Başbakan’ı şaşırtan anket sonucu

AK Parti için “Yüzde 42’nin neden hayır dediğini anlamak için” 70 bin kişi ile referandum anketi yapan Pollmark’ın yöneticisi Ertan Aydın, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın en çok iki sonuca çok şaşırdığını açıkladı. TRT Haber’deki ‘Kozmik Oda’nın konuğu olan ve Rıdvan Memi’nin sorularını cevaplayan Aydın, hem anketin bütününü hem de Başbakan Erdoğan’ın sonuçlara verdiği tepkiyi şöyle açıkladı:

EĞİTİMLİLERİN HAYIR OYU KULLANMASI

“2002’den bu yana yaptığımız araştırmalarda, eğitim düzeyiyle AK Parti’ye oy verme arasında negatif bir ilişki olduğunu gördük. Yani eğitim düzeyi yükseldikçe, insanların AK Parti hakkındaki kanaatleri olumsuza dönüşüyor. Referandumda da eğitim düzeyi yükseldikçe ‘evet’ lehine kullanılan oyların düştüğünü gördük. Okur-Yazar değil, ilkokul mezunu, lise mezunu, üniversite mezunu ve yüksek lisans, doktora düzeyinde bir kategorizasyon yaptık. Rakamlarla ifade edecek olursak; Eğitimsiz kesimde, okur yazar olmayan ve ilkokul mezunu olanların yüzde 57.7’si, düşük eğitimlilerde 50.6 evet oyu kullanılmış. Orta eğitimlilerde 38’e 36.5’lik bir denge var. Yüksek eğitimlilerin ise yüzde 32.1 evet, yüzde 42.5 ise hayır demiş. Biz bu sunumu yaparken Sayın Başbakan da bu sonuca şaşırdığını belirtti. AK Parti bu kadar eğitime yatırım yaparken eğitimli kitlelerin neden AK Parti’nin lehinde olmadığını soruyor.”

LAİK YAŞAMI TEHDİT ALTINDA GÖREN YÜZDE 66

Laik yaşamın tehdit altında olduğunu düşünün yüzde 66’ya ilişkin soruya ise Ertan Aydın, “Başbakan bu rakamları gördüğünde de hayret ve şaşkınlıkla karşıladı. Fakat algının buraya kaydığını görüyor ve bu gerçekliği soğukkanlılıkla kabullendi. Bu algıyı değiştirmeye dönük çalışmalar içinde olunacak, benim sunumdan edindiğim izlenim bu. Ayrıca hayırcılar kadar evetçiler arasında da yaşam tarzı kaygısı çok güçlü. ‘Evetçiler’ de kendi yaşam tarzlarının AK Parti tarafından güvence altına alındığını düşünüyor. Bunların oranı da ‘Evetçiler’in içinde yüzde 62” yanıtını verdi.

YÜZDE 42’NİN İKTİDAR NEFRETİ

“Başbakan yüzde 42’nin iktidara dönük nefret duygusunu azaltma yönünde bir çalışma içinde olacak. Başbakan bundan da çok rahatsız oluyor, şöyle düşünüyor, gecesini gündüzüne katmış yoğun bir şekilde çalışan bir lider var ortada, inanılmaz şeyler yaptığını düşünüyor ülke için. Ama bu yapılan işler belli kesimler tarafından yeterince takdir edilmiyor. Bu duygu onu çok rahatsız ediyor. Bunu hak etmediğini düşünüyor. En azından bir takdir duyusu olması gerektiğini, sevmeseler bile ‘Ülkeye güzel işler yaptı’ denmesini istiyor en azından.”

KAYGILAR SEÇİMDE ADAYLARI ETKİLEYEBİLİR
 
Rıdvan Memi’nin “Başbakan sizden bu çalışmanın sonrasında bütün bu algıları değerlendirmek üzere bir talepte bulundu mu?” sorusuna Ertan Aydın’ın verdiği yanıt ilginçti: “Seçimlere doğru gidilirken anladığım kadarı ile biraz daha adaylar üzerinden bir çalışma yapılacak. AK Parti’nin öne çıkaracağı temsilcilerin hayırcıların kaygılarını da dikkate alacak şekilde yeniden dizayn edilmesi şeklinde düşünülebilir. Kimi zaman adaylarınızın bölgenin ruhuna aykırı olabildiğini görüyorsunuz ve buradan yanlış çıkarsamalar olabiliyor. Başbakan da tahmin ediyorum şöyle düşünüyor, kendisinin merkezde bu hayır oylarını verenlerin kaygılarını giderecek şeyler yaptığını düşünüyor ama kendi söylemlerinin lokalde çok da temsilciler tarafından çok da iyi temsil edilemediğini düşünüyor. Bir çok yerde Başbakan hakkında olumlu kanaat bildiriyorlar ama yerel yöneticilere baktıkları vakit bu pozitif algı negatife dönüşebiliyor. Başbakanın merkezde kurguladığı siyaseti lokale taşıyacak aktörleri dizayn etmesi gerekiyor. Önümüzdeki süreçte de buna dönük çalışmalar yapılabilir, benim algıladığım sayın Başbakan bu tarz bir eğilimi içinde olabilir.”

ALEVİLERİN % 68.6’SI ‘HAYIR’ DEDİ

“Alevi kitlenin yüzde 68.6 sının hayır oyu verdiğini yüzde 12 civarında kitlenin de evet oyu verdiğini gördük. Dolayısıyla Alevilik ve hayır oyu arasından çok güçlü bir ilişki var. Referandumdan bir iki ay öncesine kadar Aleviler arasında evet oranı daha yüksekti. Ancak Kemal Kılıçdaroğlu’nun Alevi bir kimliğe sahip olması Alevileri hayır cephesine itmiş olabilir. Referandum yaklaştıkça Alevi oylarında hayırların oranının arttığı söylenebilir” Bu noktada Memi’nin “Sayın Başbakan’ın referandum kampanyası sırasında yargıda atamalar bağlamında kullanmış olsa da “Dedelerden talimatlar alarak atama yapma dönemi bitti” sözü bu sonuçta etkili olmuş olabilir mi ?” diye sorması üzerine Aydın, “Olabilir. Başka bir bağlamda kullanılmış olsa da “Dedeler” ifadesi aleviler nazarında bir tepkiye yol açmış olabilir” yanıtını verdi.