Aynı pirincin fiyatı her markette değişiyor kafalar iyice karışıyor
Güncelleme Tarihi:
Ceyhun KUBURLU
Oluşturulma Tarihi: Nisan 19, 2008 00:00
Pirinçte yaşanan sıkıntı ve fiyatlardaki hareketlilik üzerine, İstanbul’daki marketlerde inceleme yaptık. Farklı zincirlerin toplam 20 marketinde yaptığımız araştırma, aynı marka, aynı tür pirincin fiyatının her markette farklı olduğunu ortaya koydu. Bu durum tüketicinin "uygun fiyatlı pirinç" turu yapması gerektiğini ortaya koydu.
FİYATLARIN son üç ay içerisinde yüzde 130 artması ve ucuz Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) çeşitli illerdeki merkezlerinde ucuz pirinç kuyruklarının uzaması üzerine, İstanbul’daki marketlerde bir fiyat araştırması yaptık. İki gün süren araştırma da 12’si farklı zincir olmak üzere 20’nin üzerinde markete girdik. Pek çok market zincirinde yaygın olarak Reis, Ülker Bizim, Tat, Öğüt ve Sezon pirinç markalarının, 1 kilogram pirince market raflarında uygulanan fiyatları, markalar ve bölgeler arasındaki fiyat farklılıklarını gözlemledik. İncelediğimiz yerler arasında dev perakende zincirleri, orta ölçekli marketler ve mahalle aralarındaki küçük bakkallar da vardı.
MARKETLER ARASI FİYAT FARKI: Yaptığımız araştırmada ilk göze çarpan, pirinç markalarının marketler arasındaki fiyat farklılıklarıydı. Markalar arasında fiyat farkı olması bizimde beklediğimiz bir durumdu, ancak yaptığımız inceleme aynı markanın aynı ürünün, marketler arasında birbirinden çok farklı fiyatlara satıldığını gösterdi. Öyleki bu fark Reis’in Gönen Baldo pirinç türünde 4.48 YTL’yi buluyor. Reis’in bu tür pirinci Güneş Hipermarket’te 3.55 YTL’ye satılırken, CarrefourSa’da 8.10 YTL’ye satılıyor.
OSMANCIK’TA FARK 3.26’YI BULUYOR: Türkiye’de en çok satılan pirinç sanıldığı gibi baldo değil. Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker’in de söylediği gibi Türkiye’de en çok tüketilen pirinç türü Osmancık. Yaptığımız araştırma, baldo pirinçte geçerli olan durumun, Osmancık türü için de geçerli olduğunu gösterdi. Yine Reis markaları üründe, Osmancık pirincinin fiyat farkı 3.26 YTL’yi buluyor. Bu ürünün fiyatı bir markette 3.24 YTL iken, bir diğer markette 6.50’ye çıkıyor. Bu durum diğer markaların da aynı çeşit ürünlerinde gözleniyor.
JASMİNE’İN FİYAT FARKI 4.74 YTL: Fiyat farklılıkları tüm ürünlerde kendini hemen gösteriyor. Türkiye’de satışı çok fazla olmamasına rağmen birçok market rafında bulunan Jasmine pirinç türü de fiyat farkıyla dikkat çekiyor. Tespitlerimize göre, İstanbul’da Jasmine türü pirinç almak istendiğinde 2.96 YTL de ödenebiliyor, 7.70 YTL de. Aradaki bu 4.74 YTL’lik farkla bir markette 1 kilogram Jasmine alınabiliyor, bir başkasında 2.6 kilogram Jasmine alımı yapılabiliyor. Marketler arasındaki bu fiyat farkının bir benzeri markaları karşılaştırınca da gözleniyor. Örneğin, Sezon markalı Jasmine pirincin kilosu Metro’da 2.96 YTL iken Migros’ta 6.49 YTL’den satılıyor.
