Ayşe Teyze’ye brifing!

Ücretsiz olarak düzenlenen gezilere katılanlar hem belediyenin hizmetlerini öğreniyor hem de kasırlarda köşklerde ağırlanıyor.

İstanbul Büyükşehir Belediye binasındaki Beyaz Masa servisindeyiz. Beyaz Masa çalışanları için rutin bir gün. Ancak Beyaz Masa'nın üç buçuk yıldır sürdürdüğü Beyaz Gezi'ye benim gibi ilk defa katılacaklar için çok farklı bir gün.

Recep Tayyip Erdoğan'ın göreve geldikten kısa bir süre sonra vatandaş şikayetlerini dinlemek için belediyede Beyaz Masa diye bir servis kurdurduğunu biliyordum ancak Beyaz Gezi'den haberim yoktu doğrusu.

Üçbuçuk yıldır haftanın altı günü İstanbul'un en ücra köşelerinden kadın-erkek, yaşlı-genç demeden yüzlerce insanı konforlu otobüslere bindirip kenti dolaştırıyorlar. Geziye katılanlara hem belediyenin hizmetlerini anlatıyorlar hem de kasırlarda, köşklerde ağırlayıp, izzet-i ikramda bulunuyorlar. İstanbul haberleri yapan bir gazetecinin bu sıradışı etkinlikten haberi olmuyor.

Beyaz Gezi rehberlerinden biri ‘‘Gezilerimizden birine sen de katılmak istemez misin?’’ diye sormasa yine de haberim olmayacak. Sabah saat 10.30'da Kocamustafapaşa'dan geziye katılan tamamı kadın bir grubun içinde buluyorum kendimi. Önce belediye binasında Beyaz Masa'nın çalışmalarıyla ilgili bir brifing alıyoruz. Brifingten sonra yine belediyeye ait konforlu bir otobüse buyur ediyorlar bizi. Fotomuhabiri arkadaşım Yusuf Uçak'la birlikte ön koltuğa kuruluyoruz.

Otobüste iki gazeteci, bir rehber, şöför ve muavin. Hepsi beş erkek. Gerisi kadın. Bu kadar kadın bir arada, hem de bir arabada olur da eğlence olmaz mı? Daha kaptan teybe kaset atar atmaz hanımlar ufak ufak kıpırdamaya başlıyorlar. Grup başkanı hanım bizi gösterek, ‘‘Bunlar bizim kardeşimiz. Çekinecek birşey yok’’ dedikten sonra startı veriyor. Otobüsümüz Emirgan Korusu'ndaki Sarı Köşk'e doğru yol alırken Kocamustafapaşalı hanımlar kurtlarını dökmeye başlıyor. Neşe, muhabbet, kahkahalar gırla gidiyor. Hanımlar hallerinden memnun. Birazdan Boğaz'a nazır bir köşkte kahvaltı edecekler.

İstanbul'un tarihi ve doğal güzelliklerini bazıları ilk defa bu kadar yakından görüyor olmanın keyfini yaşıyor. 68 yaşındaki bir teyze duygularını gizlemiyor: ‘‘Bu yaşıma geldim. İlk defa görüyorum buraları. İstanbul bizim sokaktan ibaret değilmiş. Allah belediyeden razı olsun.’’

Sarı Köşk'te misafirlere kahvaltı ikram ediliyor. Hanımlar bir yandan da Boğaz'ın güzelliğini seyrediyor. Beyaz Gezi rehberleri belediyeye bağlı köşkler ve kasırlar hakkında bilgi veriyorlar: ‘‘Bu tesisler birkaç yıl öncesine kadar halka açık değildi. Artık sizin hizmetinizde. Ailenizle birlikte gelip keyifle bir gün geçirebilirsiniz’’. Sarı Köşk'teki fiyatları öğrenen bir hanım ‘‘Evde pişirsem daha pahalıya malolur. Arada bir gelip hem şu güzellikleri görürürüz, hemde karnımızı doyururuz. Fena mı olur?’’ diyor. Tesisleri kadın titizliğiyle denetliyorlar. Temizlik ve servise tam not veriyorlar.

Kahvaltıdan sonra

Emirgan Korusu'nda geziye çıkıyoruz. Grup hem neşeli hem de sıkı. Def getirmeyi de ihmal etmemişler. Biri çalıyor diğerleri oynuyor.

