Bakanlık'tan ruh sağlığı projesi

SaÄŸlık Bakanlığı, Dünya SaÄŸlık Örgütü (WHO) Avrupa Bölgesi hedefleri çerçevesinde 21. yüzyılın ilk 20 yılı için geliÅŸtirilen ''Herkese SaÄŸlık Türkiye'nin Hedef ve Stratejileri'' kapsamında Türkiye'nin ruh saÄŸlığı hedeflerini belirledi. Projeyle 2020 yılına kadar, halkın psikososyal iyilik durumunu geliÅŸtirmek ve ruh saÄŸlığı sorunu olan kiÅŸilerin özel bakım almalarını saÄŸlamak amaçlanıyor.Temel SaÄŸlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü yetkililerinden alınan bilgiye göre, Dünya SaÄŸlık Örgütü (WHO) verilerinde, 1990 yılında en çok ölüme yol açan hastalıklar arasında depresyon ve baÄŸlı intiharlar dördüncü sırada yer alırken, 2020 yılında bu nedenlerin ikinci sırada yer alacağının tahmin ediliyor. Yine WHO verilerine göre, dünyada en çok iÅŸgücü kaybına yol açan 10 hastalık arasında 6 ruhsal hastalık bulunuyor. Türkiye Ruh SaÄŸlığı Profili Raporu'na göre ise Türkiye'de 2-3 yaÅŸ grubu çocuklarda ruhsal bozukluk görülme sıklığı yüzde 10.9 iken, bu oran, 5-18 yaÅŸ grubunda yüzde 11.9, eriÅŸkinlerde ise yüzde 17.2. Kadınlarda ruhsal rahatsızlık görülme oranı erkeklerin iki katı olarak belirlenirken, ruhsal hastalıklar ÅŸehirlerde, kasaba ve köylereoranla daha fazla görülüyor. Hatalık görülme oranı, Batı bölgelerinde diÄŸer bölgelere göre oranla daha yüksek. TEDAVÄ° İÇİN BAÅžVURAN AZ Temel SaÄŸlık Hizmetleri Genel Müdürü Ä°smail Toprak, toplumda, ruhsal hastalığı olan bireylerin veya sorunlu çocuÄŸu olan ailelerin çok azının tedavi için baÅŸvuruda bulunduÄŸunu, baÅŸvuranların büyük çoÄŸunluÄŸuna tanı konulamadığını, tanı konulanların ise küçük bir grubunun etkili tedavi alabildiklerini söyledi. Türkiye'de ruh saÄŸlığı hizmetlerine baÅŸvuru oranının yetiÅŸkinlerde4.7 olduÄŸuna iÅŸaret eden Toprak, diÄŸer yaÅŸ gruplarında bu oranın daha da az olduÄŸunu belirtti. Ruhsal hastalığı olanların yüzde 40'ının psikiyatri uzmanına, yüzde 20'sinin saÄŸlık ocaklarına baÅŸvurduÄŸunu kaydeden Toprak, ruhsal hastalığı olanların yüzde 51'inin ilaçlarını diÄŸer uzmanlardan aldıklarını ifade etti. Ruhsal hastalıkların eskiden beri çok iyi bilinmeyen bir yönünün de yol açtıkları iÅŸ gücü kaybı olduÄŸunu vurgulayan Toprak, ruhsal hastalığı olan kadınların yüzde 15'nin 5 ila 7 gün, yüzde 5'inin ise bir haftadan fazla iÅŸe gidemediklerini bildirdi. Toprak, yalnızca ağır akıl hastalıklarının deÄŸil, depresyon ve bunaltı bozuklukları gibi sık görülen ruhsal bozuklukların da kiÅŸinin iÅŸ, eÄŸitim ve sosyal yaÅŸantısında ciddi sorunlar yaÅŸanmasına neden olduÄŸunu bildirdi.Ruhsal hastalıkların neden olduÄŸu iÅŸ gücü kaybının, bedensel hastalıkların neden olduÄŸundan daha az olmadığını vurgulayan Toprak, ruhsal hastalığı olanların yüzde 21'inin 1 ila 7 gün iÅŸe gidemezken, bedensel rahatsızlığı olanların yüzde 16'sının 1 ila 7 gün iÅŸe gidemediÄŸini kaydetti. Toprak, ÅŸiddet, savaÅŸ veya afetlerden kaynaklanan psikososyal sorunlar nedeniyle sosyal problemlerin belirgin bir ÅŸekilde yükselmesiile ruhsal bozukluklarda artış olacağı ve sözü edilen yükün çok daha büyük boyutlara ulaÅŸacağının tahmin edildiÄŸini dile getirdi. HEDEFLER Tüm bu nedenlerle ruh saÄŸlığının korunmasının SaÄŸlık Bakanlığı'nınhedef ve stratejileri arasında yer aldığını kaydeden Toprak, 2020 yılına kadar halkın psikososyal iyilik durumunu geliÅŸtirmek ve ruh saÄŸlığı sorunu olan kiÅŸilerin özel bakım almalarını saÄŸlamayı amaçladıklarını kaydetti. Bu hedefler doÄŸrultusunda hazırlanan Ruh SaÄŸlığı Projesi çerçevesinde, amaçlanan hedeflerin bazıları şöyle: ''2005 yılına kadar ruh saÄŸlığı hizmetlerinin saÄŸlık ocağı hizmetlerine entegresyonunu saÄŸlamak,2020 yılına kadar ruhsal sorunları olanların saÄŸlık kuruluÅŸları ve danışma merkezlerine baÅŸvurularını iki katına çıkarmak, 2020 yılına kadar ankisiyete, depresyon, madde bağımlılığı, uyku düzensizliÄŸi gibi ruhsal bozuklukları yüzde 20 oranında azaltmak, Ä°ntihar giriÅŸimlerinin artmasına engel olmak.'' Proje ayrıca, halkın saÄŸlık eÄŸitimini de içerecek ÅŸekilde ruh saÄŸlığı hizmetlerinin niteliÄŸinin artırılmasını ve birinci basamak saÄŸlık kuruluÅŸlarında çalışan personelin ruh saÄŸlığı hizmetleri açısından bilgi ve becerilerinin artırılmasını amaçlıyor. Proje ile ulusal bir ruh saÄŸlığı politikası oluÅŸturulacak, halkı bilgilendirme ve saÄŸlığı iyileÅŸtirme kampanyaları baÅŸlatılacak. Â