Beşiktaş’taki kazı dünya göç haritasını da değiştirecek

İstanbul Arkeoloji Müzeleri tarafından sürdürülen kazıları sekteye uğratacak hava olaylarından alanın korunması için, dev bir iskele kuruldu ve üzerine branda serildi. Yapılan çalışmalarda 1910 yılında yapılmış tramvay hattı ve depolarına ait kalıntıların yanı sıra geç Osmanlı dönemi ve ardından orta ve geç Bizans dönemi kalıntılarına rastlandı. Bu katmandan hemen sonra ise Boğaz hattı için çok önemli olan Helenistik ve Roma dönemine ait küçük buluntular ortaya çıkarıldı. Ancak Beşiktaş'taki kazılarda arkeologları en çok heyecanlandıran buluntularla, bu katmanlardan sonra karşılaşıldı. Günümüz deniz seviyesinden 1,5 metre derinlikte, dairesel plan veren taş dizileri görüldü. Çalışmalar ilerledikçe bu yapıların, M.Ö 3500-3000 yılları arasında tarihlenen kurgan tipi mezarlar olduğu ortaya çıktı. Türkiye'de bulunmuş en eski kurgan tipi mezarların, İlk Tunç Çağı’na ait olanların hepsi yakılarak gömüldüğü için, kemikler çatlamış ve ufalanmış durumda. O nedenle alandaki arkeologlar çalışmalarını, dişçi aletleriyle ve titizlikle sürdürüyor. Çok ince bir çalışma yapılarak tüm mezarlar açılıyor ve belgeleniyor.

ANADOLU’DAN AVRUPA’YA

Buradaki mezarların, Türkiye'de bulunmuş en eski kurgan tipi mezarlar olması nedeniyle çok önemli olduğunu ifade eden Arkeolog Mehmet Ali Polat, mezarlar sayesinde ulaştıkları verilerin, dünya göç haritasını değiştirebileceği görüşünde: “Dünya göç haritasına baktığımız zaman, Karadeniz'in kuzeyinden, Balkanlardan Anadolu'ya doğru bir göç olduğu görülmekte Tunç çağında. Ama buradaki son veriler, buradaki mezarlar, içerisindeki küçük buluntular ve runik alfabe sembolleri değerlendirildiği zaman, Anadolu'dan Balkanlar’a, oradan Avrupa'nın Kuzeydoğusu ve Karadeniz'e doğru göç haritasını değiştirebilir. Bundan dolayı, Beşiktaş kurganları çok önemli. Burada yerinde yakılıp gömülen mezarlar da literatür için ilk örnekler. Buradaki bir örnekte şunu gördük, ceset yakılmadan önce cenin pozisyonunda ağaçların üzerine yatırılıyor, üzerine ağaç seriliyor ve bu şekilde yakılıyor. Daha önce nasıl yakıldığına dair elimizde bir veri yoktu. O nedenle bu da literatür için çok önemli.” 

HÜRRİYET DUYURMUŞTU

Beşiktaş’taki kazıların sürprizi 5500 yıllık 2 figürin (antik heykelcik) olmuştu. Bir anne-kız olduğu sanılan 10 ve 7 cm boylarındaki figürinleri ilk kez Hürriyet görüntüleyerek kamuoyuna duyurmuştu.