Belediyeler Kanunu Tasarısı, komisyondan geçti

Belediyeler Kanunu Tasarısı, dün TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda değiştirilerek kabul edildi.Geçici hükümleriyle birlikte 97 maddeden oluşan yasa tasarısı, belediye ve organlarının kuruluşunu, işleyişini, görev ve yetkileri yeniden düzenliyor.    Nüfusu 5 bin ve üzerinde yerleşim birimlerinde belediye kurulabileceğini öngören, il ve ilçe merkezlerinde belediye kurulmasını zorunlu kılan tasarı, bağlı olduğu il, ilçe belediyesi ile nüfusu 50 bin ve üzerinde olan bir belediyenin sınırına 5 kilometreden daha yakın duruma gelen belediye ve köylerin bu belediyeye katılmasını hüküm altına alıyor.    Tasarıya göre, nüfusu 2 binin altına düşen belediyeler, Danıştay'ın görüşü alınarak, İçişleri Bakanlığı'nın önerisi üzerine müşterek kararname ile köye dönüştürülecek.     Bir belediyenin sınırlarına 5 kilometreden daha yakın yerlerde belediye kurulamayacak.    Yerleşim yerlerinin nüfusları, Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığı'nca tespit edilecek.    Tasarı, hemşehrilerin belediye karar ve hizmetlerine katılma, belediye faaliyetleri hakkında bilgilenme ve belediye yardımlarından faydalanma hakkına dayalı “Hemşehri Hukuku”nu da getiriyor.    Belediyenin görev, sorumluluk, yetki ve imtiyazlarını artıran tasarı, toplu taşıma, su bedeli tahsilatı gibi kimi hizmetleri başkalarına yaptırma yetkisini de veriyor.    Belediyece el konulan seyyar satıcı mallarından gıda maddeleri, cezaları 2 gün içinde ödenip teslim alınmadığı takdirde gıda bankasına verilecek. Gıda dışı maddeleri için bu işlem 30 gün içinde cezası ödenip teslim alınmadığında uygulanacak.     KULÜP BAŞKANLIĞI YASAĞI    Tasarı, seçilmiş üyelerden oluşan belediye meclisini, belediyenin karar organı olarak tanımlarken, belediye bünyesinde ihtisas komisyonları kurulmasını hüküm altına alıyor. Belediye encümenini yürütme organı olarak görevlendiren ve yetkilerini artıran tasarı, encümen başkan ve üyelerine, beldenin nüfusuna göre bugünkü rakamlarla 114 milyon 53 bin 940 lira ila 244 milyon 401 bin 300 lira net ödenek verilmesini hükmediyor.    Tasarı uyarınca belediye başkanı, siyasi partilerin il, ilçe ve belde teşkilatının yönetim ve denetim organlarında görev yapamayacak. Partilerin merkez karar ve yönetim organına seçilen belediye başkanları, genel başkan yardımcılığı gibi icracı görevler üstlenemeyecek. Başkanlar, profesyonel spor kulüplerinin başkanlığında ve yönetiminde bulunamayacak.    BAŞKANLARIN MAAŞLARI    Belediye başkanlarının maaşları da tasarı ile görev yaptıkları beldelerin nüfusuna göre belirleniyor. Buna göre, nüfusu 5 bine kadar olan beldelerde belediye başkanı net 1 milyar 411 milyon 911 lira aylık alırken, 2 milyondan fazla nüfuslu yerlerin belediye başkanlarının maaşı net 6 milyar 117 milyon 277 bin 879 lira olacak. Tasarı, beldelerin nüfusuna göre belediye başkanlarının maaşlarını 10 dilime ayırıyor. Belediye başkanları, encümen başkanı olarak da ödenek alacak.    Belediye meclisi üyelerine de belediye başkanının aylığının günlük tutarının üçte birini geçmemek üzere huzur hakkı verilecek.    SÖZLEŞMELİLERİN SÜRESİ        Yasa tasarısı, norm kadro ilke ve standartları çerçevesinde belediyelerde personel çalıştırılmasını öngörürken, personelin başkan tarafından atanmasını hükme bağlıyor. Ayrıca, uzmanlık alanlarında sözleşmeli personel çalıştırılması da öngörülüyor. Sözleşmeli personel ancak seçim döneminin bitiminden itibaren 30 günü geçmemek üzere istihdam edilecek. Başka kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan memurlar da sözleşmeliler için belirlenen süreyi aşmamak üzere belediyelerde görevlendirilebilecek.    PERSONEL GİDERLERİ    Belediyelerin yıllık toplam personel giderleri, gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin yeniden değerleme katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarın yüzde 30'unu aşamayacak. Nüfusu 10 binin altındaki belediyelerde bu oran yüzde 40 olarak uygulanacak. Personel giderlerinin belirlenen oranı aşması halinde, öngörülen oranlara ininceye kadar yeni personel alınmayacak. Yeni personel alımı nedeniyle bu oran aşılırsa zarar belediye başkanından tahsil edilecek.    Belediye memurlarının yüzde 10'una başarı durumlarına göre yılda en fazla 2 ikramiye ödenecek.    