAŞACAĞIZ

Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş’un Rusya ile ilişkilerde yumuşama trendinin hızlandığı yönündeki açıklaması üzerinden İsrail’in ardından Rusya ile ilişkilerde bir yumuşa olup olmayacağı sorulan Başbakan Yıldırım, şöyle yanıt verdi: "Niye olmasın? Türk milleti de Rus milleti de bu krizin artık ortadan kalkmasını istiyor. Bunun çok anlamlı olmadığını düşünüyor. Bize düşen de irade sahiplerine düşen de bir an önce vatandaşlarımızın bu beklentilerini karşılamak olmalıdır. Bu yönde de güzel gelişmeler var. Yakın zamanda bunları da milletimizle paylaşacağız."

’KATILMAK İSTEYENLER VARSA MEMNUNİYETLE KABUL EDERİZ’

Filistin’e ulaştırılacak elektrik ve su konusunda Türkiye’nin Almanya ile ortak çalışacağı yönündeki iddialar sorulan Yıldırım, "Elektrik ve su konusu acil konu. Bunun için gereken her türlü çalışma yapılacak. Biz de yapacağız. Bu konuda katılmak isteyenler varsa tabi ki memnuniyetle bunu kabul edeceğiz" dedi.

'ALMANYA SAVUNMA BAKANI, İNCİRLİK’İ RAHATLIKLA ZİYARET EDEBİLİR'

Alman Savunma Bakanı’nın İncirlik Üssü’nü ziyaret talebiyle ilgili bir soruyu yanıtlayan Başbakan Yıldırım, Alman bakana ziyaretle ilgili izin verileceğini açıklayarak, "Türkiye, izin verecek. Almanya Savunma Bakanı, İncirlik’i rahatlıkla ziyaret edebilir. Herhangi bir sorun yok" ifadelerini kullandı.

'BU GÖRÜŞE KATILMIYORUM'

İsrail’le varılan mutabakata yönelik Türkiye’nin, Gazze’ye ambargoyu kısmen de olsa tanıdığı yönünde yapılan eleştiriler sorulan Yıldırım, şöyle konuştu:

"Ben bu görüşe katılmıyorum. Bir fiili durum var. Fiili durumda oradaki insanların dünyayla ilişkisi yok. Gayri insani şartlarda ölüm kalım mücadelesi veriyorlar. Biz insani bir görev yapıyoruz. O insanları dünyaya açmak en temel ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlamaktır. Türkiye, bir kez daha bölgede mazlum, mağdur, ezilen halkların hamisi olduğunu ortaya koymuştur. O bakımdan bu mutabakatı önemsiyoruz. Kim ne derse desin."

'NE KADAR İŞBİRLİĞİ YAPACAĞIMIZ İKİ ÜLKENİN GAYRETLERİYLE DOĞRU ORANTILI'

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ’Bu denizden Gazze’ye abluka bundan sonra da devam edecek’ açıklaması konusundaki görüşleri sorulan Başbakan Yıldırım, "Biz ilişkilerin normale dönüştürülmesini konuşuyoruz. Diplomatik ilişkilerin iki ülke arasında normale dönüştürülmesi. Bir kere normalleşme başlasın, ondan sonra hangi konuda, ne kadar işbirliği yapacağımız iki ülkenin gayretleriyle doğru orantılı. Bu detayları şimdiden konuşmanın bir anlamı yok. Mutabakatın içeriği bellidir. Söylenen ne olursa olsun sonuç Filistin’de Gazze’de sıkıntı yaşayan, temel ihtiyaçlarını dahi karşılamakta imkanı olmayan kardeşlerimize erişimin sağlanmasıdır. Olayı böyle görmek lazım" diye konuştu.

'ATEŞKES ANLAŞMASI İMZALAMIYORUZ'

Hamas’ın İsrail’e saldırmayacağını yönünde Türkiye’nin taahhütü olduğuyla ilgili İsrail tarafından yansıyan haberler de sorulan Yıldırım, şöyle konuştu:

"Biz bir ateşkes anlaşması falan imzalamıyoruz. Biz Türkiye ile İsrail arasında ilişkilerin normale dönüştürülmesi konusunda bir mutabakata vardık. Burada savaşı tetikleyen, durduran, konumuzla ilgisi olmayan hiçbir hüküm yok. Tamamen 3 tane husus var. Birinci husus Türkiye’den özür dilenmesi. Bu çok önceden oldu. İkinci husus, Mavi Marmara’da hayatını kaybedenlere tazminat ödenmesi; bu da gerçekleşti. Uzun zamandır üzerinde çalışılan, zaman alan konu, Filistin’e erişimdeki zorlukların ortadan kaldırılmasıydı. Bunda da nihayet anlaşıldı. Mutabakata varıldı."

'MERSİN’DEN HAREKET EDECEK'

İnsani yardım malzemelerinin bölgeye nereden gideceği ve olası bir törene kimlerin katılacağı sorulan Başbakan Yıldırım, "Mersin’den hareket edecek. Katılması gereken arkadaşlar katılır. Koordinasyonu yapacak arkadaşlar mutlaka katılacak" diye yanıt verdi.

SAAT 11:00’DE AYRI AYRI İMZALANACAK

Türkiye-İsrail ikili ilişkilerinin normale dönmesi hakkındaki mutabakatı Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu yarın 11.00'de imzalayacak.

Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Sinirlioğlu, İsrail ile yürütülen müzakerelerin ardından varılan mutabakata yarın 11.00'de Bakanlıkta basına kapalı olarak imza atacak.Tarafların kendi merkezlerinde ayrı ayrı imzalayacakları mutabakat metnini, İsrail Dışişleri Bakanlığı Direktörü Dore Gold da yarın İsrail Dışişleri Bakanlığında imzalayacak.