Basla gitar buluştu anılarını konuştu

Dexter Gordon, Joe Handerson gibi caz ustalarının takım arkadaşı, 7 bin kiÅŸinin önünde verilen 1,5 saatlik solo kontrbas resitallerinin Amerikalı kahramanı David Friesen, son albümünü gitarcı Önder Focan'la kaydetti. Ãœnlü caz firması Blue Note'dan yayımlanan ‘‘Reminisce’’la ilgili konuÅŸmak için turnedeki Friesen'in peÅŸine düştük, Seattle'da yakaladık. Friesen ‘‘Bu albüme Önder koma sesleri, ben ise Amerika'nın caddelerindeki renkleri ve birlikte çalıştığım caz ustalarından edindiÄŸim tecrübeyi yansıttım’’ dedi. Friesen mart başında Ankara ve Ä°stanbul'a konser vermeye geleceÄŸini müjdeledi.GeniÅŸ grupla çalmak yerine düet yapmayı tercih etmiÅŸsiniz, ikililerin ne avantajı var?- Bazı müzikçiler için dezavantaj sayılan, diÄŸerleri için avantaj oluyor. Ben düetleri hep sevdim. 16 yaşında, lisede düetler yapmaya baÅŸladım. O zamanlar gitar çalıyordum, bir baÅŸka gitaristle ikili kurmuÅŸtuk. Gitarı dizlerimin üstüne koyar, piyano gibi çalardım. Farklı bir akord sistemi kullanırdım. Sonraki yıllarda grubumun yanı sıra ikili çalışmaları sürdürdüm. Åžu anda da iki tenor saksofon, gitar, davul ve bastan oluÅŸan bir beÅŸlim var. Düetin avantajına gelince... Dinleyicilere iki müzisyen arasındaki çok özel, içten sohbeti dinleme imkanı sunuyor. Çok saydam bir atmosfer. Gerçek kontrol duygusu, dinleme yeteneÄŸi ve köklü karşılıklı güven gerektirir. Ä°kilide enstrümanınız kristal berraklığında duyulur. Mesela davulla gölgelenmez. Ä°kilinin turneye çıkması kolaydır, geliri de fazladır.Basçı Charlie Haden, Grammy ödüllü düeti için gitarcı Pat Metheny ile buluÅŸtuÄŸunda coÄŸrafi bir yakınlık ve 25 yıllık dostluk vardı aralarında. Basçı Ron Carter ve Red Mitchell düet yaptıkları gitarcı Jim Hall'la benzer serüvenler yaÅŸamıştı. Önder Focan ile Reminisce adını vereceÄŸiniz bir albüm kaydederken hangi ortak geçmiÅŸten yola çıktınız?- Önder'le altı yıllık dostuz. Ortak duygumuz birlikte çalma arzusu ve mutluluÄŸu, bir de düet oluÅŸturma kararı. Öyle görünüyor ki dostluÄŸumuzun temelinde birbirini dinleme isteÄŸi ve bağışlayıcılık yatıyor. Bu duyguyu bizi dinlerken de hissedebilirsiniz. Çalarken ayrı ayrı ve birlikte karar verebilmemizi saÄŸlayan, doÄŸaçlamada anlık yaratılan müziÄŸin formunu oluÅŸturmamıza yardımcı olan iÅŸte bu gönül birliÄŸi.EMÄ°'YÄ° Ä°KNADA ZORLANMADIKFarklı kültürlerden iki müzikçi bir araya gelince ilk akla gelen buluÅŸma noktası etnik müzik oluyor. Çok sattığı için bu tür çalışmalar plak ÅŸirketlerinin de gözdesi. Reminisce ise saf caz. Türkiye'den kullandığınız tek yerel tema halk müziÄŸi deÄŸil, klasik Türk müziÄŸinden. Albümü hangi yaklaşımla hazırladınız, repertuarı nasıl belirlediniz, bu albümü yayımlamak için Blue Note'u nasıl ikna ettiniz?- Önder bu albüme müzikal açıdan çok ÅŸey kattı. Caz gitarcılığının ötesinde, Türk müzisyen olarak etnik renkler içeren koma sesleri taşıdı albüme. Ben de ABD'nin caddelerinden, baÅŸlangıçtan bu yana enstrümanıyla cazı ÅŸekillendiren ustalarla yaptığım çalışmalardan edindiÄŸim tecrübeyi kattım. Repertuarı birlikte severek çaldığımız parçalardan oluÅŸturduk. 2001 AÄŸustos'unda kayıt için Viyana'da buluÅŸtuk ve Miles Smiles adlı küçük bir kulüpte kaydettik. Kulübün müthiÅŸ bir akustiÄŸi var. Sanırım repertuar seçiminde o atmosferin de etkisi oldu. EMI Blue Note'u ikna için çok çaba sarfetmemiz gerekmedi, bir parçaya bile itiraz etmediler. Önder kayıtları dinlettiÄŸinde müziÄŸin ruhundan çok hoÅŸlanmışlar.Elektronik donanımınızı kullanmamışsınız bu albümde. Akustik projenin getirdiÄŸi zorunluluk mu, yoksa sizin tercihiniz miydi?- Solo konserlerde o akÅŸam anlatacağım öyküye, salonun atmosferine göre elektronik donanım kullanıyorum. ÇoÄŸunlukla müzik yön gösteriyor. Ben de takip ediyorum. Önder'le oluÅŸturduÄŸumuz proje düşünsel ve müzikal açıdan güçlerin birleÅŸtiÄŸi bir nehir gibi, aktığı yönü ve sınırlarını kendi belirledi. Sonuçta bastaki ekonun dışında elektronik efektin hiç kullanılmadığı bir albüm çıktı ortaya.TÃœRKÄ°YE ÃœSLUBUMA YANSIDIBu albüm ve Türkiye'deki konserler kiÅŸisel birikiminize ne kattı?- Hayat baÅŸtan sona bir öğrenme süreci. Öğrendiklerim sabır, cesaret, ÅŸevkat ve çileye sarılıp bu dünyaya geri dönmek zorunda. Sevgi ve onun bir parçası olan bağışlama da bu paketin içinde. Reminisce bir hayat tecrübesi. Hayat bir hareketten diÄŸerine geçer, anı dediÄŸimiz bir günde yaÅŸanan sayısız deneyimin toplamıdır. Bu projede birçok mutlu an, düşünce var. Türkiye'deki konserlerim, yolculuklarım sayesinde farklı bir kültürü tanıdım. Ä°nsanlar, ÅŸehirler, ulaşım, yiyecekler, din, müzik... Tüm bunlar yaratıcılığıma, üslubuma yansıdı.Türk müzisyenlerle baÅŸka ortak çalışma yapmayı planlıyor musunuz?- Åžu anda herhangi bir planım yok. Dilerim geçmiÅŸ yıllarda karşılaÅŸtığım harika Türk müzikçilerle yine birlikte çalışma fırsatı bulurum. Ve tabii sevgili dostum Önder Focan'la müzikal birlikteliÄŸimizi sürdürmek istiyorum.Â