Nerdun HACIOĞLU/MOSKOVA
Oluşturulma Tarihi: Kasım 13, 2007 00:00
Karadeniz’in Rusya kıyılarındaki şiddetli fırtınanın bilançosu ağır oldu. Fırtınada batan bir tankerden 5 bin ton petrol, diğerinden 6 bin 500 ton kükürt denize döküldü. Moskova, iki geminin batmasıyla yaşanan büyük çevre faciasını "Pazar günü doğayla deniz muharebemiz vardı. Maalesef savaştan yenik çıktık" diye kamuoyuna duyurdu.
KARADENİZ’DE 2 geminin ikiye bölünerek battığı, 8 geminin de dev dalgalar tarafından kibrit çöpü gibi kıyıya savrulduğu televizyon görüntüler, Rus halkını şoke etti. Rusya Olağanüstü Durumlar Bakanlığı, 24 saatten beri kayıp olan 8 denizcinin cesedinin de bulunduğunu duyurdu.
MOTORİN VE KÜKÜRT
Novorosiysk kıyılarından Azak Denizi’nin başladığı Kerç Boğazı’na kadar tüm sahil, karaya vurmuş irili ufaklı tekne iskeletleriyle dolarken, en endişe verici açıklama Rusya Çevre Bakanlığı’ndan geldi. İkiye bölünerek batan "ağır fraksiyon" motorin yüklü "Volganeft-139" tankerindeki 5 bin ton yükün tamamının denize aktığı açıklandı. Hemen ardından aynı bölgede batan kuru yük gemisi "Volnogorsk"un taşıdığı 6500 ton kükürtün de deniz dibini boyladığı bildirildi.
FELAKET BÜYÜYOR
Rus yetkililere dayanarak
haber yayınlayan resmi RİA ajansı, çevre felaketiyle ilgili ilk sonuçları da vermeye başladı. Buna göre Rusya’nın Kafkas Limanı bölgesinde 30 bin kuşun telef oldu. Pazar günkü fırtınanın yarattığı bilançonun tam olarak çıkarılamadığının belirtilmesi de ayrı bir tedirginlik yarattı. Yeni gelen bazı verilere göre sayısı tam olarak belli olmayan hasar görmüş başka gemilerden de denize petrol akmış olabilir.
SORUMLU ARANIYOR
Diğer taraftan Rusya Başsavcılığı, deniz trajedisinin sorumlularını aramaya başladı. "İhmal" suç duyurusuyla açılan davada "fırtına uyarı" mesajının neden zamanında verilmediği, verildiyse gemi kaptanlarının buna neden riayet ederek gemilerini açık denize çıkarmadığı soruşturuluyor. İlk belirlemelere göre aylarca sürecek denizi temizleme çalışmaları dahil fırtına faciasının Rusya’ya maliyetinin 1 milyar doların üzerinde olacağı konuşuluyor.
Uzun vadede ekosistem yıkımıKaradeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ersin Başar, denize yayılan petrolün kısa vadede çevre kirliliği yaratacağını, ama uzun vadede Karadeniz’in ekolojik yapısını olumsuz etkileyeceğini söyledi. Başar şöyle devam etti:
"Ukrayna karasularında yaşanan bu çevre faciası, sadece o ülkeyi değil Karadeniz’e kıyısı olan Türkiye, Rusya, Bulgaristan, Gürcistan ve Romanya’yı da yakından ilgilendirmektedir. Karadeniz, kapalı bir deniz olduğu için kendini yenileme süreci, diğer denizlere göre daha uzun sürmektedir. Petrol kıyıya ulaştığında daha da fazla kirliliğe neden olacaktır, ekosistem son derece olumsuz etkilenecek."
Araştırmalara göre Karadeniz’e her yıl 110 bin tondan fazla petrolün karıştığına dikkati çeken Başar, "Petrol taşımacılığında boru hatlarının kullanılması teşvik edilmelidir" dedi.