Güncelleme Tarihi:
YUNANİSTAN’ın başkenti Atina’da dün akşam açılışı yapılan ‘Balkan Tale’ adlı sergiyle, Balkanlar’da Osmanlı İmparatorluğu ile ilgili yıllardan beri süregelen tabular yıkılıyor. Goethe Enstitüsü, Avrupa Birliği ve Yunan ‘Aenon Production’ işbirliğinde düzenlenen sergide, Balkan ülkelerinden 5 genç fotoğrafçı, Osmanlı İmparatorluğu döneminde inşa edilen eserleri teşhir ederek, farklı dinlerden ve milletlerden gelen insanların asırlarca nasıl birlikte ve uyum içinde yaşadıklarını gösteriyor.
Sırp Ivan Petrovic, Yunanlı Kamilo Nollas, Arnavut Jutta Benzenberg, Makedon Ivan Blazhev ve Kosovalı Samir Karahoda, objektifleriyle Balkanlar’da önemli bir bölümü kaderine terk edilen Osmanlı eserlerini gündeme getirerek, bu kültürün yaşatılması gerektiğini vurguluyor. Osmanlı’nın fetih döneminden başlayarak 20. yüzyılın başlarına kadar Balkanlar’da, aralarında Hıristiyan ve Musevi cemaatler için de inşa edilen 50 eserin yeraldığı sergide, Osmanlı kültürü ile ilgili ‘Unutulmuş Balkanlalar’ adlı bir belgesel film de gösterildi. Sabancı Üniversitesi öğretim üyesi Tülay Artan ve Halil Berktay’ın da tarih danışmanı sıfatıyla katkı yaptığı sergide, Balkan coğrafyasında bir genel doğru gibi kabul edilen ‘Osmanlı gericiliktir’ şeklindeki bakış açısı tersine çevrilmeye çalışılıyor.
Osmanlı unutturulmak istendi
Daha önce çektiği ‘1821’ adlı belgesel dizi ile Yunanistan’da Osmanlı ve ‘bağımsızlık mücadelesi’ ile ilgili resmi tarihin çok sayıda iddiasını çürüten yönetmen Yiuri Averof’un ‘5 Fotoğrafçı, 50 eser, Balkan Tarihi’ prodüksiyonu ile de özellikle milliyetçi çevrelerin tepkisini çekmesi bekleniyor. Hürriyet’in soruların cevaplandıran Averof, şunları söyledi:
“100 yıl öncesine kadar nasıl yaşıyorduk, unuttuk. Farklı kültürü, farklı dinleri, farklı ırkları olan insanlar Balkanlar’da birarada iyi komşu olarak yaşıyorlardı. Özellikle Balkan Savaşları’ndan sonra bu birliktelik unutuldu. Halkların birbirine düşman gösterildiği milliyetçi ideolojiler benimsendi. Ulus devletler, homojen toplumlar, yeni etnik kimlikler oluşturuldu. Osmanlı döneminin unutulması, silinmesi için ne gerekiyorsa yapıldı”.
Sergi, Atina’dan sonra Selanik, Belgrad, Priştine, Üsküp, Tiran, Berlin ve Brüksel yolculuğuna çıkacak. Averof, ‘Balkan Tarihi’ni İstanbul’da da sergilemeyi arzuladığını belirtti.