Bilgisayarın kaderini değiştiren fare
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Nisan 27, 2007 00:00
Günümüzde bilgisayar evrimini başlatan isimler, büyük kitlelerce Microsoft’un kurucusu Bill Gates ve Apple’ın kurucusu Steve Jobs olarak bilinir. Oysa çok ünlü olmamasına rağmen bu evrimin en büyük mimarlarından biri, bilgisayar çağının bir numaralı kaşiflerinden biri olan Douglas Engelbart’dır. Farenin mucidi olan bu kişi, günümüzdeki bilgisayar kullanım alışkanlıklarının şekillenmesinde önemli bir yere sahip. Zaten farenin keşfi de başlı başına ilginç bir konu.
Norveç asıllı Amerikalı bir mucit olan Douglas Engelbart 30 Ocak 1925 tarihinde Amerika Oregon eyaletinde doğdu. 1942 yılında liseyi bitirmesinin ardından Elektronik Mühendisliği eğitimine karar vermesi, kariyerini de şekillendiren önemli bir tercih oldu. Askerliğini orduda radar teknisyeni olarak yapan ve NASA gibi kurumlarda görev alan Engelbart’ın bir çok keşfi olmasına rağmen, bunların en ünlüsü 1965 yılında keşfettiği faredir.
Engelbart, fare fikrini ilk kez ortaya koyarken radar ekranlarındaki cisimlerin serbestçe dolaşmasından ilham almıştı. Yürüttüğü çalışmalar, 1968 yılında NLS adı verilen çok kullanıcılı çevrimiçi sistemin keşfini gündeme getirdi. NLS, o zamanlar için bugünkü multimedya deneyiminin karşılığıydı.
NLS’nin keşfiyle multimedya yönelimli kullanımın artması, buna uygun bir arabirimin gerekliliğini de beraberinde getirdi. Bunun sonucu olarak Engelbart ve ekibi, tahtadan yapılmış ve günümüzdekilere oranla büyük olan, kare biçimindeki ilk fare prototipini ortaya koydu. 1970 yılında bu cihaza sadece bilgisayar sistemlerinde kullanım için değil, tüm görüntüleme sistemlerinde kullanıma yönelik olarak "X-Y Yer Gösterici Sistem" adıyla patent aldı.
Bu teknolojinin ortaya çıkışı, bilgisayar kullanımının ve işletim sistemi arabirimlerinin bu güne kadarki gelişimlerine öncülük etti. Bu çalışmaları ona 1997 yılında biraz geç de olsa 500 bin dolarlık bir ödül, bilişim dünyasının nobeli sayılan Turing ödülü ve Ulusal Teknoloji (National Technology) madalyasını kazandırdı. Ancak Engelbart, bu muhteşem keşiften bunların haricinde tek kuruş kazanamadı. Çünkü o zamanlar yazdığı fare arabirimi için patent alınamıyordu ve cihaz için aldığı patent de yapısından dolayı farklı tasarımları özgür kılıyordu.
Yine de Engelbart, tüm bu çalışmalarda esas amacının bilgisayarın sadece deneyimli bilim insanları ve ordu mensupları tarafından kullanılabilecek ulaşılmaz cihazlar değil, herkesin kolayca kullanabileceği bir cihaz olduğunu göstermek olarak belirtiyor. Geldiğimiz noktayı düşünecek olursak, amacına fazlasıyla ulaşabildiğini rahatlıkla söyleyebiliriz.
Engelbart, fare fikrini ilk kez ortaya koyarken radar ekranlarındaki cisimlerin serbestçe dolaşmasından ilham almıştı. Yürüttüğü çalışmalar, 1968 yılında NLS adı verilen çok kullanıcılı çevrimiçi sistemin keşfini gündeme getirdi. NLS, o zamanlar için bugünkü multimedya deneyiminin karşılığıydı.
NLS’nin keşfiyle multimedya yönelimli kullanımın artması, buna uygun bir arabirimin gerekliliğini de beraberinde getirdi. Bunun sonucu olarak Engelbart ve ekibi, tahtadan yapılmış ve günümüzdekilere oranla büyük olan, kare biçimindeki ilk fare prototipini ortaya koydu. 1970 yılında bu cihaza sadece bilgisayar sistemlerinde kullanım için değil, tüm görüntüleme sistemlerinde kullanıma yönelik olarak "X-Y Yer Gösterici Sistem" adıyla patent aldı.
Bu teknolojinin ortaya çıkışı, bilgisayar kullanımının ve işletim sistemi arabirimlerinin bu güne kadarki gelişimlerine öncülük etti. Bu çalışmaları ona 1997 yılında biraz geç de olsa 500 bin dolarlık bir ödül, bilişim dünyasının nobeli sayılan Turing ödülü ve Ulusal Teknoloji (National Technology) madalyasını kazandırdı. Ancak Engelbart, bu muhteşem keşiften bunların haricinde tek kuruş kazanamadı. Çünkü o zamanlar yazdığı fare arabirimi için patent alınamıyordu ve cihaz için aldığı patent de yapısından dolayı farklı tasarımları özgür kılıyordu.
Yine de Engelbart, tüm bu çalışmalarda esas amacının bilgisayarın sadece deneyimli bilim insanları ve ordu mensupları tarafından kullanılabilecek ulaşılmaz cihazlar değil, herkesin kolayca kullanabileceği bir cihaz olduğunu göstermek olarak belirtiyor. Geldiğimiz noktayı düşünecek olursak, amacına fazlasıyla ulaşabildiğini rahatlıkla söyleyebiliriz.