Besinlerin hakkını vermiyoruz

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı öğretim görevlisi Dr. Sibel Kahraman Çetintaş, sebze ve meyvelerin, besin değerlerini kaybetmemeleri için taze olarak tüketilmeleri, yıkama, pişirme ve saklama kurallarına uyulması gerektiğini belirtti.
 
Sebzelerin yaÄŸda kızartılmasıyla kalorisinin artacağını, ince doÄŸranıp ışık ve hava ile temasa bırakılması halinde de C vitaminini kaybedeceÄŸini anlatan Dr. ÇetintaÅŸ, tütsülenmiÅŸ, mangalda piÅŸirilmiÅŸ et ve deniz ürünlerinde ise mide kanserinin etken maddelerinden biri olan nitrozaminlerin oluÅŸacağını söyledi.Â

Fasulye, nohut gibi kuru baklagillerin ve makarnanın haşlandıktan sonra sularının döküldüğünü anımsatan Dr. Çetintaş, bu şekilde mineralve vitaminleri suda kalan gıdaların besin değerinin kalmadığını söyledi.
Â
Dr. Çetintaş, bazı bölgelerde, çocuklara "kuvvet olsun" diye çiğ yumurta, bal, süt karışımının verildiğine işaret ederek, çiğ yumurtanın mikrop içerebileceğini, çiğ süt ile üretim tarihi 3 aydan az olan peynirlerin halk arasında malta humması olarak anılan "brusella" hastalığına neden olacağını belirtti.
 
Sütlerin 70 derecede pastörize edildiÄŸini, bu nedenle kaynatılıp içilmesinin mikropların öldürülmesi açısından daha faydalı olacağını vurgulayan Dr. ÇetintaÅŸ, patates gibi yumrulu besinlerin aydınlık ve nemli yerlerde bırakılması ile oluÅŸan çimlenme ve "cücüklenmenin" mantar ve mikroplar için en uygun ortam oluÅŸturduklarını anlattı.Â
   Â
TURÅžUNUN BESÄ°N DEÄžERÄ°Â
    Â
Dr. Çetintaş, "Özellikle  pişirmedeki yanlışlıklar yüzünden sebzelerdeki vitamin ve mineraller midemiz yerine lavaboya gidiyor. Besinleri kızartarak ya da yakarak pişirmek sağlık açısından birçok zararlı faktörün ortaya çıkmasına neden oluyor" dedi.
Â
Ä°ÅŸtah açıcı özellikleri olan turÅŸuların hiçbir besin deÄŸerinin bulunmadığını, yemeklere lezzet katan baharatların ise aşırıya kaçmamak ve güvenli yerlerden almak kaydıyla zararlı olmadığını kaydeden Dr. ÇetintaÅŸ, ÅŸekerin karamel haline getirilmesinin, kahvenin kavrulmasının saÄŸlık için zararlı olduÄŸunu ifade etti.Â

Yoğurdun çok faydalı besin olduğuna, özellikle potasyum bakımındançok zengin olan ekşi suyunun atılmaması gerektiğine işaret eden Dr. Çetintaş, şöyle konuştu: "Sebzelerin pişirme sularının dökülmemesi çorba yapılması ile B,Cvitami ve mineral kaybı önlenebilir. Meyve ve sebzelerdeki lifler ve posa bağırsak kanserinin oluşmasını önler ve kabızlık durumunun düzelmesini sağlar. Meyvelerin sıkılarak sularının içilmesi durumunda posa atıldığı için bu etkileri kaybolur. Bu nedenle sebze ve meyve tüketirken dikkatli olmalıyız. Ayrıca, sebze ve meyveyi mevsiminde yemeli, satın alırken normalden iri olmamalarına dikkat etmeli, sebze ve meyveleri iyice yıkamadan yememeli ve içerdikleri besin değerlerini kaybetmemeleri için taze olarak tüketmeliyiz."
Â
Dr. ÇetintaÅŸ, deniz ürünlerinden midyenin tüketiminin özel bir önemi olduÄŸuna dikkati çekerek, midyelerin deniz suyunu arındırma, filtre etme görevi yaptıklarını söyledi. Bu nedenle kirli sulardan toplanan midyelerin saÄŸlık için zararlı olduklarına deÄŸinen Dr. ÇetintaÅŸ, midyenin aşırı yaÄŸda kızartılması halinde kalorisinin artacağını, ayrıca midyenin kızartıldığı yaÄŸda kanser yapıcı mikropların oluÅŸabileceÄŸini sözlerine ekledi.Â