Basına baskı aralıkta da sürdü

Basın Konseyi, “Aralık 2000’de Türk Basını” raporunda, İstanbul 4 No’lu DGM’nin, ölüm oruçları ve F tipi cezaevlerine ilişkin haberlere yayın yasağı getirmesini, ‘ayın en önemli olayı’ olarak belirledi. Basın Konseyi’nden rapora ilişkin yapılan yazılı açıklamada, 2000 yılının son ayının, gerek Türk basını, gerekse gazeteler açısından önemli olaylara sahne olduğu belirtilerek, “Mahkemeler, kapatma kararları, baskılar ve gazetecilere yönelik fiili saldırılar, bu ayda da yoğunlaşarak sürdü. Türk medyasının mülkiyet yapısındaki değişim devam etti” denildi. İstanbul 4 No’lu DGM’nin, ölüm oruçları ve F tipi cezaevlerine ilişkin haberlere getirdiği yasağın ayın en önemli olayı olduğu belirtilen açıklamada, meslek örgütleri ve gazetecilerin bu karara itiraz ettikleri, Basın Konseyi Başkanı Oktay Ekşi’nin de kararı eleştirdiği hatırlatıldı.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK), “Söz konusu yayınlar, kurulumuzca kesintisiz olarak değerlendirilmektedir” açıklamasıyla yayın organlarına gözdağı verdiği ifade edilen açıklamada, DGM’nin kararı doğrultusunda, Sabah ve Radikal gazeteleri hakkında inceleme başlatıldığı, Gaziantep’teki Fırat’ta Yaşam Gazetesi’nin yayımının üç gün durdurulduğu ve Çorum’daki beş gazetenin de toplatıldığı bildirildi. Aralık ayının diğer önemli olaylarından birinin de, Rekabet Kurulu’nun, bazı yayın dağıtım kuruluşlarına serbest rekabete aykırı uygulamaları nedeniyle verdiği para cezaları olduğu belirtilen raporda, ‘‘Gazete ve dergi yayıncılığı piyasasındaki rekabet koşullarını bozmayı amaçlayan eylemleri nedeniyle’’ BBD, BİRYAY ve YAYSAT’ın 1 trilyon 133 milyar 760 milyon lira para cezasına çarptırıldığı belirtildi.

Gazetecilere saldırılar

Gazetecilere yönelik saldırıların bu ayda da devam ettiği ifade edilen açıklamada, F tipi cezaevlerini protesto amacıyla düzenlenen eylemleri izleyen bazı gazetecilerin çeşitli saldırılara uğradıkları, bu saldırılar sırasında, Star televizyonu kameramanı Erkut Uzunoğulları’nın polis tarafından dövüldüğü, Cumhuriyet Gazetesi muhabiri Serdar Özsoy’un da coplandığı kaydedildi.

Açıklamada, RTÜK kararlarına da yer verilerek, “RTÜK Aralık ayında tarihi bir rekor kırarak, 15 ayrı televizyon kanalının yayınını 1 gün ile 1 ay arasında değişen sürelerde durdu. 2 radyoyu 180 gün süreyle kapatırken, 8 kanal da uyardı” denildi. Özgür Bakış Gazetesi’nin kupon karşılığı okurlarına dağıtmak istediği “1900’den 2000’e Kürtler” isimli kronolojik albümün editörü Zeynel Abidin Kızılyaprak hakkında İstanbul DGM’nin 1 yıl 4 ay hapis, 1 milyar 300 milyon lira para cezasına çarptırıldığı kaydedildi.

Basına cezalar

Açıklamada, 2000 yılının son ayında, basın sektöründe meydana gelen diğer önemli gelişmeler şöyle sıralandı: Gazeteci Can Dündar’ın, Aktüel Dergisi’nde yayımlanan bir yazısında, Sağlık Bakanı Osman Durmuş’un kişilik haklarına hakaret ettiği gerekçesiyle, Dündar ve derginin Yazı İşleri Müdürü Murat Tunalı hakkında hapis cezası istemiyle dava açıldı. Bolu Belediye Başkanı Yüksel Ceylan’la ilgili eleştirel haberler yapan Bolu Ekspres Gazetesi’nin bürosunun ve matbaasının kapatılmasını protesto eden ve aralarında Bolu Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Gökhan Aydın ve Cumhuriyet Gazetesi muhabiri Rujhat Avşar’ın da bulunduğu gazeteciler hakkında soruşturma başlatıldı.

Ankara 19. Asliye Hukuk Mahkemesi, bir köşe yazısında, Londra Büyükelçiliği Müsteşarı Kerim Uras’ın kişilik haklarına hakaret ettiği gerekçesiyle, Hürriyet Gazetesi yazarı Fatih Altaylı’yı 3 milyar lira manevi tazminat ödemeye mahkum etti. Albayrak A.Ş ile ilgili haberleri nedeniyle, Sabah Gazetesi hakkında 60 milyar liralık manevi tazminat davası açıldı. ANAP Genel Başkanı, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz’ın eşi Berna Yılmaz, yayınladıkları haberlerde, kişilik haklarına hakaret edildiği gerekçesiyle Aydınlık, Yeni Şafak ve Gözcü gazeteleri hakkında toplam 25 milyar liralık manevi tazminat davası açtı.

FP İstanbul Milletvekili ve Yeni Şafak Gazetesi yazarı Nazlı Ilıcak, ‘Andıç’ olayı sonrası, Genelkurmay Başkanlığı’nın bu konuda yaptığı açıklama nedeniyle, Genelkurmay Başkanı Hüseyin Kıvrıkoğlu hakkında açtığı tazminat davasından vazgeçti. Basın Konseyi Başkanı ve Hürriyet Gazetesi Başyazarı Oktay Ekşi, yayımlanan röportajda, “Devlet beni kullandı” dediğinin ileri sürülmesi üzerine, Aktüel Dergisi hakkında 100 milyar liralık manevi tazminat davası açtı.