Bebek mamalarındaki tehlike
Güncelleme Tarihi:
ANKA
Oluşturulma Tarihi: Ekim 26, 2009 12:08
Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalı ürünlerin, bebek mamaları ve bebek formülleri, devam mamaları ve devam formülleri ile bebek ve küçük çocuk ek besinlerinde kullanılması yasak olacak.
Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalı (GDO) ürünlerin, bebek mamaları ve bebek formülleri, devam mamaları ve devam formülleri ile bebek ve küçük çocuk ek besinlerinde kullanılması yasak olacak. Ayrıca, insan ve hayvan tedavisinde kullanılan antibiyotiklere karşı direnç genleri içeren GDO ve ürünler ithal edilemeyecek ve piyasaya sunulamayacak.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın Gıda ve Yem Amaçlı Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerinin İthalatı, İşlenmesi, İhracatı, Kontrol ve Denetimine Dair Yönetmelik Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Buna göre, tohumluklar dışındaki genetiği değiştirilmiş organizma ve ürünleri ile genetiği değiştirilmiş organizma ve ürünlerini içeren gıda ve yem maddelerinin ithalatı, işlenmesi, ihracatı, kontrol ve denetimine aykırı olan GDO’lu gıda ve yemlerin işleme ve tüketim amacıyla ithali, piyasaya sürülmesi, tescili, ihracatı ve transit geçişleri yasak olacak. Gümrük idarelerince bu ürünler için GDO’ya ilişkin ek bir belge aranmayacak.
GDO’lu ürünlerin, bebek mamaları ve bebek formülleri, devam mamaları ve devam formülleri ile bebek ve küçük çocuk ek besinlerinde kullanılması, insan ve hayvan tedavisinde kullanılan antibiyotiklere karşı direnç genleri içeren GDO ve ürünlerinin ithalatı ve piyasaya sunulması yasak olacak.
GDO’SUZ ÜRÜNLERİN ETİKETLERİNDE “GDO’SUZ” YAZILAMAYACAK-
Gıda veya yem, GDO’lardan biri ya da birkaçını toplamda en az yüzde 0.9 oranında içeriyor ise GDO’lu olarak kabul edilecek. Gıda veya yemin yüzde 0.5 ten fazla izin verilmeyen GDO içermesi halinde ithalatına, işlenmesine, nakline, dağıtımına ve satışına izin verilmeyecek. GDO’suz ürünlerin etiketinde ürünün GDO’suz olduğuna dair ifadeler bulunamayacak.
Her bir GDO için, bilimsel esaslara göre değiştirilmiş gen ya da genler esas alınarak bir defaya mahsus olmak üzere Komiteler tarafından risk değerlendirmesi yapılacak. Her bir risk değerlendirmesinin sonucuna göre GDO’lu gıda veya yemin çevre, insan veya hayvan sağlığı ile diğer inceleme konularında herhangi bir olumsuzluğun tespit edilmediğine dair bir karar belgesi hazırlanacak. Bakanlık onaydan önce, GDO ile ilgili Komite kararını kamuoyunun görüşlerine açabilecek. Komitenin kararı, Bakanlık onayından sonra yürürlüğe girecek.
GDO VE ÜRÜNLERİ KAYIT ALTINA ALINACAK
İzin verilen GDO ve ürünlerinin kayıt altına alınması ve ürünün her aşamada takibinin sağlanması amacıyla, GDO ve ürünlerini ithal edenler, işleyenler ve piyasaya sunanlar Tarım Bakanlığı’na beyanda bulunmak, GDO ve ürünlerini GDO içerdiğine dair belgeler eşliğinde nakletmek, taşımak ve etiketleme kurallarını uygulamakla yükümlü olacak. İzin, karar belgesinde belirtilen koşulların ihlali veya olası zarar ve risklerle ilgili yeni bilimsel bilgilerin edinilmesi, kullanım sonucunda olumsuz sonuçların ortaya çıkması durumunda, Bakanlıkça iptal edilecek. İzni iptal edilen GDO ve ürünleri toplatılacak ve imha edilecek. GDO’lu ürünler, izin verilen amaçlar dışında kullanılamayacak.
