Bilimin en büyük sorusuna yanıt arayan deney 2005’te

Güncelleme Tarihi:

Bilimin en büyük sorusuna yanıt arayan deney 2005’te
OluÅŸturulma Tarihi: Haziran 10, 2003 00:00

Teoriyle ilgili deney Fransız-Ä°sviçre sınırında yer alan ‘‘Centre Europen des Recherches Nucleaires’’in (CERN) yeraltındaki devasa tünelinde yapılacak. Bilim adamları, ‘‘Higgs boson’’ ya da bazı bilim adamlarının ‘‘Tanrı'nın partikülleri’’ dediÄŸi parçacıkların gerçekte var olup olmadığını belirleyecekler.‘‘Higgs boson’’ diye adlandırılan parçacıklarla ilgili teori, 1960'lı yıllarda Edinburgh Ãœniversitesi teorik fizikçilerinden Peter Higgs tarafından ortaya atıldı. Atomların nasıl kütle kazandığına kafa yoran Peter Higgs, sonunda ‘‘boson’’larla ilgili teoriyi geliÅŸtirdi. Peter Higgs'e göre evren bir çeÅŸit enerjiden doÄŸdu. Bu enerjiye fizikte ‘‘Higgs Field’’ (Higgs Alanı) dendi. Bu enerji, Büyük Patlama (Big Bang) sonrası ortaya çıkan parçacıklarla etkileÅŸime girdi. Bu etkileÅŸim sonucu ‘‘Higgs boson’’ diye anılan parçacıklar açığa çıktı. Söz konusu parçacıklar ise maddeye kütle kazandırdı. ‘‘Bosonlar’’ olmasa ya da farklı bir ÅŸekilde ortaya çıksalardı, belki de yıldızlar, gezegenler ve yaÅŸam oluÅŸmayacaktı. Bosonlar, hemen Büyük Patlama sonrasında ortaya çıkmışlardı ve artık mevcut deÄŸillerdi. Bu nedenle bilim adamları, 6 milyar sterlin harcayarak laboratuvarda ‘‘Big Bang’’ ortamı yarattılar. Ä°lk deney, Avrupa Partiküler Fizik Merkezi'nde 2000 yılında yapıldı. Bilim adamları, ilk kez ‘‘boson’’u görüntülediklerini iddia ettiler. Ancak emin olmak için deneyin yenilenmesi gerekiyordu.Teori, 5 katlı bir bina büyüklüğünde 7 ton ağırlığında ‘‘Atlas’’ ve ‘‘LHC’’ diye adlandırılan ‘‘atom parçalayıcı’’ cihaz tarafından test edileyecek. LHC, hidrojen bombardumanıyla atomik çekirdeÄŸindeki protonları parçamaya 2005 yılının Nisan ayında baÅŸlayacak. Cihaz, bir saniyede, dünyadaki tüm telekom ÅŸirketlerinin bir yıl içinde ürettiÄŸi data kadar veri üretecek. Bu nedenle evrenin en önemli deneylerinden biri deniyor.LHC'nin merkezinde 27 km uzunluÄŸunda bir tünel var. Protonlar milimetrik bir tüpün içinde hızla gidip gelecek. Ancak protonları bu tüpün içinde tutabilmek için bir yeraltı nehri likit nitrojen ile mutlak sıfırın (273 C) 1.8 derece üstünde donduruldu ve süper güçlü mıknatıslar kullanılarak bir elektromanyetik alan oluÅŸturuldu. EVRENDEKÄ° TÃœM MADDE NASIL VENEDEN OLUÅžTUBilim adamları, Ä°sviçre'deki CERN Nükleer AraÅŸtırma Merkezi'nde kainatın oluÅŸumuyla ilgili teoriyi test edecekler. Uzmanlar, yeni bir deneyle atoma kütle kazandırdığı iddia edilen esrarengiz parçacıkların var olup olmadığını bulacaklar. ‘‘Higgs boson’’ diye adlandırılan bu parçacıkların varlığı kanıtlanırsa, bilimin en büyük sorusu yanıtını bulacak: ‘‘Niye varız ve evrendeki tüm madde nasıl oluÅŸtu?’’Â
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!