Beyaz toprakla gelen kanser tehlikesi

Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Klinik Şefi Prof. Dr. Hatice Canan Hasanoğlu, yaptığı açıklamada, asbest içeren beyaz toprak kullanımının “Mezotelyoma” hastalığına etkileri ile ilgili olarak Malatya'nın Hekimhan ilçesinde, 8 yıldır araştırma yaptıklarını kaydetti.

“ÇALIŞMALAR YAYGINLAŞTIRILMALI”

Hasanoğlu, araştırma sırasında vatandaşları bu toprağın kullanılmaması gerektiğini anlattıklarını belirterek, şunları söyledi:

“Beyaz toprağın ev için sıva ve badanalarda kullanılmaması gerektiği, bunun kansere yol açabileceğini anlatmaya çalıştık. Oradan aldığımız ve Karadeniz Teknik Üniversitesinde analiz ettirdiğimiz beyaz toprakta asbest bulunduğunu ortaya koyduk. Ayrıca çalışmalarımız süresince yörede 149 hastada kanser tespit ettik. Bu incelemeyi orada vefat etmiş kişileri de kapsayacak şekilde geriye dönük olarak yaptık. Bunların hepsi belki asbeste bağlı olmayabilirdi, ancak beyaz toprağın kullanıldığı bu yörede kanser oranının diğer yerlere göre çok fazla olduğunu gördük.”

Benzer çalışmaların Türkiye'nin başka bölgelerinde de yapıldığına işaret eden Hasanoğlu, beyaz toprağın Türkiye'nin bir çok bölgesinde kullanıldığını ifade etti.
Hasanoğlu, “Özellikle İç Anadolu Bölgesinde olmayan yer yok. Elazığ'da leblebide, pekmezde kullanıldığını duydum, ama inceleme imkanım olmadı. Türkiye'de yoğun olarak kullanılan beyaz toprak ile insanların ilişkisini kesmek için genel bilinçlendirme harekatı başlatılmalı” dedi.

-“TOPRAK KULLANIMI EĞİTİMSİZLİKTEN KAYNAKLANIYOR”-

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Salih Emri ise asbest içeren beyaz toprağın, eğitimsizlik nedeniyle çeşitli amaçlarla kullanıldığını kaydetti.
Kırsal bölgelerdeki pazarlarda satışa sunulan asbestli toprağın çok iyi ısı yalıtımı sağladığının ve su geçirmediğinin belirtildiğini dile getiren Emri, vatandaşların toprağı daha çok kerpiç ve ahşap evlerin duvar ve tavanını sıvamak için kullandığını ifade etti.

Beyaz toprağın badana için ve bebeklerin altına sermek amacıyla kullanıldığını vurgulayan Emri, şunları söyledi:
“Beyaz toprak ile sıvanan duvarlar ve yer temizlendiği zaman, beyaz toprak dağılma gösteriyor, bulut haline geliyor. Bu evlerde yaşayan insanlar, sanki fabrikada çalışmış gibi asbesti solumuş oluyor. Ayrıca toprak ısıtılıp, kundağa, beşiğe konulduktan sonra bebekleri üstüne yatırıyorlar. Böylelikle çocuk doğar doğmaz asbestin ortasına yatırılmış oluyor. Bebek altını ıslattığı zaman çok büyük tehlike oluşuyor. Yani çocuk dünyaya gelir gelmez kanserojen madde ile temas kurmuş oluyor.”

“PEKMEZİN İÇİNE KONULUYOR”

Emri, “çorak”, “gök toprak” ve “çermik toprak” olarak da bilinen beyaz toprağın içindeki asbestlerde bulunan liflerin solunum yoluyla akciğere alındığını, böylece akciğer kanserini tetiklediğini ifade etti.

Emri, bu toprağın pekmez yapımında da kullanıldığına işaret ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Toprak, pekmezin içine de konuluyor. Oysaki bu toprağın kesinlikle gıda maddelerinin içinde bulunmaması lazım. Köylüler bu toprağı pekmez tutsun diye karışıma koyuyor. Karışıma dökerken beyaz toprak havaya bulut gibi yayılıyor ve insanlar bunu solumuş oluyor. Ancak pekmez yenildiğinde kanser riskinin oluşup oluşmadığını çalışmalar yaparak görmek gerekiyor.”

Beyaz toprak kullanımının engellenmesi gerektiğini dile getiren Emri, “Bu, büyük bir çevre felaketidir. Sağlık, Çevre ve Orman ile Tarım ve Köy İşleri Bakanlıklarına çok büyük görev düşüyor. Bu toprağın kullanılmaması için Türkiye çapında kampanya başlatılmalı” diye konuştu.