Bankalar Kanunu DeÄŸiÅŸikliÄŸi Meclis'te

El konulan banka alacaklarının hızlı ve istikrarlı takibini saÄŸlamaya yönelik düzenlemeler içeren Bankalar Kanunu tasarısı, TBMM BaÅŸkanlığı'na sunuldu.Bankalar Kanunu ve Bazı Kanunlarda DeÄŸiÅŸiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarının gerekçesinde, el konulan veya iflas yoluyla tasfiyesine karar verilen bankaların alacak ve borçlarını üstlenen Tasarruf Mevduatı Sigortası Fonu'nun (TSMF), Hazine'den ve piyasadan borç aldığı, özellikle Hazine'ye yaklaşık 25 milyar dolar borçlandığı ifade edildi. Gerekçede, ÅŸunlar kaydedildi: "Fon'un batık banka alacaklarını tasfiyede hukuki açıdan yetersiz kalması karşısında; özellikle batık bankanın hakim ortakları, yönetici ve diÄŸer yakınları ve bunların geçersiz muvazaalı iÅŸlemleri ile üçüncü kiÅŸilerin mülkiyetine ve kullanımına geçirilen tüm mal ile hak ve alacaklarının daha emin, hızlı ve istikrarlı takibini saÄŸlamak amacıyla Fon'un bu alacaklarının tamamının devlet hazinesine kanunla intikalinin saÄŸlanması gerektiÄŸi, bu yönde yasal düzenleme yapılmasının kaçınılmaz bir zaruret haline geldiÄŸi anlaşılmıştır.     Bu sebeplerle, kanunen Hazine'ye intikal eden, Fon'a devredilen batık banka alacaklarının dava takibi ve tahsili için sorumlu banka sahip ve ortakları, yöneticileri ve yakınları, bunlarla muvazaalı ve iÅŸbirliÄŸi içinde faaliyette bulunduÄŸu açıkça belli olan üçüncü ÅŸahıslar hakkında, kendilerine haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olarak aktarılan banka alacaklarıyla ilgili olarak Fon tarafından açılmış ve açılacak davalar ile yapılacak cezai ve hukuki takiplerde Maliye Bakanlığı BaÅŸ Hukuk MüşavirliÄŸi ve Muhakemat Genel Müdürlüğü'nü temsilen Hazine avukatlarının görevlendirilmesi bu tasarı hükümleriyle gerçekleÅŸtirilmek istenmiÅŸ ve tasarıda bu yönde hüküm ve gerekli düzenlemeler getirilmiÅŸtir.''''Bankalar Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede DeÄŸiÅŸiklik Yapılmasına Ä°liÅŸkin Kanun Tasarısı'', 11 kanun ile bir kanun hükmünde kararnamede deÄŸiÅŸiklik yapıyor. Tasarı, 32 asıl ve 4 geçici maddeden oluÅŸuyor.  Tasarıya göre, yönetim ve denetimi fona devredilen, bankacılık yapma izni ve yetkileri BDDK tarafından kaldırılarak tasfiyeye tabi tutulan bankaların yönetim ve denetimini doÄŸrudan veya dolaylı olarak elinde bulunduran ortaklarının kendi lehlerine kullandıkları her türlü banka kaynakları, yakınlarına ve muvazaalı olarak 3. kiÅŸilere aktardıkları her türlü mal, hak ve alacaklar, baÅŸkaca bir iÅŸleme gerek olmaksızın kanunen Hazine'ye intikal etmiÅŸ sayılacak ve Hazine alacağı olacak.      Bu alacaklara Toptan EÅŸya Fiyat Endeksi (TEFE) oranlarında aylık gecikme faizi uygulanacak.      Hazine alacakları, doÄŸduÄŸu tarihten itibaren bu kanunun özel hükümleri uyarınca Maliye Bakanlığı Hazine avukatları tarafından takip ve tahsil edilecek.      Bankacılık suçları, 4200 sayılı Karaparanın Aklanması Hakkında Kanun kapsamına alınacak.  Bankalara iliÅŸkin Hazine alacağı açılmış ve açılacak her türlü davalara adli tatilde de bakılacak. Bu davalarda bilirkiÅŸiler, resmi kurum ve kuruluÅŸlarda görev yapanlar arasından seçilecek. DuruÅŸmalara 30 günden fazla ara verilemeyecek.  