‘Ayşe tatile çıktı’ krizi

Güncelleme Tarihi:

‘Ayşe tatile çıktı’ krizi
Oluşturulma Tarihi: Aralık 12, 2001 01:54

Türkiye'yi açıkça "işgalcilikle" suçlayan Avrupa Gazetesi'ne köşe yazıları yazan şehit kızı tarih öğretmeni Nilgün Orhon, Türkiye'nin Kıbrıs politikasını eleştirerek bir krize yol açtı.

KKTC'de köşe yazısında ‘Ayşe tatile çıktı’ parolasıyla Kıbrıs'a gelen Türk askerini kastederek ‘‘Ayşe artık işbaşı yapsın’’ deyip Türkiye'nin Kıbrıs politikasını eleştiren tarih öğretmeni Nilgün Orhon ülkede yeni bir krize yol açtı. Orhon'un görevinden alınması üzerine öğretmenler eylem başlattı. Polisle arbede yaşandı, 6 öğretmen gözaltına alındı. Muhalefet, Meclis'i boykot etti.

KKTC'de Nilgün Orhon isimli şehit çocuğu bir tarih öğretmeninin Türkiye'yi açıkça ‘‘işgalcilikle’’ suçlayan Avrupa Gazetesi'ne köşe yazıları yazdığı için görevinden uzaklaştırılması ülkede yeni bir kriz başlattı. Orhon'a destek veren Öğretmenler Sendikası'nın çağrısıyla bazı okullarda öğretmenler derslere girmedi. Polisle sendikacılar arasında arbede yaşandı, altı öğretmen bir süre gözaltına alındı. Muhalefet Meclis'i boykot etti.

Barış Harekatı'nda bölük komutanlığı yapan ve 20 Temmuz'un ilk şehidi olarak bilinen tarih öğretmeni Ecvet Yusuf'un kızı Nilgün Orhon hakkında Avrupa Gazetesi'ndeki yazıları nedeniyle 5 Aralık'ta soruşturma açıldı. Bakanlık, soruşturma tamamlanıncaya kadar Orhon'un yarı maaşla görevden uzaklaştırılmasını kararlaştırdı. Bakanlığın soruşturma gerekçesinde ‘‘Nilgün Orhon, köşe yazılarıyla, anavatanın yardımıyla KKTC halkının verdiği ulusal mücadeleye ters yaklaşım içinde olup KKTC'nin varoluş ilke ve prensiplerini taşıyan Anayasa'nın ruhuna ve lafzına ve öğretmenlik haysiyet ve onuruna ciddi biçimde aykırı davranışlar içinde bulunmaktadır’’ denildi.

Yazılarında Türkiye'nin Kıbrıs politikasını eleştiren ve 1974'te ‘‘Ayşe tatile çıktı’’ paralosıyla Kıbrıs'a gelen Türk Silahlı Kuvvetleri'ni kastederek ‘‘Ayşe artık işbaşı yapsın’’ diyen Orhon, soruşturma üzerine rapor aldı. Orhon, görevden uzaklaştırma yazısını teslim almadığını söyleyerek önceki gün derse girdi. Bu arada, Öğretmenler Sendikası yöneticileri de Orhon'a destek için okulun öğretmenler odasında toplandı. Sendikacılar, okulda eylem yapılamayacağı uyarısında bulunan polise ‘‘Eylem işyerinde yapılır, burası da bizim işyerimiz. Hamam da mı eylem yapalım’’ karşılığını verdi.

Polis Orhon'u ve sendikacıları dışarı çıkarmak isteyince arbede yaşandı. Olay üzerine sendika okulda grev kararı aldı ve okul bahçesine 'Bu işyerinde grev var' yazısı asıldı. Dün yine öğretmenler odasında toplanan sendikacı öğretmenler dışarı çıkarılırken gerginlik yaşandı ve altı sendikacı polise götürüldü. Gözaltına alınan öğretmenler kısa bir süre sonra serbest bırakıldı. Bu arada, arkadaşlarının gözaltına alındığını öğrenen 300'e yakın öğretmen ders bırakarak polisin önüne geldi. Eylemciler daha sonra Meclis ve Eğitim Bakanlığı'na yürüdü. Öğretmenlerin, öğrencilerin gözü önünde dövüldüğünü savunan sol muhalefet partileri protesto için bütçe görüşmelerinin yapıldığı Meclis'i terk etti.

2. Barış Harekátı'nın parolasıydı

‘Ayşe tatile çıktı’ cümlesi Kıbrıs'ta bugünkü sınırları çizen 14 Ağustos 1974'teki 2. Barış Harekatı'nın parolası olarak kullanıldı. 20 Temmuz'daki ilk harekattan sonra varılan ateşkes sırasında Cenevre'de görüşmeler yapılıyordu.

8 Ağustos 1974'te başlayan ikinci Cenevre görüşmesinde Türkiye'yi dönemin Dışişleri Bakanı Turan Güneş temsil ediyordu. 11 Ağustos sabahı Başbakan Ecevit, görüşmelerden sonuç çıkmayacağını anlayınca Cenevre'deki heyette görevli Prof Haluk Ülman'a ‘‘Turan Güneş Bey'e söyleyin. Ayşe tatile çıkmak istedi. Hazırlıkları tamam. Eğer işi uzayacaksa gitmesini söyleyeceğim’’ dedi.

Ayşe, Dışişleri Bakanı Güneş'in kızının adıydı. Ecevit ile Güneş arasında telefonların dinlenmesi olasılığına karşı daha önce kararlaştırılan parolaya göre Ayşe'nin tatile çıkması, ikinci harekatın başlayacağı anlamına geliyordu. Görüşmelerden sonuç çıkmayacağı kesinleşince Ankara, Cenevre'deki heyeti uyardı. Ayşe'nin tatile çıkmasıyla harekat başladı.
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!