Bilgisayarınızı nasıl işletmek isterdiniz
Güncelleme Tarihi:
Öznur KAYMAK
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 02, 2006 00:00
Bugün dünyadaki bilgisayarların yüzde 90’ında Windows işletim sistemi kullanılıyor. Kodları gizlenen, değiştirilemeyen, kullanıcısını Microsoft’a bağımlı hale getiren, üstelik fiyatı tek merkezden belirlenen bu yazılıma karşı 13 yıl önce özgür ve ücretsiz bir alternatif geldi.
Linus Torvalds’ın kullanıcıya kodları değiştirme, geliştirme imkanı sunan Linux’u tüm dünyada hızla yayılıyor. Güvenliğine önem veren büyük şirketler, devlet kurumları Linux’a geçiyor. Ancak bu sistemin de dezavantajları mevcut. Kullanımı zor, teknik destek kaynakları kısıtlı. Uzmanlardan iki sistemi karşılaştırmalarını istedik. İşte Linux ile Windows’un kullanım kolaylığı, eğlence, güvenlik ve teknik yönden artı ve eksileri.
Hangisinin kullanımı daha kolay?
Bilgisayarla ilk tanıştığı günden bu yana Windows kullananların sistem değiştirmesi zor. Ayrıca yaygınlığı ve her dilde, sayısız bilgi kaynağına sahip olması gibi nedenlerle öğrenilmesi ve kullanması daha kolay.
Kullanıcıların komutları bilmesi gerekiyor. Sisteme yeni bir aygıtı tanıtırken bile bu komutlara ihtiyacınız olacak. PcLabs.gen.tr sitesinin yazılım editörü Can Özmen’e göre, bilgisayarı yeni öğrenip, hiç Windows kullanmamış olanlar Linux’u daha rahat kullanıyor. Çünkü tembelliğe alışmamış oluyorlar. Linux’a geçmeyi düşünüyorsanız, bolca yardım dosyası okuyacağınızı, bilgi toplamak için çoğu İngilizce olan kaynakları araştırmak ve internetteki forumlarda bilgi sahibi kişilerden yardım istemek zorunda kalacağınızı unutmayın.
Hangi programları kullanmaya uygun?
Photoshop, Dreamweaver gibi tasarım ve grafik programlarının Linux versiyonu bulunmuyor. Linux’taki alternatiflerini öğrenirken sıkıntı yaşayabilirsiniz. Birçok iş dalında önemli olan bu programları kullananlar Windows’u tercih etmek zorunda.
Windows’ta ücretli olan Word, Excel, Powerpoint gibi ofis programlarının benzeri Open Office, Linux’ta ücretsiz ve kurulu olarak geliyor. Word ve Excel’le oluşturulmuş dosyalar Linux’ta açılabiliyor. Ancak, pek sık olmasa da işyerinde diskete kaydettiğiniz bir Word dosyasını, evinizdeki Linux’lu bilgisayarda açamazsanız şaşırmayın. Eğer, internet, e-posta, MSN, yazı ve tablo hazırlamanın yeterli olduğu bir işiniz varsa Linux sizin için ideal. Bu işleri iyi yapan programlar, Linux’la ücretsiz ve kurulu olarak geliyor.
Hangisi daha güvenli?
Windows: İşletim sistemi ve programların kaynak kodları kapalı olduğu için, kullanıcı kişi kodlar arasında bulunabilecek olası bir hatayı göremiyor. Microsoft, yeni tehlikeler için yeni yazılımlar, yama programlar çıkarıyor. Yine de, bilgisayar üzerinde saklanan çok önemli bilgilerin güvenliği yüzde 100 garantide değil.
Linux: En büyük avantajı özgür, açık ve ücretsiz bir yazılım olması. Özgür yazılım, kullanıcıların bütün işletim sistemi ve beraberindeki programların kaynak kodlarını incelemesine ve ihtiyaca göre değiştirip, yeniden yayınlamasına imkan veriyor. Windows’taki açıklar sebebiyle kullanıcıları uğraştıran spam ve virüslerle de karşılaşmıyorsunuz. Çoğu Linux versiyonu, Firewall ve antivirüs programlarıyla, virüslere karşı önlem alınmış olarak sunuluyor.
Güncellikte hangisi önde?