KOMİTE OLUŞTURULACAK
Bakanlık tarafından GDO ile ilgili bilimsel ve teknik verileri araştıracak, yorumlayacak ve görüş oluşturacak, görev süreleri iki yıl olan uzmanlar listesi teşkil edilecek. Uzmanlar listesi, Bakanlık, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü(TAGEM), Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü (TÜGEM), Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü (KKGM) birimlerinden temsilciler ile üniversiteler, TÜBİTAK ve araştırma enstitülerinde görevli konu ile ilgili uzman veya öğretim üyelerinden oluşacak. Uzmanlar listesinden Bakanlık tarafından belirlenecek on bir üyeden oluşacak bir komite her bir başvuru için ayrıca oluşturulacak. Komitenin sekretaryası TAGEM tarafından yürütülecek. Komite en az dokuz üye ile toplanacak. Komite, başvuruları toplantının ilk gününden başlamak üzere 90 gün içinde karara bağlamak zorunda olacak. Komitenin başvuruyu reddetmesi durumunda aynı ürün için ret tarihinden itibaren bir yıl dolmadan ve yeni bilimsel veri ve bulgular sunulmadan yeniden başvuru yapılamayacak.
GDO’lu ürünün Komite tarafından ilk değerlendirilmesinin yapılması amacıyla gen sahibi, bilgi ve belgelerle Tarım Bakanlığa başvuruda bulunacak. Komite tarafından istenilen belge ve bilgilerin süresi içinde temin edilmemesi durumunda başvuru reddedilecek. Yapılan bir başvurunun sonucu diğer başvurular için emsal teşkil etmeyecek. Yapılan bir başvuruya verilen izin başvurulan ve takip eden ithalatlar için geçerli olacak.
GDO’LU OLDUĞU TESPİT EDİLEN ÜRÜNÜNE GİRİŞ İZNİ VERİLMEYECEK
Komite tarafından değerlendirilmesi yapılarak Karar belgesinde ithalatı uygun görülmüş GDO ve ürünlerinin ithalatında GDO ve ürünlerinin üretildiği ülkenin yetkili otoritesinden parti numarası, miktarı ve GDO çeşidini belirten belge aranacak. Ürünün üretildiği ülke dışında başka bir ülkeden yüklenmesi durumunda üretici ülkenin vermiş olduğu belgeyle beraber yüklendiği ülkenin yetkili otoritesince düzenlenmiş, parti numarası, miktarı ve GDO çeşidini belirten belge istenecek. Yapılan analiz sonucunda GDO’lu olduğu tespit edilen ürünün ülkeye girişine izin verilmeyecek. Söz konusu ithalatçı ve ihracatçı firma ve ülke risk listesine alınacak. İhracat alıcı ülkenin talebi doğrultusunda işlem yapılacak. Alıcı ülkenin GDO ile ilgili talebinin olmaması durumunda genel ihracat mevzuatına göre işlemler gerçekleştirilecek.
ETİKETLEME ŞARTLARI
GDO’lu gıdaların yüzde 0.9’un üzerinde GDO içermesi halinde, GDO’lu gıdanın tek bileşenden oluşması durumunda “genetik olarak değiştirilmiştir” veya ürün ismi ya da hammaddenin ismi “genetik olarak değiştirilmiş ...........’den üretilmiştir” ifadesi ile birlikte etiket üzerinde yer almak zorunda olacak. GDO’lu gıdanın birden fazla bileşen ihtiva etmesi durumunda, ürün ismi ya da bileşen ismi, “genetik olarak değiştirilmiş ..........” veya “genetik olarak değiştirilmiş ?.......’den üretilmiştir” ifadeleri ile birlikte bileşen listesinde söz konusu bileşenden hemen sonra gelecek şekilde parantez içerisinde yer almak zorunda olacak. GDO’lu dökme gıdaların beraberinde, etiket bilgilerini içeren belge bulundurulmak zorunda olacak. Etiketleme gerekliliklerinin yanı sıra, GDO’lu gıdaların GDO’suz eşdeğer ürünlerden; bileşimi, beslenme etkileri veya beslenme değeri, kullanım amacı açısından farklılık gösterdiği durumlarda, bu hususlar etiket üzerinde belirtilecek. Besin bileşeninde farklılık gösteren GDO’lu gıdalarda, beslenme etiketlemesi yapılması zorunlu olacak.