MARKET MARKALARI DA ÇOK FARKLI: Diğer markalara göre nispeten daha ucuz olarak bilinen market markalarında da, fiyatlar arasında önemli farklar dikkati çekiyor. Baldo pirinci Dia markasıyla aldındığında 2.50 YTL ödenirken, Şok markasıyla alındığında 5.25 YTL ödemek gerekiyor. Osmancık pirincini ise Metro’da 2.85 YTL’ye, CarrefourSa’da 5.25 YTL’ye almak mümkün.
Denizli’de 100 metrelik pirinç kuyruğu
İZMİR’in ardından Denizli’de de pirinç kuyrukları oluştu. Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) Denizli’deki satış bürosu önünde ucuz pirinç alabilmek için sabah saatlerinden itibaren toplanan vatandaşlar yaklaşık 100 metre uzunluğunda kuyruk oluşturdu. Denizli Tren Garı altındaki TMO satış bürosunun önünde sabahın erken saatlerinden itibaren toplanan vatandaşlar, 5 kilosu 9 YTL olan pirinci (kilosu 1.8 YTL) alabilmek için saatlerce kuyrukta bekledi. Daha öncesinde günlük 100- 150 kilo arasında olan perakende pirinç satışlarının bu hafta başından itibaren katlandığını vurgulayan TMO yetkilileri, "5’er kiloluk torbalarda sattığımız pirinci vatandaş kapışmaya başladı. Günlük 1 ton pirinç satılıyor" dedi.
Bulgurda durum farklı, fiyatlar aynı
PİRİNÇ fiyatlarını karşılaştırmak üzere 12 farklı markette yaptığımız incelemede, bulgur fiyatlarını da inceledik. Bulgur raflarındaki gördüğümüz fiyat etiketleri, bu üründe pirince göre durumun farklı olduğunu gösterdi. Bu üründe market markaları diğer markalara göre daha ucuz. Market markalı bulgurun fiyatı 1.55-2.25 YTL arasında değişiyor. Bulgurda markalara göre fiyat 2.99 ile 3.90 arasında değişiyor. Ancak bulgurda aynı markalı bir ürününün fiyatı marketten markete çok değişmiyor. Aynı markanın, ayrı türü birçok markette aynı fiyattan satılıyor.
Bakan, ’3 gün yemeyelim’ dedi tüketim azaldı
MARKETLERDE yaptığımız pirinç araştırması, Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker’in "Gerekirse 3-5 gün pirinç yemeyiz olur biter" sözlerine vatandaşın uyduğunu da gösterdi. Marketlerin kapanmasına 20 dakika kala yaptığımız incelemede pirinç raflarının doluluğu dikkatimizi çekerken, satış görevlileri de son günlerde pirinç alımlarında düşüş gözlendiğini dile getirdi.
MARKETLER ARASI FİYAT FARKI: Yaptığımız araştırmada ilk göze çarpan, pirinç markalarının marketler arasındaki fiyat farklılıklarıydı. Markalar arasında fiyat farkı olması bizimde beklediğimiz bir durumdu, ancak yaptığımız inceleme aynı markanın aynı ürünün, marketler arasında birbirinden çok farklı fiyatlara satıldığını gösterdi. Öyleki bu fark Reis’in Gönen Baldo pirinç türünde 4.48 YTL’yi buluyor. Reis’in bu tür pirinci Güneş Hipermarket’te 3.55 YTL’ye satılırken, CarrefourSa’da 8.10 YTL’ye satılıyor.
OSMANCIK’TA FARK 3.26’YI BULUYOR: Türkiye’de en çok satılan pirinç sanıldığı gibi baldo değil. Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker’in de söylediği gibi Türkiye’de en çok tüketilen pirinç türü Osmancık. Yaptığımız araştırma, baldo pirinçte geçerli olan durumun, Osmancık türü için de geçerli olduğunu gösterdi. Yine Reis markaları üründe, Osmancık pirincinin fiyat farkı 3.26 YTL’yi buluyor. Bu ürünün fiyatı bir markette 3.24 YTL iken, bir diğer markette 6.50’ye çıkıyor. Bu durum diğer markaların da aynı çeşit ürünlerinde gözleniyor.
