Basında bayram tansiyonu

Eskiden dini bayramlarda gazeteler yayımlanmaz, Gazeteciler Cemiyeti'nin hazırladığı bayram gazetesi çıkardı sadece. 13 Haziran 1992'deki Kurban Bayramı'nda veda edildi bu gazeteye. O tarihte Sabah yönetimi bayramda da gazete yayımlamaya devam edeceğini açıkladı. Bu yıl ‘‘bayramda gazeteler çıksın, çıkmasın’’ tartışması yine gündemde. Bu geleneğin canlandırılması gerektiğine inananlar ağırlık kazanıyor. Eski kalitesiz Bayram Gazetesi'ne geri dönülmemesi için de öneriler getiriliyor. İşte basın yöneticilerinin düşündükleri...

Cemiyet gazetesi sekiz yıldır çıkmıyor. Gazeteler ise bayramda çıkmakla kalmadı,

özel ekler de hazırlıyorlar.

TARTIŞMADA İKİ AŞIRI UÇ

Melih AŞIK (Milliyet)

Tatili engelleyenler banka boşalttı

10 bin gazeteciyi ilgilendiren bir konuda Dinç Bilgin ve Zafer Mutlu'nun karar vermesi yanlıştı, bu bir. Bu karar bayram gazetesi kötü olduğu ve okuyucuya iyi gazete sunmak uğruna alınmadı bu iki. Sabah Olayı adlı kitapta Zafer Mutlu'nun bir sözü vardır: ‘‘Halkı aydınlatmak için değil, para kazanmak için varız’’ diye. Sabah Gazetesi'nin bayramda gazete çıkartması 7 trilyonluk bir geliri kaybetmemek içindi. Bir de bu bayramda iyice belirginleşen bir durum ortaya çıktı. Bütün gazeteler sayfa azalttı, olay olmadı, ilan olmadı. İyi bir bayram gazetesi istenirse yapılır. Konuşulur, tartışılır. Tek bir gazete üstlenebilir. Zaten gazetecilerin bayram tatilini paraya dönüştürmek isteyenler gitti, Etibank'ın içini boşaltırken yakayı ele verdi. Birçok hakkı gaspedilen gazetecilerin hiç değilse bu hakları geri verilsin.

Hıncal ULUÇ (Sabah)

Hak gidince batıl avdet etti

Önce bayram gazetesi niye ortadan kalktı diye sormak lazım. Eğer yıllar önce çıkan bayram gazetesi, doğrudürüst bir gazete olsaydı ve Sabah böyle bir karar alsaydı yer yerinden oynardı. Bayram gazetesi gazete olmaktan o kadar uzaklaşmıştı ki, hiçbir direniş olmadı. Haber yok, yazı yok, makaleden başka birşey yok. Cumhurbaşkanı ne dedi gibi şeyler. Bu gazetenin bir tek amacı vardır. Reklam alıp Cemiyet'e gelir temin etmek. Fiilen gazetecilik yapanlar, eşten dosttan reklam dilenirdi. Küçük düşüren bir uygulamaydı. Ortada yürüyen bir sistem varken, kötü bir sisteme niye dönülsün? Madem Dinç Bilgin ve Zafer Mutlu tek başına karar verdi 26 gazete neden koyun gibi peşlerinden gitti? Bayram gazetesi tartışmasının bu yıl alevlenmesinin bir tek nedeni var, bunu da tek bir cümleyle özetleyebilirim: Hak gidince batıl avdet eder, yani eğriler ortaya çıkar.

Orhan ERİNÇ (Cumhuriyet)

Geçmişe dönmekte yarar var mı bilmem

Bayram gazetesi Türk basınının geleneklerinden biri. İlk amaç değişik gazetelerdeki gazetecilerle ortak ürün yaratmak. Çalışmak istemeyenlere de beş gün tatil olanağı sağlamak. Geçmişe dönmekte yarar var mı bilmiyorum? Tartışmak gerekir. Cemiyet'te genel sekreterlik yaptım. Bayram gazetesinin hazırlanmasında fiilen bulundum. Bir dönem, çok satışlı gazetelerin yönetmenleri kendilerine sorulmadan muhabirlerin bayram gazetesine haber vermesini yasakladı. Çalışanların sayısı azaldı, köşe yazarları yazı vermedi. Umuyorum ki bundan sonra yöneticiler iyi niyetli yaklaşır.

Kenan AKIN (Türkiye)

Tartışmayı Türkiye Gazetesi başlattı

Bu tartışma geçen hafta benim yazımla başladı. Bu yazıda Kurban Bayramı için karar aldığımızı ve gazete çıkarmamaya hazır olduğumuzu beyan ettik. Aynı gün tesadüfen öbür gazetelerde Nezih Demirkent'in açıklamaları yer aldı. Bayram Gazetesi'ne karşı çıkan Hıncal Uluç ve İlker Sarıer'in ardından tartışma hararetlendi. Bayram gazeteleri eskiden kaliteliydi. 25 sene önce İstanbul Üniversitesi Rektörü sadece bayram gazetesine demeç verirdi. Çetin Altan'ın yazıları çıkardı. İşsiz arkadaşlarımızın iyi haberler yapıp iş teklifi aldıkları olurdu. Önerimiz şu: 100 sayfalık, Babıali'yi kucaklayan, her türlü düşüncenin yer aldığı bir gazete.