Maliye Bakanlığı nezdinde özel ''Dava Takip ve Tahsil Çalışma Grupları'' kurulacak.  BilirkiÅŸi yolsuzluÄŸu ve kirliliÄŸinin önlenmesi amacıyla, mahkemeye sunulan bilirkiÅŸi raporunun maddi olgu ve fiili gerçeklerle baÄŸdaÅŸmadığı yönünde kuvvetli emare ve şüphelerin bulunduÄŸu kanaatine ulaşıldığı takdirde, bu kiÅŸiler hakkında diÄŸer yasalardan doÄŸan hukuki ve cezai sorumluluklar saklı kalmak ÅŸartıyla, Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklara Mücadele Kanunu'nun hükümleri uyarınca da iÅŸlem yapılacak.      MAL VARLIKLARININ MUVAZAALI DEVRİ  Bankalardan kaynak aktarıp, yani bankaların içini boÅŸaltanlara karşı açılan davalarda hakim ortakların ve eski yöneticilerin banka kayıtları ve delilleri yok ettikleri, mal varlıklarını muvazaalı olarak yakınlarına veya kamuoyunda yakından takip edildiÄŸi gibi  ''çaycılar, odacılar'' gibi diÄŸer ÅŸahıslara devrettikleri bilindiÄŸi için, ispat külfeti bu tür davalarda karşı tarafa verilecek.  Bankacılık suçlarında Cumhuriyet savcılarının yetkileri artırılacak. Bu suçların soruÅŸturmalarında ve kovuÅŸturmalarında, Çıkar Amaçlı Suç Örgütleriyle Mücadele Kanunu'nun 2 ila 10. maddelerindeki (soruÅŸturma ve kovuÅŸturma sürecinde telefon dinleme de dahil çeÅŸitli olanaklar) tedbir ve olanakların uygulanması getirilecek.  Bu tür suçlarda Cumhuriyet savcısının her türlü haksız kazanımın transferi sonucu elde edilen kan ve kayın hısımları ile 3. ÅŸahıslar nezdindeki mal, alacak veya sair her türlü ÅŸeylere Cumhuriyet savcısının yazılı emri ile el konulabilecek. Savcının el koyma kararını hakime onaylatması gerekecek.  Bankacılık suçlarından dolayı mahkum olanların fona ve Hazine'ye olan borçları ve tazminatları ödemediÄŸi veya mal varlıklarından tahsil edilemediÄŸi sürece, bunlar hakkında Cezaların Ä°nfazı Hakkındaki Kanunu'nun 4. (hapis cezasının paraya çevrilmesi) ve 6. (verilen hapis ve para cezalarının ertelenmesi) madde hükümleri ile ÅŸartla tahliye hükümleri uygulanmayacak.MEMUR VE DÄ°ÄžER KAMU GÖREVLÄ°LERÄ°NÄ°N YARGILANMASI HÃœKMÃœTasarı'ya göre, Bankalar Kanunu'nda yazılı suçlarla irtikap, rüşvet, basit ve nitelikli zimmet, görev sırasında veya görevinden dolayı kaçakçılık, resmi ihale alım ve satımlarına fesat karıştırmak, devlet sırlarının açıklanması ve açıklanmasına sebebiyet verme suçları ile bu suçlara iÅŸtirak edenler hakkında Memurlar ve DiÄŸer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanmayacak.     Mal bildiriminde bulunması gerekenlerin bildirimde belirtmedikleri veya gerçeÄŸe aykırı olarak bildirdikleri her türlü taşınmaz mal, hak ve alacak gelir ve harcamalar da haksız mal edinme hükümlerine tabii olacak. Haksız mal edinmediÄŸini ispat edilene bu hüküm uygulanmayacak.     Yurtdışında kurulu bulunan bankanın Türkiye'deki ÅŸubelerinin bankacılık yapma ve mevduat kabul etme yetkilerinin kaldırıldığı tarih itibarıyla hazırlanacak bilançolarına göre fon, yurtdışında kurulu bankanın unvanı altında merkez ÅŸubenin doÄŸrudan iflasını istemeye, iflas yoluyla tasfiye etmeye, iflas kararı verilmemesi ve/veya mevcutlarının borç ve taahhütlerinden fazla olduÄŸunun anlaşılması halinde tasfiye etmeye ve/veya bu kanun hükümlerine göre devir ve/veya birleÅŸtirmeye yetkili olacak.       