JASMİNE’İN FİYAT FARKI 4.74 YTL: Fiyat farklılıkları tüm ürünlerde kendini hemen gösteriyor. Türkiye’de satışı çok fazla olmamasına rağmen birçok market rafında bulunan Jasmine pirinç türü de fiyat farkıyla dikkat çekiyor. Tespitlerimize göre, İstanbul’da Jasmine türü pirinç almak istendiğinde 2.96 YTL de ödenebiliyor, 7.70 YTL de. Aradaki bu 4.74 YTL’lik farkla bir markette 1 kilogram Jasmine alınabiliyor, bir başkasında 2.6 kilogram Jasmine alımı yapılabiliyor. Marketler arasındaki bu fiyat farkının bir benzeri markaları karşılaştırınca da gözleniyor. Örneğin, Sezon markalı Jasmine pirincin kilosu Metro’da 2.96 YTL iken Migros’ta 6.49 YTL’den satılıyor.
MARKET MARKALARI DA ÇOK FARKLI: Diğer markalara göre nispeten daha ucuz olarak bilinen market markalarında da, fiyatlar arasında önemli farklar dikkati çekiyor. Baldo pirinci Dia markasıyla aldındığında 2.50 YTL ödenirken, Şok markasıyla alındığında 5.25 YTL ödemek gerekiyor. Osmancık pirincini ise Metro’da 2.85 YTL’ye, CarrefourSa’da 5.25 YTL’ye almak mümkün.
Denizli’de 100 metrelik pirinç kuyruğu
İZMİR’in ardından Denizli’de de pirinç kuyrukları oluştu. Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) Denizli’deki satış bürosu önünde ucuz pirinç alabilmek için sabah saatlerinden itibaren toplanan vatandaşlar yaklaşık 100 metre uzunluğunda kuyruk oluşturdu. Denizli Tren Garı altındaki TMO satış bürosunun önünde sabahın erken saatlerinden itibaren toplanan vatandaşlar, 5 kilosu 9 YTL olan pirinci (kilosu 1.8 YTL) alabilmek için saatlerce kuyrukta bekledi. Daha öncesinde günlük 100- 150 kilo arasında olan perakende pirinç satışlarının bu hafta başından itibaren katlandığını vurgulayan TMO yetkilileri, "5’er kiloluk torbalarda sattığımız pirinci vatandaş kapışmaya başladı. Günlük 1 ton pirinç satılıyor" dedi.
Bulgurda durum farklı, fiyatlar aynı
PİRİNÇ fiyatlarını karşılaştırmak üzere 12 farklı markette yaptığımız incelemede, bulgur fiyatlarını da inceledik. Bulgur raflarındaki gördüğümüz fiyat etiketleri, bu üründe pirince göre durumun farklı olduğunu gösterdi. Bu üründe market markaları diğer markalara göre daha ucuz. Market markalı bulgurun fiyatı 1.55-2.25 YTL arasında değişiyor. Bulgurda markalara göre fiyat 2.99 ile 3.90 arasında değişiyor. Ancak bulgurda aynı markalı bir ürününün fiyatı marketten markete çok değişmiyor. Aynı markanın, ayrı türü birçok markette aynı fiyattan satılıyor.
Bakan, ’3 gün yemeyelim’ dedi tüketim azaldı
MARKETLERDE yaptığımız pirinç araştırması, Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker’in "Gerekirse 3-5 gün pirinç yemeyiz olur biter" sözlerine vatandaşın uyduğunu da gösterdi. Marketlerin kapanmasına 20 dakika kala yaptığımız incelemede pirinç raflarının doluluğu dikkatimizi çekerken, satış görevlileri de son günlerde pirinç alımlarında düşüş gözlendiğini dile getirdi.