Beyoğlu'nda ‘Patrona Halil’ isyanı
Güncelleme Tarihi:
Ceren ARSEVEN
Oluşturulma Tarihi: Nisan 25, 2012 00:00
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları Görev ve Çalışma Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikler ve repertuar belirleme yetkisinin genel sanat yönetmeninden alınması sanatçılar tarafından protesto edildi. Galatasaray Lisesi önünde toplanan binlerce kişi sloganlar atarak Tünel Meydanı'na yürüdü. Beyoğlu'ndaki protesto gösterilerine aralarında 'Bir Zamanlar Osmanlı Kıyam' dizisinde Patrona Halil'i canlandıran Fırat Tanış'ın da bulunduğu sanatçılar katıldı. Eylem sadece Beyoğlu ile sınırlı kalmadı. Başta Ankara ve İzmir olmak üzere yurdun dört bir yanında benzer gösteriler gerçekleşti.
Sanatçıların eyleminin nedeni; Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları Görev ve Çalışma Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikler ve repertuvar belirleme yetkisinin bürokratlara verilmesi. Yurdun dört bir yanında eşzamanlı gerçekleştirilen protestoların merkezi ise Beyoğlu’ydu.
ÜNLÜ İSİMLER ŞEHİR TİYATROLARI İÇİN YÜRÜDÜLER - FOTO GALERİ
Dün sabah 11.00’de, Beyoğlu Galatasaray Lisesi önünde toplanan sanatçı, sanatsever binlerce kişi, sloganlar atarak Tünel meydanına yürüdü. Orhan Alkaya, Halil Ergün, Rutkay Aziz, Altan Erkekli, Zeliha Berksoy, Şebnem Bozoklu, Mustafa Alabora, Perihan Savaş, Bedri Baykam ve Ayşe Sarıkaya gibi sanatçıların destek verdiği eylemde İstiklal Caddesi “Korkuya karşı özgür tiyatro” sloganıyla inledi. Grup adına basın açıklaması yapan tiyatrocu Engin Alkan şunları söyledi:
Sanatçıyı hizaya sokma gayreti
“1914’ten beri ehil ellerde olan İstanbul Şehir Tiyatrosu, göz göre göre ehlileştirilmeye çalışılıyor. Dünyada herhalde ilk kez bir tiyatro, tiyatro insanlarından arındırılıyor. Sanatın içinden sanatçı kovuluyor. Tüm bunlar sanatı ve sanatçıyı hizaya sokma ve halkın gözünde küçük düşürme gayretleridir. Gerçekleri eğip bükerek hiç kimse sanatçı ile halkın arasına nifak sokamaz.”
“Çoksesliliği tek bir notaya dönüştürecek olan ‘muhafazakâr sanat’ gibi söylemler, demokratikleşme diye sunuluyor. Sanatsal yaratı, siyasi iradeye teslim ediliyor. Oysa sanat ve demokrasi, hiçbir siyasi iradenin faydacı beklentilerine göre yeniden tarif edilemez. Seçilmişlerin asıl görevi, sanata, ihtiyacı olan özgür ortamı sağlayacak altyapıyı oluşturmaktır. Bunu sadece sanatçı için değil, öncelikle halk için yapmak zorundadır.”
Herkes kendi işini yapsın
“100 yıllık Şehir Tiyatrosu mirasını her zeminde savunacağız. Bu sorumluluğu tüm sanat emekçileri ile paylaşıyoruz. Hedefimiz, çağdışı yönetmelik dayatmaları yerine, çağdaş ve özerk bir İstanbul Şehir Tiyatrosu yasasıdır. Karanlığa ve karanlığın getireceği korkuya karşı birlikte direneceğiz. Sayın Belediye Başkanı’nın bir canlı yayında kurum sanatçılarına yönelik sunduğu öneriyi düstur kabul ediyoruz: Herkes kendi işini yapsın! Bizim işimiz tiyatro. Korkuya karşı özgür tiyatro! Korkuya karşı özgür sanat!”
Meclis kürsüsünden destek
Eyleme destek veren CHP Ankara Milletvekili Aylin Nazlıaka, üzerinde “Şehir tiyatroları yok edilemez” yazan tişört ile TBMM kürsüsüne çıkarak, “Sanatı ve sanatçıları baskı altına almak isteyenlere Atatürk önemli bir cevap vermiştir. Hepiniz milletvekili, bakan olabilirsiniz ama sanatçı olamazsınız” dedi. Hükümeti şehir tiyatrolarını ortadan kaldırmak ve sanata karşı savaş açmakla da suçlayan Nazlıaka, “Sanat özgür bırakılmalıdır. Tiyatrolarına sahip çıkmayan, sanatçıları ideolojik aktörler diyerek aşağılayan zihniyet unutmasın ki, sanat ve sanatçı teslim olmaz” diye konuştu.
