Basın özgürlüğü tehdit altında
Güncelleme Tarihi:
Bağımsız ve özgür basının desteklenmesi amacıyla 1993 yılından bu yana 3 Mayıs, Dünya Basın Özgürlüğü Günü olarak kutlanıyor. Ancak dünyanın dört bir yanında gazeteciler, silahlı grupların ve baskıcı iktidarların hedefi olmaya devam ediyor. Basın özgürlüğü konusunda araştırma yapan kurumlara göre Türkiye'nin de karnesi kötü.
Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü vesilesiyle, dünyada basına en çok sansür uygulayan ülkeler listesini yayınladı. Listeye göre en sansürcü ülkeler Eritre, Kuzey Kore, Suriye, İran, Ekvador Ginesi, Özbekistan, Suudi Arabistan, Küba, Beyaz Rusya ve Burma.
Ancak, basın özgürlüğünün önündeki diğer büyük engel "otosansür" hakkında herhangi bir istatistik bulunmuyor.
2012'DE 21 GAZETECİ ÖLDÜRÜLDÜ
Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü'nün (RSF) verilerine göre, 2012'in ilk dört ayında 21 gazeteci öldürüldü, 161 gazeteci ise hapse atıldı.
En fazla gazeteci ölümleri Suriye (4) ve Somali'de (4) meydana geldi.
RSF’ye göre 2011’de dünya genelinde 66 gazeteci öldürülürken, bin 44 gazeteci gözaltına alındı, bin 959 gazeteci saldırıya uğradı veya tehdit edildi, 499 medya sansürlendi, 71 gazeteci alıkonuldu, 73 gazeteci ülkesinden kaçmak zorunda kaldı.
EN ÖZGÜR ÜLKE FİNLANDİYA
Örgütün yayınladığı Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'ne göre en özgür basın Finlandiya'da. Finlandiya'yı sırasıyla Norveç ve Estonya takip ediyor.
Sicili en kötü ülkeler ise sırasıyla Eritre, Kuzey Kore ve Türkmenistan.
TÜRKİYE'NİN SİCİLİ KÖTÜ
Aynı listede Türkiye, Afganistan, Pakistan ve Irak'ın hemen önünde 148'inci sırada yer aldı. Basın özgürlüğü ile ilgili çalışmalar yapan kuruluşlar Türkiye'de durumun son derece kötü olduğunu belirtiyor.
RSF, raporunda, Ergenekon, Devrimci Karargah ve KCK davaları nedeniyle onlarca gazetecinin tutuklandığına yer verdi.
Tutuklu Gazetecilerle Dayanışma Platformu’na göre Türkiye cezaevlerinde 30 Nisan 2012 itibarıyla 19’u imtiyaz sahibi ve yazı işleri müdürü olmak üzere 91 gazeteci bulunuyor.
İSYANLAR GAZETECİLERE SALDIRILARI ARTIRDI
Bu yıl gazeteciler en çok isyanların veya kitlesel eylemlerin meydana geldiği ülkelerde çalışmakta zorlandı.
Bu ülkeler arasında bir süredir "Wall Street'i İşgal Et" eylemlerinin devam ettiği ABD de yer alıyor. Eylemler esnasında 25 gazetecinin gözaltına alındığı ABD, listede 47'nci sıraya geriledi.
Ekonomik kriz nedeniyle polis ve eylemciler arasında çatışmaların yaşandığı Yunanistan listede 71'inci sırada. RSF'ye göre bu ülkede gazeteciler, savaş bölgelerindeki meslektaşları kadar zor koşullar altında çalışıyor.
ARAP BAHARI ETKİSİ
Kuzey Afrika ve Ortadoğu'da meydana gelen halk hareketleri ve silahlı isyanlar, gazetecileri sıklıkla öfkeli kalabalıklarla veya baskıcı hükümetlerle karşı karşıya getiriyor.
RSF'ye göre, 39 sıra düşen Mısır, 166'ncı sıraya geriledi.
Mısır'ın ardından çarpıcı düşüşler Bahreyn ve Yemen'de meydana geldi. Her iki ülkede yönetime karşı devam eden isyanlar nedeniyle gazeteciler hedef tahtasına oturtuldu. Bahreyn 173'üncü sıraya, Yemen ise 171'inci sıraya geriledi.
İran ve Suriye de listede en kötü karneye sahip 10 ülke arasında yeraldı.
BM VE UNESCO’DAN ORTAK MESAJ
BM Genel Sekreteri, BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri ve UNESCO Genel Direktörü, 3 Mayıs’a ilişkin yaptıkları ortak yazılı açıklamada, “İfade özgürlüğü en değerli haklarımızdan birisidir. Tüm diğer özgürlüklerin temelidir ve insan onurunun temellerinden birini oluşturur. Özgür çoğulcu ve bağımsız medya, bu özgürlüğün kullanımında zorunludur” dedi.
Açıklamada, “Medya özgürlüğü dünyanın her yerinde sert bir sınava tabi tutulmuş. UNESCO, geçen yıl 62 gazetecinin mesleklerinden dolayı cinayete kurban gitmesini kınadı. Bu gazetecilerin unutulmaması ve bu suçların cezasız kalmaması gerekiyor” ifadeleri yer aldı.
Dünya Basın Özgürlüğü Günü, 1991'de bağımsız ve çoğulcu bir Afrika basınının gelişmesi üzerine yapılan bir seminerin ardından Aralık 1993'te Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından ilan edilmişti.
https://twitter.com/#!/ornekali
Ali Örnek