Güncelleme Tarihi:
İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak, Türkiye'nin Tel Aviv Büyükelçisi Uğur Çelikkol'a yönelik “yakışıksız” davranışla ilgili olarak, “Dışişleri Bakan Yardımcısı zannediyorum özürlerini iletmişti. İnanıyorum ki bir hata oldu” dedi.
Barak, Ankara'daki ziyaretleri çerçevesinde Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül ile bir araya geldi. Gönül'ün Barak'ı askeri törenle karşılamasının ardından, yaklaşık 1 saat baş başa görüşme gerçekleşti.
Gönül ve Barak görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Açıklamalarının ardından her iki bakan gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Barak, bir gazetecinin, “Ziyaretiniz öncesinde bir koltuk krizi yaşanmıştı. İsrail Dışişleri Bakan Yardımcısı Ayalon'un açıklamaları devam etti. 'Büyükelçiyi sınır dışı ederiz' şeklinde. Sizin değerlendirmeniz nedir?” sorusuna, “Dışişleri Bakan Yardımcısı zannediyorum özürlerini iletmişti.
İnanıyorum ki bir hata oldu” yanıtını verdi. Barak, “Bugün Sayın Büyükelçi ilede görüştüm. Diplomatik ilişkilerin her zaman diplomatik kurallara göre işletilmesi gerekir. Biz de uluslararası diplomatik kurallara bağlıyız. Diplomatik faaliyetlerimizi bu standartlar çerçevesinde yürütüyoruz” diye konuştu.
Milli Savunma Bakanı Gönül ise İsrail'li bir gazetecinin, “Son yaşanan gelişmelerin ışığında İsrail halen stratejik bir müttefik olabilir mi?” sorusuna, “Biz aynı bölgede yaşıyoruz. 'Komşu' demiştim. Ortak sınırlarımız olmasa da aynı çıkarlarımız var. Aynı çıkarlara sahip olduğumuz sürece birlikte çalışacağız. Çıkarlarımız bu şekilde yönlendirdiği sürece her alanda işbirliği yapmak isteriz” karşılığını verdi.
GÖRÜŞ BİRLİĞİ İÇİNDEYİZ
Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak'ın ziyaretine ilişkin, “Komşu iki ülke olarak bölgedeki gerginliklerin azaltılmasının Orta Doğu'da hakça, kalıcı ve kapsamlı bir barışa ulaşılmasının bölgemizin istikrarı açısından hayati önem taşıdığı konusunda görüş birliğine vardık” dedi.
Bakan Gönül, İsrailli bir gazetecinin, “İsrail, komşunuz İran'ın nükleer programından endişe duyuyor. Bu görüşmede İsrail tarafının bu endişelerini gidebildiniz mi?” sorusuna, “Tüm ülkelerin enerji de dahil olmak üzere ilerleme kaydetme hakkı vardır ama Türkiye kendisi ya da komşusu için bir bomba olmasını istemez” yanıtını verdi.
“Suriye konusu gündeme geldi mi? Türkiye'nin daha önce bu konuya ilişkin arabuluculuk teklifi vardı” sorusu üzerine İsrail Savunma Bakanı Barak, “Barış sürecinin tüm unsurlarıyla ilgili görüşmeleri yapıyoruz ama detay mevcut değil. Türkiye'nin daha önce de arabuluculuk yapma teklifi vardı. Tekrar gündeme getirmeye gerek yok” diye konuştu.
“Sayın Barak da iniş çıkışlardan bahsetti ilişkilerde. Bu M-60 ya da insansız hava araçları dışında önümüzdeki süreçti iki ülke arasında yeni savunma sanayi projeleri düşünülüyor mu?” sorusu üzerine Gönül, şöyle konuştu:
“İki ülke arasındaki savunma projelerindeki en önemli husus iki ülkenin mümkün olan ölçüde teknoloji paylaşmasıdır. Bu paylaşmanın sonucu çok önemli projelere imza atılmıştır. Bundan sonraki beklediğimiz husus müşterek üretimlerimizin üçüncü ülkelere satılmasıdır. Mesela, M-60 tanklarıyla ilgili iki ülkeyle pazarlık yapıyoruz şu anda. Yapılabilir mi yapılamaz mı diye. Yapılırsa, Türkiye'de ve Kayseri'de bu modernizasyonlar yapılacak. Çünkü bildiğiniz gibi M-60 tankları ilki İsrail'de yaptıktan sonra geri kalanı tamamı Kayseri'de yapıldı. Askeri fabrikalarımızda ve makine kimyanın katkısıyla bunlar yapıldı. Bu noktada ümit ediyorum, İsrail ile teknolojik iş birliğimiz yeni projelerde de devam eder.”
