Başbakan'dan 27 Mayıs vurgusu
Güncelleme Tarihi:
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan demokrasi paketini açıkladığı konuşmasında, pek çok kez 27 Mayıs askeri darbesine atıfta bulunarak, 1960'daki askeri darbenin "Türkiye'de 1950'den itibaren saat gibi işleyen demokrasiyi durdurduğunu" vurguladı.
Başbakan'ın atıfta bulunduğu 27 Mayıs 1960 müdahalesi, Türkiye Cumhuriyeti tarihindeki ilk askeri darbe.
Emir komuta zinciri içinde yapılmayan 27 Mayıs askeri darbesinde
37 düşük rütbeli subay yönetimi ele geçirerek, cumhurbaşkanı ve hükümet üyeleri tutukladı.
Darbeyi gerçekleştiren 37 düşük rütbesi subay, emekli Orgeneral Cemal Gürsel'in başkanlığında "Milli Birlik Komitesi"ni kurarak, ülke yönetimini devraldı.
Darbeciler, 235 general ve 3500 civarında subayı da emekliye sevk ettiler. Darbenin ilk günlerinde tutuklananlar dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Rüştü Erdelhun da vardı.
27 Mayıs darbesi, akademik hayata da el koydu; Darbe çerçevesinde 1402 üniversite öğretim görevlisi görevden alındı. Bazı üniversiteler kapatıldı, ya da yönetimlerine el konuldu.
27 Mayıs'ın yargıya etkisi de, 520 hakim ve yargıcın görevden alınmasıyla ortaya çıktı.
Darbe sonrasında, 14 Ekim 1960'da Yassıada'da kurulan mahkemede ise, Demokrat Parti yöneticileri yargılandı.
Tüm dünyanın da "adil olmadığı" gerekçesiyle tepkisini çeken yargılamalar sonucunda 15 kişi idama mahkum edildi. Cumhurbaşkanı Celâl Bayar, Başbakan Adnan Menderes, Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu, Maliye Bakanı Hasan Polatkan oybirliğiyle,T.B.M.M. Başkanı Refik Koraltan, Genelkurmay başkanı Rüştü Erdelhun, ile, Agah Erozan, İbrahim Kirazoğlu, Ahmet Hamdi Sancar, Nusret Kirişçioğlu, Bahadır Dülger, Emin Kalafat, Baha Akşit, Osman Kavrakoğlu, Zeki Erataman oy çokluğuyla ölüm cezasına çarptırıldılar.
Sadece Başbakan Adnan Menderes, Maliye Bakanı Hasan Polatkan ve Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu hakkındaki ölüm cezaları infaz edildi. Diğerleri ise hapis cezasına çevrildi.
1960 darbesi sonrasında kurulan "Kurucu Meclis" tarafından hazırlanan anayasa da 1961 yılında yürürlüğe girdi.