Windows: Yeni bir Windows versiyonunun yayınlanması birkaç seneyi buluyor. Şu anda kullanılan en yaygın Windows versiyonu olan XP, 2002’de çıkmıştı. Windows’un en yeni ürünü Vista’nın çıkışı 2004’ten beri bekleniyor. Bu yeni işletim sistemi, yine bir erteleme olmazsa, 2007’de yani XP’den beş yıl sonra piyasada olacak.
Linux: Programlama bilgisine sahip kullanıcılar tarafından sürekli geliştiriliyor ve yeni versiyonları dağıtılıyor. Bu sebeple, çok hızlı güncelleniyor. Yeni bir Windows versiyonu birkaç senede bir çıkarken, Linux bir-iki ayda bir güncelleniyor.
Oyun ve eğlencede hangisi daha iyi?
Windows: Bilgisayar ve yazılım dünyası Windows tabanlı olarak gelişiyor. Donanım üreticileri ürünlerini Windows’a uyumlu olarak üretiyor. Ayrıca, popüler PC oyunları da Windows için hazırlanıyor. Yani oyun düşkünüyseniz tek seçeneğiniz yine Windows.
Linux: DVD, VCD, DivX, MPEG, MP3, AVI gibi ses ve görüntü dosyaları Linux’ta sorunsuz olarak çalışıyor. Ancak, DVD ve MP3 gibi lisanslı formatların oynatılabilmesi için işletim sisteminin ücret ödemesi gerekiyor. Linux’ta bu söz konusu olmadığı için, çoğu Linux versiyonunda ilk başta bu formatlar oynatılamıyor. Sonradan kurulması gerekiyor.
Teknik destek ve bilgi kaynakları ne durumda?
Windows: Hálá bilgisayar eğitimlerinin çok büyük kısmı, kurslar ve kitaplar Windows üzerine.
Linux: Sistemin en büyük destek kaynağı internet; diğer kullanıcıların bir araya geldiği forumlar ve e-mail grupları. Ancak bilgisayar dergileri artık Linux’a daha çok yer veriyor. Bir problemle karşılaştığınızda Linux kullanıcı derneklerine de başvurabilirsiniz. "Gelecek Linux" gibi şirketlerden, bireysel olarak teknik destek almak mümkün. İşyerleri için IBM, Novell gibi büyük şirketler Linux hizmeti veriyor.
Hangisi daha ucuz?
Windows: Bilgisayarınıza Windows’u kurmak istediğinizde, 183 YTL’ye satılan Windows XP Home Edition, 413 YTL’ye satılan Office 2003 Basic Edition gibi çeşitli paketlerden birini satın alıyorsunuz.
Linux: Tüm sürümleri ve programları bedava.
Hangisinin kullanımı daha kolay?
Bilgisayarla ilk tanıştığı günden bu yana Windows kullananların sistem değiştirmesi zor. Ayrıca yaygınlığı ve her dilde, sayısız bilgi kaynağına sahip olması gibi nedenlerle öğrenilmesi ve kullanması daha kolay.
Kullanıcıların komutları bilmesi gerekiyor. Sisteme yeni bir aygıtı tanıtırken bile bu komutlara ihtiyacınız olacak. PcLabs.gen.tr sitesinin yazılım editörü Can Özmen’e göre, bilgisayarı yeni öğrenip, hiç Windows kullanmamış olanlar Linux’u daha rahat kullanıyor. Çünkü tembelliğe alışmamış oluyorlar. Linux’a geçmeyi düşünüyorsanız, bolca yardım dosyası okuyacağınızı, bilgi toplamak için çoğu İngilizce olan kaynakları araştırmak ve internetteki forumlarda bilgi sahibi kişilerden yardım istemek zorunda kalacağınızı unutmayın.
Hangi programları kullanmaya uygun?
Photoshop, Dreamweaver gibi tasarım ve grafik programlarının Linux versiyonu bulunmuyor. Linux’taki alternatiflerini öğrenirken sıkıntı yaşayabilirsiniz. Birçok iş dalında önemli olan bu programları kullananlar Windows’u tercih etmek zorunda.