BANKA SAHÄ°PLERÄ°NE ZÄ°MMET  Fon'a intikal eden bir bankanın hukuken veya fiilen yönetimi ve denetimini elinde bulunduran ortakların bankanın kaynaklarını, bankanın emin bir ÅŸekilde çalışmasını tehlikeye düşürecek ÅŸekilde doÄŸrudan veya dolaylı olarakendilerinin veya baÅŸkalarının menfaatleri için kullandırarak bankayı zarara uÄŸratarak malvarlıklarının artışına neden olması halinde bunların yönetici olup olmadığına bakılmaksızın zimmet olarak kabul edilecek. Bu failler hakkında 10 yıldan 20 yıla kadar ağır hapis ve 50 milyar liradan 200 milyar liraya kadar ağır para cezası verilecek. Ayrıca, meydana gelen zararın Hazine alacağı olarak müteselsilen ödenmesine karar verilecek.      Ä°HTÄ°SASLAÅžMA  Bankacılık suçlarıyla ilgili davalar ilgili bankanın bulunduÄŸu ilin adıyla anılan (1) numaralı ağır ceza mahkemelerinde görülecek. Gerekli görülen yerlerde Adalet Bakanlığı'nın teklifi üzerine Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nca bu tür suçlara bakmak üzere o yerlerdeki diÄŸer ağır ceza mahkemeleri de görevlendirilecek veya yeni ağır ceza mahkemesi kurulacak.     Bu tür suçlarda ilgili kamu kurum ve kuruluÅŸlar Cumhuriyet savcısına gerekli desteÄŸi verecek, özürsüz olarak bu istekleri yerine getirmeyenler 3 aydan 6 aya kadar hapis cezası ile cezalandırılacak. Savcı soruÅŸturmanın gerekli kıldığı hallerde suç mahalli veya delillerin bulunduÄŸu yerlere giderek de soruÅŸturma yapabilecek.  Bankacılık suçları ile ilgili suçları soruÅŸturan ve kovuÅŸturan Cumhuriyet savcıları bu iÅŸlerini ivedilikle yürütecekler ve görevleri süresince disiplin nedenleri hariç meÅŸru mazeretleri ve istemleri olmadıkça 3 yıl süreyle baÅŸka bir yere veya göreve atanamayacaklar, görev süresi dolanlar tekrar atanabilecek.       BANKALARDA BULUNAN MEVDUAT Bankacılık iÅŸlemi yapma ve mevduat izni kaldırılan bankalarda bulunan ve doÄŸruluÄŸu hiçbir şüpheye yer vermeyecek ÅŸekilde kanıtlanan tasarruf mevduatı niteliÄŸine sahip hesaplar, Hazine MüsteÅŸarlığı ve Fon'un ortak önerisi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek esas ve usullere göre Fon tarafından ödenecek.  Batık bankalara ait paraların tahsili konusunda yetkili mercilere beyan edilen sigortaya tabi tasarruf mevduatı tutarı ile Fon tarafından tespit edilen tutar arasında bir fark bulunması halinde, bu fark nispetinde, ''bankanın yönetim kurulu, kredi komitesi baÅŸkan ve üyeleri ile genel müdür, genel müdür yardımcıları, imzaları bankayı ilzam eden memurları, ÅŸube müdürleri ile yönetim ve denetimini doÄŸrudan veya dolaylı olarak tek başına veya birlikte elinde bulunduran ortaklarının kendilerine, eÅŸlerine ve çocuklarına'' ait bankalar ve banka dışı mali kurumlar ile diÄŸer gerçek ve tüzel kiÅŸiler nezdindeki kiralık kasa, mevcutlar da dahil olmak üzere hak ve alacakları, döviz tevdiat hesapları, limitli, limitsiz kredi kartı, ATM kartları hesapları