Benzin dağıtımında devrim

BP eğitilmiş şoför ve çevreyi kirletmeyen az sayıda araçla istasyonlara yakıtı kendi götürüyor

British Petrol yeni akaryakıt dağıtım sistemine bir yıl önce başladı. Trakya, Gemlik Körfez Bölgeleri'nde 25 tane araçla 80 istasyona servis veriyor. Bu yılki hedefi operasyonu Antalya, Ege Bölgesi ve İç Anadolu'ya yaymak.

British Petrol akaryakıt dağıtım sistemini değiştirdi. BP bugüne dek akaryakıtı kendi tesislerine getirip istasyonlara satıyordu. Artık bayilerine kendi araçları ile yakıtı götürüp ikmal yapıyor.

Proje 19 Şubat 1998'de başladı. Trakya, Gemlik ve Körfez bölgelerinde 70'e yakın bayiye servis veriyor. Amaç, 100 araç ile bütün bayilerine servis verebilmek. Filoları toplam 25 araç ve 47 şoförden ve 80 istasyondan oluşuyor. Dağıtım planlamasından sorumlu operasyon bölümü bilgisayar donanımlı bir ortamda çalışıyor.

Planlamanın gücü

Türkiye'de 700 BP istasyonu var. 1000 kadar tanker bu bayilere yakıt götürüyordu. 1000 tankerin yaptığını şimdi 100-120 araç yapacak. Peki nasıl? Bunun cevabını BP Akaryakıt Dağıtım Operasyonu Bölümü Yöneticisi Neslihan Onarcan veriyor:

‘‘Eskiden 1000 tanker bayilerin istediği saatlerde malı tesisattan alıp istasyona getiriyordu. Bayi kendi malını saat sabah 10'da istasyonda görmek ister. Biz şimdi 120 araçla 24 saat servis yapacağız. Bütün istasyonları sıraya koyuyoruz. Hangi malın ne zaman nereye gideceğini planlayan bir operasyon merkezi var. Operasyon merkezinde modem aracılığı ile bir gün öncesinden bayilerin tanklarına bağlanıyoruz. Bu tanklardaki stok seviyesini çekiyoruz ve bir sonraki gün bayinin ne kadar mala ihtiyacı olacağını öğreniyoruz. Sistem aynı zamanda yakıt şu saatte en geç orada olmalı bilgisini de veriyor. Planlamacı hangi malın, nereye, hangi saatte hangi araçla gitmesi gerektiğini planlıyor. Bilgiler bayilere veriliyor. Şoförler iki vardiyalı olarak çalışıyor. Tesisattan malı alıyor, her araçta telefon var, bayii arayıp ne zaman orada olacağını söylüyor. Bir şoförün bir istasyonda 45 dakikadan fazla vakit geçirmemesi lazım. Bazen bu süre 25 dakikaya kadar iniyor.’’

Hız yapmıyorlar

Projenin sağlıklı yürümesi için akaryatın yüklenildiği tesisten satış noktasındaki istasyona kadar olan tüm aşamalar tek tek incelenmiş. Sisteme hız kazandırmak için de alttan dolum yapılıyor. Bu daha güvenli ve hızlı bir dolum şekli.

Araçlar da sokaktaki bir tankerin yaptığı hızın çok altında hız yaparak yakıtı taşıyor. Sokak aralarında saatte 30, E-5 seviyesinde yollarda 50, otobanlarda ise 60 km hızla gidiyorlar. Gerekli durumlarda hızı 10 kilometre arttırma hakları var. Bu da dolu araçlar için ve geçici olmak şartıyla. Türkiye'de araçlara yüklenen tonaj 40 tonun üzerinde. Bu da yollara zarar veriyor, tehlikeyi artırıyor. BP'nin araçlarına ise 26 ton civarında akaryakıt yükleniyor.

Sistem kaçak akaryakıtı da gözlemleyebiliyor. Sınır ticaretiyle gelen yakıt, yakıta su ya da başka madde katmak gibi haksız rekabete giren uygulamaları önlüyor. Bu sistemle istasyonlarda ürün sıkıntısı olmuyor. Şirketin hedefi bu uygulamayı bir iki ay içinde Antalya Bölgesi'ne, yıl sonuna kadar Ege Bölgesi, Kırıkkale ve İç Anadolu'ya yaymak.

Şoför eğitimi

BP Akaryakıt Dağıtım Destek Müdürü Nihat Törün, şoförlerin nasıl eğitildiğini şöyle anlatıyor: ‘‘Kahvaltı biçimine kadar şoförlerin hayat standartları üzerinde çalışıyoruz. Bir şoför günde 8 saat en fazla 10 saat çalışabilir. Ailelerle görüşeceğiz. Eşlerini çocuklarını bilinçlendireceğiz. 50 şoförümüz var. ayrıca 20 şoförü de eğitiyoruz. Eğitimler bir iki ay sürüyor. İşe alınmadan önce sağlık ve psikolojik testlerden geçiriliyorlar. Bir araca binebilmesi için iki eğitim alıyor. Önce karayolu ile ilgili tehlikeli madde taşıma standartlarını öğreniyor ardından bir sınav yapılıyor. Her eğitimin arkasından bir sınav var. Geçemeyen tekrar eğitime tabi tutuluyor. Arkasından emniyetli araç kullanma eğitimi alıyorlar. Yangınla mücadele ve ilkyardım, ekonomik bir şekilde araç kullanımı, tesiste dolum, istasyonda boşaltım yöntemleri öğretiliyor. Trafik kuralları hatırlatılıyor. Araçların mekanik ve teknik eğitimleri veriliyor. Başlarına gelebilecek herhangi bir olayı amirlerine nasıl rapor edeceği öğretiliyor. Yakında tanker devrilmesi, akaryakıt saçılması gibi acil durumlarda neler yapılması gerektiği anlatılacak. Dönem dönem de bilgileri tazeleniyor. Burada çalışanların bir şoför olmadığı bir BP temsilcisi olduğu anlatılıyor. Bu eğitimleri almış olanlar da denetleniyor. Tesiste, istasyonda ve yolda araç kullanmasından emniyet kemeri takıp takmamasına kadar kontrol ediliyor.’’