Windows’ta ücretli olan Word, Excel, Powerpoint gibi ofis programlarının benzeri Open Office, Linux’ta ücretsiz ve kurulu olarak geliyor. Word ve Excel’le oluşturulmuş dosyalar Linux’ta açılabiliyor. Ancak, pek sık olmasa da işyerinde diskete kaydettiğiniz bir Word dosyasını, evinizdeki Linux’lu bilgisayarda açamazsanız şaşırmayın. Eğer, internet, e-posta, MSN, yazı ve tablo hazırlamanın yeterli olduğu bir işiniz varsa Linux sizin için ideal. Bu işleri iyi yapan programlar, Linux’la ücretsiz ve kurulu olarak geliyor.
Hangisi daha güvenli?
Windows: İşletim sistemi ve programların kaynak kodları kapalı olduğu için, kullanıcı kişi kodlar arasında bulunabilecek olası bir hatayı göremiyor. Microsoft, yeni tehlikeler için yeni yazılımlar, yama programlar çıkarıyor. Yine de, bilgisayar üzerinde saklanan çok önemli bilgilerin güvenliği yüzde 100 garantide değil.
Linux: En büyük avantajı özgür, açık ve ücretsiz bir yazılım olması. Özgür yazılım, kullanıcıların bütün işletim sistemi ve beraberindeki programların kaynak kodlarını incelemesine ve ihtiyaca göre değiştirip, yeniden yayınlamasına imkan veriyor. Windows’taki açıklar sebebiyle kullanıcıları uğraştıran spam ve virüslerle de karşılaşmıyorsunuz. Çoğu Linux versiyonu, Firewall ve antivirüs programlarıyla, virüslere karşı önlem alınmış olarak sunuluyor.
Güncellikte hangisi önde?
Windows: Yeni bir Windows versiyonunun yayınlanması birkaç seneyi buluyor. Şu anda kullanılan en yaygın Windows versiyonu olan XP, 2002’de çıkmıştı. Windows’un en yeni ürünü Vista’nın çıkışı 2004’ten beri bekleniyor. Bu yeni işletim sistemi, yine bir erteleme olmazsa, 2007’de yani XP’den beş yıl sonra piyasada olacak.
Linux: Programlama bilgisine sahip kullanıcılar tarafından sürekli geliştiriliyor ve yeni versiyonları dağıtılıyor. Bu sebeple, çok hızlı güncelleniyor. Yeni bir Windows versiyonu birkaç senede bir çıkarken, Linux bir-iki ayda bir güncelleniyor.
Oyun ve eğlencede hangisi daha iyi?
Windows: Bilgisayar ve yazılım dünyası Windows tabanlı olarak gelişiyor. Donanım üreticileri ürünlerini Windows’a uyumlu olarak üretiyor. Ayrıca, popüler PC oyunları da Windows için hazırlanıyor. Yani oyun düşkünüyseniz tek seçeneğiniz yine Windows.
Linux: DVD, VCD, DivX, MPEG, MP3, AVI gibi ses ve görüntü dosyaları Linux’ta sorunsuz olarak çalışıyor. Ancak, DVD ve MP3 gibi lisanslı formatların oynatılabilmesi için işletim sisteminin ücret ödemesi gerekiyor. Linux’ta bu söz konusu olmadığı için, çoğu Linux versiyonunda ilk başta bu formatlar oynatılamıyor. Sonradan kurulması gerekiyor.
Teknik destek ve bilgi kaynakları ne durumda?
Windows: Hálá bilgisayar eğitimlerinin çok büyük kısmı, kurslar ve kitaplar Windows üzerine.
Linux: Sistemin en büyük destek kaynağı internet; diğer kullanıcıların bir araya geldiği forumlar ve e-mail grupları. Ancak bilgisayar dergileri artık Linux’a daha çok yer veriyor. Bir problemle karşılaştığınızda Linux kullanıcı derneklerine de başvurabilirsiniz. "Gelecek Linux" gibi şirketlerden, bireysel olarak teknik destek almak mümkün. İşyerleri için IBM, Novell gibi büyük şirketler Linux hizmeti veriyor.
Hangisi daha ucuz?
Windows: Bilgisayarınıza Windows’u kurmak istediğinizde, 183 YTL’ye satılan Windows XP Home Edition, 413 YTL’ye satılan Office 2003 Basic Edition gibi çeşitli paketlerden birini satın alıyorsunuz.
Linux: Tüm sürümleri ve programları bedava.