BELGELER 20 YIL SAKLANACAK
GDO ve ürünlerini ithal veya ihraç eden, işleyen, depolayan, dağıtan ve tüketime sunanlar, son tüketiciye ulaşıncaya kadar olan süreçte gerekli kayıtları tutmak ve izlenebilirliği sağlamak, ayırıcı kimlik numarası ile ilgili tüm bilgi ve belgeleri ürün ile birlikte bulundurmak zorunluluğu olacak. GDO ve ürünlerini ithal veya ihraç eden, işleyen, depolayan, dağıtan ve tüketime sunanların, ürünlerle ilgili bilgi ve belgeleri 20 yıl saklaması ve bu belgelerle ilgili bir kayıt sistemine sahip olacak. aykırı hareket edenler hakkında, 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun’un 11’inci ve 12’nci maddeleri, 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun’un 29’uncu maddesi, 1734 sayılı Yem Kanunu’nun 12’nci, 13’üncü ve 14’üncü maddeleri uyarınca idari para cezası uygulanacak.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın Gıda ve Yem Amaçlı Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerinin İthalatı, İşlenmesi, İhracatı, Kontrol ve Denetimine Dair Yönetmelik Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Buna göre, tohumluklar dışındaki genetiği değiştirilmiş organizma ve ürünleri ile genetiği değiştirilmiş organizma ve ürünlerini içeren gıda ve yem maddelerinin ithalatı, işlenmesi, ihracatı, kontrol ve denetimine aykırı olan GDO’lu gıda ve yemlerin işleme ve tüketim amacıyla ithali, piyasaya sürülmesi, tescili, ihracatı ve transit geçişleri yasak olacak. Gümrük idarelerince bu ürünler için GDO’ya ilişkin ek bir belge aranmayacak.
GDO’lu ürünlerin, bebek mamaları ve bebek formülleri, devam mamaları ve devam formülleri ile bebek ve küçük çocuk ek besinlerinde kullanılması, insan ve hayvan tedavisinde kullanılan antibiyotiklere karşı direnç genleri içeren GDO ve ürünlerinin ithalatı ve piyasaya sunulması yasak olacak.
GDO’SUZ ÜRÜNLERİN ETİKETLERİNDE “GDO’SUZ” YAZILAMAYACAK-
Gıda veya yem, GDO’lardan biri ya da birkaçını toplamda en az yüzde 0.9 oranında içeriyor ise GDO’lu olarak kabul edilecek. Gıda veya yemin yüzde 0.5 ten fazla izin verilmeyen GDO içermesi halinde ithalatına, işlenmesine, nakline, dağıtımına ve satışına izin verilmeyecek. GDO’suz ürünlerin etiketinde ürünün GDO’suz olduğuna dair ifadeler bulunamayacak.
Her bir GDO için, bilimsel esaslara göre değiştirilmiş gen ya da genler esas alınarak bir defaya mahsus olmak üzere Komiteler tarafından risk değerlendirmesi yapılacak. Her bir risk değerlendirmesinin sonucuna göre GDO’lu gıda veya yemin çevre, insan veya hayvan sağlığı ile diğer inceleme konularında herhangi bir olumsuzluğun tespit edilmediğine dair bir karar belgesi hazırlanacak. Bakanlık onaydan önce, GDO ile ilgili Komite kararını kamuoyunun görüşlerine açabilecek. Komitenin kararı, Bakanlık onayından sonra yürürlüğe girecek.
GDO VE ÜRÜNLERİ KAYIT ALTINA ALINACAK
İzin verilen GDO ve ürünlerinin kayıt altına alınması ve ürünün her aşamada takibinin sağlanması amacıyla, GDO ve ürünlerini ithal edenler, işleyenler ve piyasaya sunanlar Tarım Bakanlığı’na beyanda bulunmak, GDO ve ürünlerini GDO içerdiğine dair belgeler eşliğinde nakletmek, taşımak ve etiketleme kurallarını uygulamakla yükümlü olacak. İzin, karar belgesinde belirtilen koşulların ihlali veya olası zarar ve risklerle ilgili yeni bilimsel bilgilerin edinilmesi, kullanım sonucunda olumsuz sonuçların ortaya çıkması durumunda, Bakanlıkça iptal edilecek. İzni iptal edilen GDO ve ürünleri toplatılacak ve imha edilecek. GDO’lu ürünler, izin verilen amaçlar dışında kullanılamayacak.
KOMİTE OLUŞTURULACAK
Bakanlık tarafından GDO ile ilgili bilimsel ve teknik verileri araştıracak, yorumlayacak ve görüş oluşturacak, görev süreleri iki yıl olan uzmanlar listesi teşkil edilecek. Uzmanlar listesi, Bakanlık, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü(TAGEM), Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü (TÜGEM), Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü (KKGM) birimlerinden temsilciler ile üniversiteler, TÜBİTAK ve araştırma enstitülerinde görevli konu ile ilgili uzman veya öğretim üyelerinden oluşacak. Uzmanlar listesinden Bakanlık tarafından belirlenecek on bir üyeden oluşacak bir komite her bir başvuru için ayrıca oluşturulacak. Komitenin sekretaryası TAGEM tarafından yürütülecek. Komite en az dokuz üye ile toplanacak. Komite, başvuruları toplantının ilk gününden başlamak üzere 90 gün içinde karara bağlamak zorunda olacak. Komitenin başvuruyu reddetmesi durumunda aynı ürün için ret tarihinden itibaren bir yıl dolmadan ve yeni bilimsel veri ve bulgular sunulmadan yeniden başvuru yapılamayacak.
