Bahçede zabıt yok sadece Dmitry var

KARADENİZ kıyısındaki küçük tatil kasabasında sıcak bir gece. Sahildeki kafeler dolu. Ruslar, Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yazlık sarayındaki maraton görüşmesinden habersiz, sahil boyunda volta atıyorlar.Açık hava diskoları geceye hazır. Rus popunun son parçaları yayılıyor sahile.REKOR GÖRÜŞMEYazlık Saray’daki görüşme ise tam bir rekor. Akşam üzeri başlıyor. Gece yarısını geçtiği halde, 5 saattir sürüyor.Putin’in danışmanları ve Rus protokolü şaşkın.Herkes birbirine, ‘Başkan ne Chirac, ne de Schröder’le bu kadar uzun görüştü. Acaba ne konuşuyorlar?’ diye soruyor.Herkes artık görüşmenin bitmesini beklerken, Putin, Tayyip Erdoğan’a ‘Biraz da bahçede yürüyelim mi?’ diye soruyor.Erdoğan, ‘Memnun olurum’ deyince iki lider görkemli sarayın bahçesine çıkıyorlar.Yanlarında sadece Rus tercüman Dmitry (Zikov) var. İki lidere, zirvenin iki tanığından ne Enerji Bakanı Hilmi Güler, ne de Putin’in dış politika danışmanı Sergei Prihodko eşlik ediyor. Ne zabıt tutan var, ne de kulak misafiri olan.Ay ışığının Karadeniz sularında yakamoz yaptığı gecede Putin ve Erdoğan ormanda yürüyüp 15 dakika daha sohbet ediyorlar.Bu, iki liderin 7 ayda dördüncü buluşması ve en uzunu.PRENS’İN MALİKÁNESİPutin’in sarayı, 40 dönüm ormanlık arazinin ortasında.Saray, Çar’ın Kıneas prenslerinden Feliks Yusupof’un malikánesi.Devlet, devrimden sonra malikáneye el koyuyor.Ama Stalin, bu görkemli saraydan pek hoşlanmıyor. Onun favorisi Abazya’daki daçası.Saraya ilk ilgi duyan Kruşçev. 1955’te restore ettiriyor; ama nedense o da, daha sonraki Sovyet liderleri gibi malikáneyi fazla kullanmıyor.Prens Feliks’in malikánesine hayat veren, Rusya’nın renkli lideri Boris Yeltsin oluyor. En çok kullanan ise Vladimir Putin.CAMP-DAVID GİBİPutin’in, Soçi’yi ünlü Camp-David gibi kullandığını duydum. Nasıl Carter, Clinton ya da Bush gibi ABD başkanları önemli sorunları çözmek için liderleri Camp-David’e çağırıyorsa, Putin de Soçi’ye davet ediyor.Putin’in sarayına dün sabah girerken çok sıkı güvenlik tedbirleriyle karşılaştık.Kapıda beklerken Kremlin’in basın sözcüsüyle konuşuyorum. ‘Başkan, en yakın gördüğü liderleri davet ediyor buraya’ diye anlatıyor bana.Soçi’ye gelenler arasında kimler mi var?Jacques Chirac, Gerhard Schröder, Silvio Berlusconi ve Javier Solana.Rus diplomat, Putin’in en uzun görüşmeyi Erdoğan’la yaptığını söylüyor ve şaşkınlığını da gizlemiyor.Akşam 5, sabah da 2 saat. Toplam 7 saat.Görüşmenin içeriğine gelince, ağırlığı siyasi olmaktan daha fazla ekonomik.Uzun görüşme, Putin’in Türkiye’ye verdiği önemi açıkça gösteriyor.İki ülke arasındaki ticaret hacmi 11 milyar dolar.Putin, dün Erdoğan’la birlikte, hedefin 25 milyar dolar olduğunu bir kez daha vurguladı.KULLANMADAN ÖDEMEAncak denge 4 milyar dolar Rusların lehine. Putin-Erdoğan zirvesinin Türk tarafından tek tanığı Hilmi Güler’le konuşuyorum. ‘Daha önce öyle bir anlaşma yapmışız ki, kullanmadığımız gazın bile parasını ödüyoruz. Bu anlaşmayı düzeltmeye çalışıyoruz’ diye yakınıyor.Soçi’de en önemli pazarlık, gazın fiyatı üzerinde oluyor.ÇEÇENLER GÖLGELEMEDİÇeçenistan sorununa gelince; Türkiye için PKK neyse Ruslar için Çeçen direnişçileri o.Eskisi kadar olmasa da Ruslar, Çeçen direnişçilerin Türkiye’ye sığınmasından rahatsız. Putin de bunu hissettirdi; Çeçen sorunu, 25 milyar dolarlık ticaret hedefini gölgelemekten çok uzak.7 saatlik rekor zirvenin açık bir sonucu var.Artık Türkler Rusları, Ruslar da Türkleri en büyük ekonomik ve ticari partner olarak görüyor.Yeni petrol hattı teklifiErdoğan’ın yeni bir proje teklifi de var. Rusların boğazlardan tankerlerle yaptığı petrol nakliyatı yerine Samsun-Ceyhan petrol boru hattı inşası. Yani, Novorossisk’ten petrol yükleyen tankerler Samsun’a gelecek ve inşa edilecek yeni boru hattıyla petrol Ceyhan’a akıtılacak. Büyük bir proje. Hedef ise Türkiye’yi Rusya-Orta Asya-Ortadoğu ve Batı arasında bir enerji köprüsü yapmak. Erdoğan, samimi sohbet ortamında Putin’i, ‘Türklerle ticaret yapın’ diye ikna etmeye çalıştı.Tek tanıkPutin, Erdoğan’ı Soçi’deki ikametgahının kapısında karşıladı. Onlara eşlik eden tek bir kişi vardı. Rusya’nın Ankara büyükelçiliğinde gorevli diplomat Dmitry Zikov (sağda). Zikov çok iyi Türkçe bildiğinden, ormandaki yürüyüşte de Erdoğan ve Putin’e eşlik etti. �