İSRAİL'İ İLK TANIYAN ÜLKELERDENİZ
Gönül, basın toplantısında ise ziyaretin iki ülke hakları arasındaki tarihi dostluk payı ve dayanışmadan güç alan Türkiye ve İsrail ilişkilerinin daha da geliştirilmesine önemli katkı sağlayacağının muhakkak olduğunu söyledi.
Türkiye'nin İsrail tanıyan ilk devletlerden olduğunu anımsatan Gönül, iki ülke arasında birçok alandaki ilişkilerin iyi seviyede devam ettiğini ifade etti. Bu ilişkilerin hukuki altyapısının imzalanan 60'ın üzerinde anlaşmayla tamamlandığını anlatan Gönül, şöyle devam etti:
“Sayın Bakan'ın ziyareti esnasında bulunduğumuz coğrafyada iki ülkeyi ilgilendiren ortak konuları da bir kez daha gözden geçirme imkanını bulduk. Görüşmelerimizde, ikili ilişkilerimiz ve Orta Doğu barış süreci yanında savunma ve askeri iş birliği faaliyetlerini ayrıntılı olarak ele aldık. Komşu iki ülke olarak bölgedeki gerginliklerin azaltılmasının Orta Doğu'da hakça, kalıcı ve kapsamlı bir barışa ulaşılmasının bölgemizin istikrarı açısından hayati önem taşıdığı konusunda görüş birliğine vardık.
İsrail ile 1990 yıllarında başlayan savunma sanayi iş birliği faaliyetleri sürekli ivme kazanarak bugünlere kadar gelinmiştir. Bugüne kadar Türkiye-İsrail savunma sanayi iş birliği kapsamında 13 adet proje tamamlanmış 6 adet proje ise devam etmektedir. Sözleşmesi 1995 yılında imzalanan F-4 ve sözleşmesi 1998 yılında imzalanan F-5 uçaklarının modernizasyon projeleri tamamlanmıştır. Buna mukabil 2002 yılında başlanan M-60 tank modernizasyonu kapsamında 156 tankın nihai kabul işlemleri Kayseri'de tamamlanmış olup kalan 14 tank 2010 yılının Şubat ayı sonuna kadar tamamlanacaktır.”
İNSANSIZ HAVA ARACI PROJESİ
İsrail ile yürütülen projelerden en önemlilerinden olan “İnsan Hava Aracı Projesi”nde de belli bir aşamaya gelindiğini anlatan Gönül, bu projede yer sistemleri ile gece görüş ve hedef tespit sistemlerinin iki ülke tarafından ortaklaşa yapıldığını anımsattı.
Projenin, “devletten devlete olmadığını” vurgulayan Gönül, “Ticari sözleşme olmasına rağmen tıkandığını ve sorunlarla karşılaşılan her noktada konunun hallolması için Sayın Barak şahsen yardımcı olmuştur” dedi.
Türk heyetinin, ihalenin kabul testleri için 11 Ocak 2010'da İsrail'e gittiğini anlatan Gönül, çalışmaların sürdüğünü ifade etti.
Kabul işlemlerinin tamamlanmasının ardından araçların bu yıl Mart ayında 6 uçağın, Haziran ayında ise 4 uçağın teslimatının gerçekleşeceğini belirten Gönül, “Böylece 10 uçağın teslimatı bu yılın yarısında tamamlanmış olacaktır” diye konuştu.
M-60 tank modernizasyonu çerçevesinde elde edilen kazanımların üçüncü ülkelere pazarlanması konusunda somut adımlar atıldığını belirten Gönül, bu ve benzeri girişimlerin ikili ilişkilerin geliştirilmesi açısından önemli olduğunu vurguladı.
Gönül, iki ülke arasındaki iş birliğinin bir diğer önemli göstergesinin ise yapılan ortak eğitim ve tatbikatlar olduğunu anlattı.
İsrail Savunma Bakanı Barak ise Türkiye'de bulunmaktan duyduğumemnuniyeti dile getirdi. İki ülkenin savunma teşkilatları arasındakiişbirliğinin geçmişe dayandığını ifade eden Barak, şöyle konuştu:
“İlişkilerin daha da güçlenmesini umuyoruz. Böyle ilişkilerin iki ülkeye gelecekte faydası olacak. Görüşmelerde sadece sadece savunma teşkilatları arasındaki işbirliğini değil 'Orta Doğu'da neler yapılabilir' konusunu da ele aldık. İki ülkenin ilişkileri açısından bazı gelişmeler oldu. İyi ve kötü anlamda ama onları bölgenin barış ve istikrarı için geride bıraktık. Topluluğun tüm ülkeleri İsrail ve Türkiye gibi davranabilse daha barışçı bir Orta Doğu'ya ulaşabilirdik.”
Ehud Barak, konuşmasını İbranice olarak da tekrarladı.