dahil tüm banka hesaplarının dondurulmasına, kara, hava ve deniz taşıtları dahil her türlü taşınır ve taşınmaz mal, kıymetli evrak, yurtiçi ve yurtdışı hazine bonosu, bütün ticari iÅŸletmeler, imtiyaz sözleÅŸmelerinden doÄŸan televizyon kanalları, elektrik santrali gibi bir tesisin kurulması ve iÅŸletilmesi yetkisini veren lisans, her türlü mal, hak ve alacaklarla ilgili ''tedbirlerin alınmasına'' fonun veya kanunen Hazine'ye intikal eden alacaklara iliÅŸkin olarak Maliye Bakanlığı'nı temsilen Hazine avukatının talebi üzerine ilgili bankanın merkezinin bulunduÄŸu yerdeki sulh ceza hakimi yargılama sırasında ise mahkeme tarafından karar verilecek.  Ayrıca Bankalar Kanunu'nun ilgili hükümleri dahilinde oluÅŸan söz konusu farkın takip ve tahsiline Fon veya kanunen Hazine'ye intikal eden alacaklara iliÅŸkin olarak Maliye Bakanlığı karar verebilecek.  Bu hükümler, yukarıda sayılan kiÅŸiler adına hareket eden veya onlar adına kendi hesabına para, mal veya hak edinen kiÅŸiler hakda da uygulanacak.  Tedbire iliÅŸkin talepler, mahkemeler tarafından evrak üzerinden incelenecek. Sulh ceza hakimi tarafından verilen tedbirler; bankanın, bankacılık iÅŸlemleri yapma ve mevduat kabul etme izninin kaldırıldığı tarihten itibaren 1 yıl içerisinde suç duyurusunda bulunulmaması halinde sona erecek. Suç duyurusunda bulunulması halinde tedbirler takipsizlik kararının veya açılacak dava sonucunda verilecek hükmün kesinleÅŸmesine kadar devam edecek. Mahkeme, bu kanun hükümlerine göre Fon tarafından ödenen veya ödenecek miktarın sorumlular tarafından doÄŸrudan Hazine'ye ödenmesine karar verecek. Bu durumda tedbirler, hükmolunan meblağın tahsiline kadar devam edecek ve hükmolunan meblaÄŸ sorumluların tedbirlere konu edilen para, mal, hak ve alacakları ile diÄŸer mal varlığından tahsil olunacak.  BOÅžANMIÅž VE DUL EÅžLERÄ°N DURUMU Sorumluların boÅŸanmış veya dul eÅŸlerinin, diÄŸer kan ile kayın hısımları ve üçüncü kiÅŸilerin mülkiyeti ve tasarrufuna geçirilmiÅŸ bulanan bütün mal, sınırlı ayni veya ÅŸahsi hak ve alacaklar hakkında da tüm banka hesaplarının dondurulması, tasarruf yetkisinin kaldırılması, zapt, ihtiyati tedbir kararlarının alınması ve diÄŸer kanuni sınırlamaların getirilmesi Sulh Ceza Mahkemesinden veya yargılama sırasında görevli mahkemeden talep edilebilecek. Tüm bu mal, hak ve alacaklara iliÅŸkin açılacak veya açılmış davalarda bu kiÅŸiler Türk Medeni Kanunu'ndaki (iyi niyet karinesi ile mülkiyet karinesinde ve tüm resmi sicillerde iyi niyetli güven ilkesinden) yararlanamayacak. Ä°yi niyetle edinmiÅŸ olduklarını ispatladıkları takdirde yaptıkları ödemelerin muvazaalı olmayan rayiç deÄŸer olduÄŸunu belgelendirmek ÅŸartıyla ödediklerinin asli sorumluların mal varlığı ve diÄŸer deÄŸerlerinden bu kiÅŸilere geri verilmesine mahkemece karar verilecek. Bu hükümler, boÅŸanmış ve dul eÅŸler bakımdan bankanın Fon'a devrinden önceki 2 yıl içindeki edinimlerine uygulanacak.      