İSKİ Baltalimanı Arıtma tesislerine vardığımızda aralarında fısıldaşıyorlar: ‘‘Ne kadar büyük bir tesis. İçtiğimiz su burada mı arıtılıyor?’’ Daha önce Beyaz Gezi'ye katılmış biri itiraz ediyor: ‘‘İçtiğin suyu değil, lağımları arıtıyorlar’’. ‘‘Şimdi anladım’’ diye devam ediyor bir diğeri: ‘‘Su faturalarında atıksu bedeli diye bir para ödüyoruz. Demek o parayla bu tesisleri kuruyorlar. Helal olsun!’’ Kafile tesislerin beyni durumundaki kumanda odasına alınıyor. Ayşe Teyze, Fatma Teyze, Sıdıka Abla, Azime Nine, Saadet Hanım ellerine göğüsleri üzerinde kavuşturmuş vaziyette İSKİ görevlilerinden brifing alıyorlar. Atık sular nasıl arıtılıyor? Çevreye zarar vermemesi için hangi safhalardan geçiyor? Dikkatle dinliyorlar. Ayşe Teyze soruyor: ‘‘Evladım sulara karışan deterjanlar ne oluyor?’’ Görevli yanıtlıyor: ‘‘Biyolojik arıtma ünitelerimizde atık sulardaki tüm zararlı maddeler temizleniyor. Ondan sonra denize boşaltılıyor’’.

Baltalimanı'ndan sonra yine İSKİ'ye bağlı Kağıthane Su Arıtma Tesislerine gidiyoruz. Burada de görevliler ev hanımlarına bir bardak temiz suyun hikayesini anlatıyorlar. Otobüsümüz Kağıthane'den sonra İkitelli'deki Başakşehir'e doğru yol alıyor. Geziye katılan kadınlar hallerinden oldukça memnun. Azime Albayrak Şehremini'de oturan kızına misafir gelmiş. Onlarla birlikte geziye katılmış. Gazeteci olduğumuzu öğrenince ‘‘Yaz oğlum yaz!’’ diyor. ‘‘Bu işler parayla pulla olacak işler değil. 50 yıl daha geçse yine buraları göremezdim. Belediye vatandaşı ciddiye alıyor. Dikkate alınmak ne kadar güzel bir duygu’’.

Son durak Florya

Gezinin son durağı belediyeye ait Florya Sosyal Tesisleri. Başakşehir turu bittikten sonra Florya'ya varıyoruz. Restoranda herşey hazır. Kafile masalara kuruluyor. Yemekler yeniyor, çaylar içiliyor. Sıra geziye katılanların eleştiri ve görüşlerini almak amacıyla hazırlanan gezi değerledirme formlarını doldurmaya geliyor. Tepkiler birbirinden ilginç. Kimi belediye başkanına teşekkür ediyor, kimi ‘‘Ben böyle belediyecilik görmedim. Helal olsun size!’’ diyor. Kimi daha da duygusal: ‘‘45 yaşındayım. Bugüne kadar kocamın ekmeğini yedim. Allah bana bir de belediyenin ekmeğini yemek nasip etti’’. Geziye Güngören'den katılan birisi ise düşüncelerini şöyle açıklıyor: ‘‘İlk defa vatandaş olarak yönetenler tarafından dikkate alındığımı hissettim. Bize insan olduğumuzu hatırlattılar. Kenti daha yakından tanımamıza vesile oldular. Keşke tüm halk İstanbulu gezebilse ve kent kültürü edinebilse.’’

3.5 yılda 30 bin kişi

Beyaz Gezi Koordinatörü Gökhan Gökbayrak, Beyaz Masa'nın kurulduğu günden bu yana İstanbul halkının şikayetlerini dinlediğini ve anında çözüme kavuşturmak için çaba gösterdiğini söylüyor. Gökbayrak, Beyas Gezi'yle ilgili şu bilgileri veriyor: ‘‘Beyaz Gezi uygulamasına 1996 yılında başladık. İlk sene 52 gezi yaptık ve 2020 kişiyi gezdirdik. 1997'de halkın yoğun ilgisiyle karşılaşan Beyaz Gezi'lerin sayısını artırdık. 3710 kişi Beyaz Masa'nın misafiri oldu. Geçen yıl ise toplam 608 gezi düzenleyerek 25991 İstanbulluyu gezdirdik, belediyemizin çalışmalarını anlattık onları en güzel şekilde ağırladık. Üy yılda 30 bin İstanbullu hem kenti gezme hem de belediyenin yaptığı hizmet projelerini yakından görme fırsatı buldu.’’ Beyaz Gezi'ye İstanbulluların yanısıra yurtdışından da konuklar katılıyor.