Ertuğrul ÖZKÖK (Hürriyet)

Güzel bir teamüldü

Sabah bu girişimi yaptığı zaman karşı çıkmıştım. Ben toplumsal hayatın her alanında kurulmuş güzel teamüllerin bozulmaması gerektiğine inanıyorum. Bu da bizim medya teamüllerimizden biriydi. O nedenle bu teamülün yeniden yerine oturtulmasını destekliyorum. Bayram gazetelerinin kaliteli olmadığı konusuna gelince. Bu eleştiriye ben de katılıyorum. Bunu hazırlayan arkadaşlarımızın daha iyi gazete yapmaları, okurları tatmin edecek bir düzeye çıkarmaları yararlı olur. Bütün bunlar dışında bana yönetici olarak soruyorsanız, elbette şu cevabı vereceğim. Yılda doğru dürüst beş gün izin yapma hakkım vardı. O da bayramlardaydı. Şimdi bir yere gitsem bile üzerimdeki o baskı kalkmıyor. O nedenle beş gün gazete çıkarmazsak, kendi payıma mutlu olacağımı düşünüyorum. Ayrıca meslek kuruluşları da bu yolla biraz kaynak elde edebilirler, mesleğe hizmet edebilirler.

Mehmet Y. YILMAZ (Milliyet)

Her gün bir gazete

Gazetelerin bayramda çıkmaması eğilimine katılıyorum. Gazetecilerin 5 gün toplu bir tatile ihtiyaçları olduğunu düşünüyorum. Eski bayram gazetelerinin kötü olduğunu ileri sürerek bayramda her gazetenin yayınlanması gerektiğini söyleyenler demagoji yapıyor. Bayram gazetesinin kaliteli bir gazete olarak hazırlanmasıyla, bayramlarda gazetecilerin tatil yapmamaları ayrı iki şeydir. Eskiden bayram gazetesinin boş içerikle çıkması, üstünkörü hazırlanmasından kaynaklanıyordu. Önerim gazetelerin yazı işlerinin her gün birisinin çalışarak Bayram Gazetesi'ni kendi gazetelerini hazırladıkları zihniyetle yayınlamalarıdır. Bayramlarda başka meslek gruplarının da çalıştığı ileri sürülüyor. Böylece o arkadaşların rahatsızlığı da giderilir: Nöbetçi doktorlar gibi nöbetçi gazeteciler olur. Televizyonlar zaten programlarının önemli bir bölümü önceden hazırlıyor. TV haberleri de gazetelerle aynı anlayışla hazırlanabilir.

Mahmut CEBİ (Zaman)

Pazar da çıkmasın

Bayramlarda insanlar izin yapmak istiyor. Sabah'ın başlattığı bu uygulama gazete personelinin bu hakkını elinden aldı. Ancak bu hakkı savunurken modası geçmiş, kötü bir anlayışı da savunmamak lazım. Gazeteler dönüşümlü olarak bayram gazetesi çıkarsın desek, bir gazeteye sıra 26 yılda bir gelir. Bunun yerine farklı kutupların gazeteleri mesela Zaman, Hürriyet, Sabah ve Cumhuriyet ortak gazete çıkarabilir. Ancak bu tip birliklerin sağlanması için etkili bir üst kurul olması gerekir. Aslında biz pazar günleri bile gazete çıkarılmayabilir diye düşünüyoruz.

Nezih DEMİRKENT (Gazete Sahipleri Derneği Başkanı)

Dönüşümlü çıkartılabilir

Kıta Avrupa'sında dini günlerde hiçbir gazete çıkmaz. Türkiye için de böyle bir alternatif düşünülebilir. Ya da meslek kuruluşları bir bayram gazetesi çıkartabilir. Hıncal Bey şimdiki durumu çok beğeniyorsa devam eder. Bayramda gazete çıkmasın derken ille de eski bayram gazetesi çıksın diye diretmiyoruz. Ama Hıncal Uluç'un hayatı boyunca farketmediği olaylar için bu tip tatiller çok önemli. Matbaa makinalarının bakımı, binanın umumi temizliği gibi. Hürriyet'in genel yayın yönetmeniyken bir ara bayram gazetesinin gazeteler arasında dönüşümlü çıkartılması konuşulmuştu. Bu da bir alternatif olabilir. Önemli olan tartışmak. Çözüm bulunur.

Nail GÜRELİ (Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı)

Kenardan eleştiri olmaz

Bayram gazetesini, görüşleri ne olursa olsun gazetecilerin ortak bir platformda buluşmalarının sağlanması, mesleki ve sosyal dayanışmanın geliştirilmesi ve okura karşı sorumluluğun pekiştirilmesi yolundaki gazetecilik anlayışına katkıda bulunulması düşüncesiyle öngörmekteyiz. Bayram gazetesi elbette eskisinden farklı olacaktır. Meslektaşlarımızın sadece eleştirip kenarda durmak yerine elbirliğiyle her seferinde daha iyi bir bayram gazetesi için katkıda bulunmasını bekliyoruz. Çağdaş bir gazete projesini deneyimli meslektaşlarımızla hazırlayacağız. Gazetelerin çeşitli servislerinin kendi alanlarında sırayla sorumluluk üstlenmesi projenin unsurlarından biri olabilir.