SAHTE BELGEYLE MEVDUAT ÇEKENLERE HAPÄ°S CEZASI Bankacılık iÅŸlemleri yapma ve mevduat kabul etme izni kaldırılan bir banka nezdinde tasarruf mevduatı hesabı bulunmamasına raÄŸmen sahte olarak düzenlediÄŸi belgeler veya sahte olduÄŸunu bildiÄŸi belgeleri ibraz ederek veya ettirerek kendisine veya bir baÅŸkasına ödeme yapılmasını talep eden kiÅŸilere, fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediÄŸi takdirde 4 yıldan 8 yıla kadar ağır hapis cezası verilecek.      Kendilerine veya gösterdikleri yahut hak sahibi kıldıkları kiÅŸilere ödeme yapıldıktan sonra bu fiilleri iÅŸledikleri ortaya çıkan kiÅŸilere, bu cezanın yanı sıra ödenen tutarın 10 katı kadar ağır para cezası uygulanacak.  ZAMANAÅžIMI 20 YIL  Fon'a devredilen bankaların hakim ortakları, bankanın yönetim kurulu üyeleri, genel müdür, genel müdür yardımcıları ve bunların eÅŸ ve çocukları ile evlatlıklarının, bunların diÄŸer kan ve kayın hısımlarının ve imzaya yetkili banka mensuplarının kendi aralarında veya üçüncü kiÅŸilerle yaptıkları taşınır veya taşınmaz rehnin, ipotek, üst hakkı, intifa hakkı ve oturma hakkı gibi her türlü sınırlı ayni hak tesisine iliÅŸkin sözleÅŸmeler ile kara, hava ve deniz taşıtları gibi taşınır ve yalı, villa, ada, site, tüm eklentileriyle çiftlik gibi taşınmaz adi ve hasılat kira sözleÅŸmeleri, taşınır veya taşınmaz mal finansal kiralama, uydu ve kablolu yayın kanalı kullanma hakkı ile televizyon kanalı ile gazetelerin yayın hakkı, marka ve lisansı devir ve kullanma hakkı veren sözleÅŸmeleri, idare ve hizmet vekaleti ile AB standartları üzerinde prim ödemek suretiyle yapılan hayat, bireysel emeklilik, ihtiyarlık ve saÄŸlık sigorta sözleÅŸmeleri, limitli veya limitsiz kredi kartı ile ATM Kartı sözleÅŸmeleri ile münferit veya karşılıklı verilen banka teminat mektupları, kabul kredileri ve avaller geçersiz sayılacak.     Bu sözleÅŸmelerden elde edilecek tüm maddi menfaatlerin Fon veya kanunen Hazine'ye intikal eden alacaklar bakımından Maliye Bakanlığı BaÅŸ Hukuk MüşavirliÄŸi ve Muhakemat Genel Müdürlüğü tarafından açılmış veya açılacak davalarda mahkemece doÄŸrudan Hazine'ye ayni veya deÄŸer olarak verilmesi veya ödenmesine karar verilecek. Bu sözleÅŸmelerin geçersizliÄŸinden dolayı karşı tarafça açılacak tazminat davalarında sözleÅŸmede muvazaa bulunmadığının ve sözleÅŸmeyle ödenen bedelin muvazaalı olmayan rayiç bedel olduÄŸunu ispat yükü, davacıya ait olacak.  Borçlunun bir borçludan beklenecek derecede hayatını idame ettirecek kadar gerekli konut kiralaması, bu sınırlamaların dışında tutulacak. Bu kanundan kaynaklanan banka, Fon ve Hazine alacaklarına iliÅŸkin dava ve takiplerde zamanaşımı süresi, 20 yıl olacak.  Maliye Bakanlığı, Hazine alacağı sayılan alacakların dava ve takibine iliÅŸkin olarak özel ekip ve tahsil çalışma grupları oluÅŸturabilecek. Tasarı'daki geçici bir düzenleme uyarınca, Kanun'un yürürlüğe girmesiyle birlikte TMSF'nin taraf olduÄŸu yeniden yapılandırma anlaÅŸmalarında Fon yerine Maliye Bakanlığı ve Hazine MüsteÅŸarlığı taraf sıfatını kazanacak. Bu yeniden yapılandırma anlaÅŸmaları ile Fon'a ait yetkiler, BDDK'nın iliÅŸkili olduÄŸu Devlet Bakanı, Hazine'den sorumlu Devlet Bakanı ve Maliye Bakanı'nın müştereken belirleyeceÄŸi 5 kiÅŸiden oluÅŸan geçici komisyon tarafından kullanılacak. Â