Belediyelerin iç ve dış denetimi Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu hükümlerine göre yapılacak.    GELECEK YILLARA YAYGIN HİZMET YÜKLENMELERİ    Belediyede, belediye meclisinin, bağlı kuruluşlarda yetkili organın kararı ile park, bahçe, sera, refuj, kaldırım ve havuz bakımı ve tamiri; araç kiralama, kontrollük, temizlik, güvenlik ve yemek hizmetleri; makine-teçhizat bakım ve onarım işleri; bilgisayar sistem ve santralleri ile elektronik bilgi erişim hizmetleri; sağlıkla ilgili destek hizmetleri; fuar, panayır ve sergi hizmetleri; baraj, arıtma ve katı atık tesislerine ilişkin hizmetler; kanal bakım ve temizleme, altyapı ve asfalt yapım ve onarımı, trafik sinyalizasyon ve aydınlatma bakımı, sayaç okuma ve sayaç söküp-takma işleri ile ilgili hizmetler; toplu taşım hizmetleri; sosyal tesislerin işletilmesi ile ilgili işleri, süresi yerel seçimleri izleyen üçüncü ayın sonunu geçmemek üzere ihale yoluyla üçüncü şahıslara gördürülebilecek.    Belediye, kendisine verilen görev ve hizmet alanlarında, ilgili mevzuatta belirtilen usullere göre şirket kurabilecek, özel gelir ve gideri bulunan hizmetlerini İçişleri Bakanlığı'nın izniyle bütçe içinde işletme kurarak yapabilecek.        BORÇLANMA    Tasarının borçlanmaya ilişkin hükümleri, komisyon verilen önergeyle değiştirilerek, İl Özel İdaresi Tasarısı'yla paralel hale getirildi.    Belediye ve bağlı kuruluşları ile bunların sermayesinin yüzde 50'sinden fazlasına sahip oldukları şirketlerin, faiz dahil iç ve dış borç stok tutarı, en son kesinleşmiş bütçe gelirleri toplamının yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarını geçemeyecek. Bu miktar büyükşehir belediyeleri için bir buçuk kat olarak uygulanacak.    Belediye ve bağlı kuruluşları ile sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları şirketlerin gelirlerinin yüzde 10'unu geçmeyen iç borçlanma belediye meclisinin kararı ile gerçekleşecek. Bu oranı aşan iç borçlanmalar ise belediye meclisinin salt çoğunluğunun kararı ve İçişleri Bakanlığı'nın onayı ile yapılacak.    Belediyelerin ileri teknoloji ve büyük tutarda maddi kaynak gerektiren altyapı yatırımlarında Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) Müsteşarlığı'nın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu'nca kabul edilen projeleri için yapılacak borçlanmalarda kısıtlama olmayacak. Dış kaynak gerektiren projelerde Hazine Müsteşarlığı'nın görüşü alınacak.    Belediye, varlık ve yükümlülüklerinin ayrıntılı olarak yer aldığı mali tablolarını üçer aylık dilimler halinde İçişleri ve Maliye bakanlıkları ile DPT ve Hazine müsteşarlıklarına gönderecek.        ARSA VE KONUT ÜRETİMİ        Tasarı, belediyeye gereksinimleri karşılamak için arsa üretmek, konut, toplu konut yapmak, satmak, kiralamak ve bu amaçla arazi satın almak, kamulaştırma yapmak; bu amaçla kamu kurumlarıyla ve bankalarla işbirliğine gitmek yetkisi de veriyor. Üretilen arsa ve konutlar Devlet İhale Kanunu hükümlerine göre satılacak.    BORÇ VE ALACAKLARIN TAKASI, TAKSİTLENDİRME    Belediyelerin öteki kamu kurum ve kuruluşlarından alacak ve borçlarının takas ve mahsup edilmesini öngören tasarıya Plan ve Bütçe Komisyonu'nda eklenen bir madde ile belediyenin 31 Mayıs 2004 tarihine kadar olan alacakları (1.5 katrilyon lira), kamu kurumlarına olan (19 katrilyon lira) borçlarına mahsup edildikten sonra kalan miktar için ödeme planı yapılacak. Belediyenin borçları, aylık gelirlerinin yüzde 40'ını aşmayacak şekilde taksitlendirilerek ödenecek.                     Tasarı, belediye sınırları içinde kalan 5 bin metrekarenin üzerindeki Hazine arazilerinin belediyeye bedelsiz verilmesini öngörürken, bu yerlerin satışından elde edilen gelirin yarısının Hazine'ye verilmesini de hükmediyor.    BAŞKANLARIN EMEKLİLİĞİ    Belediye başkanlarının Emekli Sandığı ile ilişkileri de tasarı ile yeniden düzenleniyor. Göreve geldiklerinde Emekli Sandığı ile ilişkilendirilen başkanların Sandıkla bağları, görevden ayrıldıklarında da kesilmeyecek.Emekli Sandığınca emekli aylığı bağlanan büyükşehir belediye başkanlarına 7 bin, il belediye başkanlarına 6 bin, ilçe belediye başkanlarına 3 bin, belde belediye başkanlarına da bin 500 gösterge rakamı üzerinden makam tazminatı ve buna bağlı olarak temsil veya görev tazminatı ödenecek.    Yasa tasarısının önümüzdeki günlerde TBMM Genel Kurulu'nda ele alınması bekleniyor.