GDO’lu ürünün Komite tarafından ilk değerlendirilmesinin yapılması amacıyla gen sahibi, bilgi ve belgelerle Tarım Bakanlığa başvuruda bulunacak. Komite tarafından istenilen belge ve bilgilerin süresi içinde temin edilmemesi durumunda başvuru reddedilecek. Yapılan bir başvurunun sonucu diğer başvurular için emsal teşkil etmeyecek. Yapılan bir başvuruya verilen izin başvurulan ve takip eden ithalatlar için geçerli olacak.
GDO’LU OLDUĞU TESPİT EDİLEN ÜRÜNÜNE GİRİŞ İZNİ VERİLMEYECEK
Komite tarafından değerlendirilmesi yapılarak Karar belgesinde ithalatı uygun görülmüş GDO ve ürünlerinin ithalatında GDO ve ürünlerinin üretildiği ülkenin yetkili otoritesinden parti numarası, miktarı ve GDO çeşidini belirten belge aranacak. Ürünün üretildiği ülke dışında başka bir ülkeden yüklenmesi durumunda üretici ülkenin vermiş olduğu belgeyle beraber yüklendiği ülkenin yetkili otoritesince düzenlenmiş, parti numarası, miktarı ve GDO çeşidini belirten belge istenecek. Yapılan analiz sonucunda GDO’lu olduğu tespit edilen ürünün ülkeye girişine izin verilmeyecek. Söz konusu ithalatçı ve ihracatçı firma ve ülke risk listesine alınacak. İhracat alıcı ülkenin talebi doğrultusunda işlem yapılacak. Alıcı ülkenin GDO ile ilgili talebinin olmaması durumunda genel ihracat mevzuatına göre işlemler gerçekleştirilecek.
ETİKETLEME ŞARTLARI
GDO’lu gıdaların yüzde 0.9’un üzerinde GDO içermesi halinde, GDO’lu gıdanın tek bileşenden oluşması durumunda “genetik olarak değiştirilmiştir” veya ürün ismi ya da hammaddenin ismi “genetik olarak değiştirilmiş ...........’den üretilmiştir” ifadesi ile birlikte etiket üzerinde yer almak zorunda olacak. GDO’lu gıdanın birden fazla bileşen ihtiva etmesi durumunda, ürün ismi ya da bileşen ismi, “genetik olarak değiştirilmiş ..........” veya “genetik olarak değiştirilmiş ?.......’den üretilmiştir” ifadeleri ile birlikte bileşen listesinde söz konusu bileşenden hemen sonra gelecek şekilde parantez içerisinde yer almak zorunda olacak. GDO’lu dökme gıdaların beraberinde, etiket bilgilerini içeren belge bulundurulmak zorunda olacak. Etiketleme gerekliliklerinin yanı sıra, GDO’lu gıdaların GDO’suz eşdeğer ürünlerden; bileşimi, beslenme etkileri veya beslenme değeri, kullanım amacı açısından farklılık gösterdiği durumlarda, bu hususlar etiket üzerinde belirtilecek. Besin bileşeninde farklılık gösteren GDO’lu gıdalarda, beslenme etiketlemesi yapılması zorunlu olacak.
BELGELER 20 YIL SAKLANACAK
GDO ve ürünlerini ithal veya ihraç eden, işleyen, depolayan, dağıtan ve tüketime sunanlar, son tüketiciye ulaşıncaya kadar olan süreçte gerekli kayıtları tutmak ve izlenebilirliği sağlamak, ayırıcı kimlik numarası ile ilgili tüm bilgi ve belgeleri ürün ile birlikte bulundurmak zorunluluğu olacak. GDO ve ürünlerini ithal veya ihraç eden, işleyen, depolayan, dağıtan ve tüketime sunanların, ürünlerle ilgili bilgi ve belgeleri 20 yıl saklaması ve bu belgelerle ilgili bir kayıt sistemine sahip olacak. aykırı hareket edenler hakkında, 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun’un 11’inci ve 12’nci maddeleri, 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun’un 29’uncu maddesi, 1734 sayılı Yem Kanunu’nun 12’nci, 13’üncü ve 14’üncü maddeleri uyarınca idari para cezası uygulanacak.