Başbakanlığa engel Anayasa maddeleri
Güncelleme Tarihi:
AKP lideri Erdoğan'ın Başbakanlığı önündeki iki engel, Anayasa'nın 76. ve 109. maddeleri. Anayasa'nın 78. maddesi ise ara seçimlerin yapılmasını düzenliyor. Maddenin mevcut haliyle, seçimlerin üzerinden 30 ay geçmeden yeniden seçim yapılamıyor.
MADDE 76: MİLLETVEKİLİ SEÇİLME KOŞULLARI
Anayasa'nın "Milletvekili seçilme yeterliliği"ni düzenleyen 76. maddesi şöyle:
Otuz yaşını dolduran her Türk milletvekili seçilebilir.
En az ilkokul mezunu olanlar, kısıtlılar, yükümlü olduğu askerlik hizmetini yapmamış olanlar, kamu hizmetinden yasaklılar, taksirli suçlar hariç toplam bir yıl veya daha fazla hapis ile ağır hapis cezasına hüküm giymiş olanlar; zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlarla, kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma, ideolojik veya anarşik eylemlere katılma ve bu gibi eylemleri tahrik ve teşvik suçlarından biriyle hüküm giymiş olanlar, affa uğramış olsalar bile milletvekili seçilemezler.
Hakimler ve savcılar, yüksek yargı organları mensupları, yükseköğretim kurumlarındaki öğretim elemanları, Yükseköğretim Kurulu üyeleri, kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri ve Silahlı Kuvvetler mensupları, görevlerinden çekilmedikçe, aday olamazlar ve milletvekili seçilemezler.
MADDE 109: BAKANLAR KURULU VE BAŞBAKAN
Anayasa'nın "Bakanlar Kurulu'nun kuruluşu"nu düzenleyen 109. maddesi ise şöyle:
Bakanlar Kurulu, Başbakan ve bakanlardan kurulur.
Başbakan, Cumhurbaşkanınca, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri arasından atanır.
Bakanlar, Tüarkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri veya milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olanlar arasından Başbakanca seçilir ve Cumhurbaşkanınca atanır; gerektiğinde Başbakanıın önerisi üzerine Cumhurbaşkanınca görevlerine son verilir.
MADDE 78: ARA SEÇİMLER
Anayasa'nın TBMM seçimlerinin geriye bırakılması ve ara seçimleri düzenleyen 78. madde ise şöyle:
"Savaş sebebiyle yeni seçimlerin yapılmasına imkan görülmezse, Türkiye Büyük Millet Meclisi, seçimlerin bir yıl geriye bırakılmasına karar verebilir.
Geri bırakma sebebi ortadan kalkmamışsa, ertelem kararındaki usule göre bu işlem tekrarlanabilir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliklerinde boşalma olması halinde, ara seçime gidilir. Ara seçim, her seçim döneminde bir defa yapılır ve genel seçimden otuz ay geçmedikçe ara seçime gidilemez. Ancak, boşalan üyeliklerin sayısı, üye tamsayısının yüzde beşini bulduğu hallerde, ara seçimlerinin üç ay içinde yapılmasına karar verilir.
Genel seçimlere bir yıl kala, ara seçim yapılamaz."