Beyne ‘doydum’ mesajını gönderen hormon bulundu

Bilimadamları beyne ‘‘doydum’’ mesajını taşıyan, böylece tokluk duygusuna yol açan bir hormon belirlediler. Pankreasta bulunan ve ‘‘PYY’’ diye anılan tokluk hormonu sayesinde yeni zayıflama ilaçları geliÅŸtirilebileceÄŸi söyleniyor.PANKREASTA bulunan ve ÅŸimdiye kadar tam olarak ne iÅŸe yaradığı bilinmeyen bir hormonun iÅŸtahı bastırmakta önemli rol oynadığı belirlendi. Sözkonusu hormon, beyne ‘‘doydum’’ mesajı yollayarak, yemeÄŸe son verilmesi için devreye giriyor.Bir ilaç ÅŸirketi bu hormonu alır da bundan bir hap üretirse, belki de bir daha asla kalori saymaya, iradeyle savaÅŸmaya gerek kalmayacak. Yemekten önce bir adet bu haptan alındığında mide ‘‘Hayır teÅŸekkür ederim. Bu kadar yeterli’’ diye beyine mesaj yollayacak.Hormonun bilimsel adı, ‘‘PYY3-36’’ ya da kısaca ‘‘PYY’’. Londra'daki Hammersmith Hastanesi endokrinoloji uzmanı Dr. Stephen Bloom, ‘‘Yemekten önce bu hormondan verildiÄŸinde sözkonusu kiÅŸinin iÅŸtahı azalıyor. PYY bir öğün sonrasında kendinizi daha az aç hissetmenizi saÄŸlıyor’’ diyor.AraÅŸtırmayla ilgili sonuçlar geçen hafta ‘‘Nature’’ bilim dergisinde yayınlandı. Londra'da bir düzine gönüllüye günün çeÅŸitli zamanlarında hormon ya da etkin madde içermeyen placebo verildi. Sonra gönüllüler Hint yemeklerinin bulunduÄŸu bir açık büfeye götürüldüler ve istedikleri kadar yemeleri istendi. PYY enjekte edilen gönüllülerin, diÄŸerlerine göre 1/3 oranında daha az kalori aldıkları anlaşıldı.Ancak laboratuvar koÅŸullarında böyle bir araÅŸtırma yapmakla ÅŸiÅŸmanlığa karşı etkin ve güvenilir bir ilaç geliÅŸtirmek farklı ÅŸeyler. Kimse sadece daha az miktarda tandır kebabı tüketmek için acılı bir iÄŸne enjeksiyonuna katlanmak istemez. PYY basit bir hapa dönüştürüldüğünde ise mide asitleri tarafından kısa sürede etkisiz hale getirilebilir. Ayrıca vücudun diÄŸer biyolojik salgıları kısa sürede PYY takviyesini etkisiz kılabilir.ACIKINCA NE OLUYOR1990'lı yıllarda da bilim adamları, leptin diye bir hormon belirlemiÅŸti. Leptin hormonunun azlığı farelerde ÅŸiÅŸmanlığa yol açıyordu. Amgen ÅŸirketi onlarca milyon dolar ödeyerek bu keÅŸfin patentini aldı. Ancak daha sonra ÅŸiÅŸman insanlar ve tabiÄ° ki ÅŸiÅŸman farelerde de leptin hormonunun bulunduÄŸu ortaya çıktı.Aslında PYY de mucizevi bir hormon deÄŸil. Sadece açlık-tokluk sisteminin nasıl iÅŸlediÄŸinin anlaşılmasını kolaylaÅŸtıracak bir vücut salgısı. Ä°nsan acıktığında bir takım hormonlar devreye girerek beyni gıda takviyesi gerektiÄŸi konusunda uyarıyor. Ä°ÅŸte PYY bunlardan sadece biri. Nature Dergisi'nde yayınlanan makalenin yazarlarından biri olan Oregon Ulusal Primat Merkezi'nden Michael Cowley, ‘‘Bu konuda bizim bildiÄŸimiz en az bir düzine sinyal var'' diyor.Bu biyolojik trafik lambalarından bazısı kısa sürede, yemeÄŸin baÅŸlama ve bitme aralığında etkili oluyor. Leptin ise beyine uzun vadede vücutta ne miktarda yaÄŸ dokusu olduÄŸunu algılaması konusunda yardımcı oluyor. PYY'nin ise orta vadeli bir hormon olduÄŸu ve iki öğün arasında iÅŸtahı bastırarak, açlığı giderdiÄŸi sanılıyor.Ä°ÅžTAH HAPI DA ÃœRETÄ°LEBÄ°LÄ°RBu hormonların birbirleri ile etkileÅŸim halinde olması açlık-tokluk sistemine karmaşık bir hale getiriyor. Sözkonusu hormonlardan birinin seviyesi düştüğünde diÄŸerleri açığı kapatmak için devreye girdiÄŸinden denge alt üst oluyor. Nöroloji uzmanlarına göre sindirim sistemiyle ilgili bu hormonların çoÄŸu beynin, açlık, susuzluk, uyku ve seks gibi temel güdülerini kontrol eden hipatalamus bölümünde etkili oluyor. PYY'nin zayıflama ilacı olarak geliÅŸtirilmesi baÅŸarısızlıkla sonuçlansa bile kanser ve AIDS hastalarında iÅŸtah açısı bir rol üstlenebileceÄŸine iÅŸaret ediliyor.ZAYIFLAMA KOMBÄ°NASYONUHer koÅŸulda bu konuda daha fazla araÅŸtırılma yapılması gerekiyor. Bloom ve arkadaÅŸlarının araÅŸtırmasına katılan gönüllüler, saÄŸlıklı ve ortalama kiloya sahip insanlardı. Åžimdi ise normalin biraz üstünde ve normalin altında iki ayrı grup arasında ‘‘PYY’’ deneyi tekrarlanacak.Uzmanlar, gelecekte ÅŸiÅŸmanlamak ve daha sonra kilonun korunması için ilaç kombinasyonlarının devreye girebileceÄŸini belirtiyorlar. Seattle'daki Washington Ãœniversitesi endokrinoloji uzmanı Michael Schwartz, uzmanların PYY'i bir ilaca dönüştürmeye çalıştığını belirtiyor. Diyelim ki bu ilaç gerçek olduÄŸunda hastalar toplam ağırlıklarının % 5 ile % 8'i oranında zayıflayabilecek. Tam bu sırada uzun vadede kilo kontrolü saÄŸlayan leptin ve insülin hormonları düşmeye baÅŸlayacak, kısa vadede etkili olan ghrelin hormonu ise yükseklemeye baÅŸlayarak açlığı artıracak. Schwartz, ‘‘Bu durumda vücudunuz ilacın etkisiyle mücadele ediyor olacak. Sonuçta, istediÄŸiniz hedefe ulaÅŸmak için iki ya da üç ilaç daha almanız gerekecek’’ diyor.Obezite ve ÅŸiÅŸmanlığı giderecek ilaçlar için bilim adamları, zamana karşı yarışıyor. Çünkü dünya nüfusu giderek ÅŸiÅŸmanlarken, kiloları kolayca eriten zararsız ilaçlar geliÅŸtirebilen ilaç ÅŸirketleri, milyarlarca dolarlık dev bir pastadan kocaman bir pay koparmayı baÅŸarabilecekler.Â