NE OLMUŞTU
Alınan ani bir kararla, İstanbul Şehir Tiyatroları yönetimi sanatçılardan alınarak belediyenin bürokratlarına devredilmişti. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, tiyatro sanatçıları tarafından büyük bir tepkiyle karşılanan kararı savunmuş, “Repertuvarı geçmişte bir genel sanat yönetmeni belirliyordu. Şimdi bir kurul belirleyecek. 7 kişilik kurulun 2 üyesi bürokrat olacak. Daha demokratik, daha belirleyici ve beraber karar verebilecekler” demişti. Bu süreçte Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmeni Ayşenil Şamlıoğlu ve 6 yönetim kurulu üyesi ile Kadir Topbaş’ın sanat danışmanı Kenan Işık istifa etmişti. Ayşenil Şamlıoğlu’nun yerine Hilmi Zafer Şahin atanmıştı.
ÜNLÜ İSİMLER ŞEHİR TİYATROLARI İÇİN YÜRÜDÜLER - FOTO GALERİ
Dün sabah 11.00’de, Beyoğlu Galatasaray Lisesi önünde toplanan sanatçı, sanatsever binlerce kişi, sloganlar atarak Tünel meydanına yürüdü. Orhan Alkaya, Halil Ergün, Rutkay Aziz, Altan Erkekli, Zeliha Berksoy, Şebnem Bozoklu, Mustafa Alabora, Perihan Savaş, Bedri Baykam ve Ayşe Sarıkaya gibi sanatçıların destek verdiği eylemde İstiklal Caddesi “Korkuya karşı özgür tiyatro” sloganıyla inledi. Grup adına basın açıklaması yapan tiyatrocu Engin Alkan şunları söyledi:
Sanatçıyı hizaya sokma gayreti
“1914’ten beri ehil ellerde olan İstanbul Şehir Tiyatrosu, göz göre göre ehlileştirilmeye çalışılıyor. Dünyada herhalde ilk kez bir tiyatro, tiyatro insanlarından arındırılıyor. Sanatın içinden sanatçı kovuluyor. Tüm bunlar sanatı ve sanatçıyı hizaya sokma ve halkın gözünde küçük düşürme gayretleridir. Gerçekleri eğip bükerek hiç kimse sanatçı ile halkın arasına nifak sokamaz.”
“Çoksesliliği tek bir notaya dönüştürecek olan ‘muhafazakâr sanat’ gibi söylemler, demokratikleşme diye sunuluyor. Sanatsal yaratı, siyasi iradeye teslim ediliyor. Oysa sanat ve demokrasi, hiçbir siyasi iradenin faydacı beklentilerine göre yeniden tarif edilemez. Seçilmişlerin asıl görevi, sanata, ihtiyacı olan özgür ortamı sağlayacak altyapıyı oluşturmaktır. Bunu sadece sanatçı için değil, öncelikle halk için yapmak zorundadır.”
Herkes kendi işini yapsın
“100 yıllık Şehir Tiyatrosu mirasını her zeminde savunacağız. Bu sorumluluğu tüm sanat emekçileri ile paylaşıyoruz. Hedefimiz, çağdışı yönetmelik dayatmaları yerine, çağdaş ve özerk bir İstanbul Şehir Tiyatrosu yasasıdır. Karanlığa ve karanlığın getireceği korkuya karşı birlikte direneceğiz. Sayın Belediye Başkanı’nın bir canlı yayında kurum sanatçılarına yönelik sunduğu öneriyi düstur kabul ediyoruz: Herkes kendi işini yapsın! Bizim işimiz tiyatro. Korkuya karşı özgür tiyatro! Korkuya karşı özgür sanat!”
Meclis kürsüsünden destek
Eyleme destek veren CHP Ankara Milletvekili Aylin Nazlıaka, üzerinde “Şehir tiyatroları yok edilemez” yazan tişört ile TBMM kürsüsüne çıkarak, “Sanatı ve sanatçıları baskı altına almak isteyenlere Atatürk önemli bir cevap vermiştir. Hepiniz milletvekili, bakan olabilirsiniz ama sanatçı olamazsınız” dedi. Hükümeti şehir tiyatrolarını ortadan kaldırmak ve sanata karşı savaş açmakla da suçlayan Nazlıaka, “Sanat özgür bırakılmalıdır. Tiyatrolarına sahip çıkmayan, sanatçıları ideolojik aktörler diyerek aşağılayan zihniyet unutmasın ki, sanat ve sanatçı teslim olmaz” diye konuştu.
NE OLMUŞTU
Alınan ani bir kararla, İstanbul Şehir Tiyatroları yönetimi sanatçılardan alınarak belediyenin bürokratlarına devredilmişti. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, tiyatro sanatçıları tarafından büyük bir tepkiyle karşılanan kararı savunmuş, “Repertuvarı geçmişte bir genel sanat yönetmeni belirliyordu. Şimdi bir kurul belirleyecek. 7 kişilik kurulun 2 üyesi bürokrat olacak. Daha demokratik, daha belirleyici ve beraber karar verebilecekler” demişti. Bu süreçte Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmeni Ayşenil Şamlıoğlu ve 6 yönetim kurulu üyesi ile Kadir Topbaş’ın sanat danışmanı Kenan Işık istifa etmişti. Ayşenil Şamlıoğlu’nun yerine Hilmi Zafer Şahin atanmıştı.