Aynı anda 5 nakille rekora yürüyüş

MALATYA İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Karaciğer Nakli Hastanesi’nin 11 ameliyathanesi, dün hem önemli bir başarıya hem de bir rekora ev sahipliği yaptı. Sabah 08.00’den itibaren karaciğer nakil cerrahları, anestezi ve reanimasyon uzmanları, hemşireler ve diğer çalışanlardan oluşan yaklaşık 100 kişilik sağlık ordusu yan yana odalarda, eş zamanlı ameliyata girdi.

Ciddi bir ekip, deneyim, planlama ve malzeme gerektiren ameliyat maratonuna biz de tanıklık ettik. Yüzlerce kez benzer ameliyatları yapan ekip kendinden emin ve soğukkanlıydı. Heyecanın büyüğünü ameliyathanelerin önünde canlı yayın yapan meslektaşlarım yaşadı. Tarihi rekorun resmi imza veren tanıklarından biri de bendim. Akşam yaklaşık saat 20.00’ye kadar süren ameliyatlarda, her masanın başında 5-7 kişiden oluşan ayrı ayrı ekipler çalıştı. Ameliyat serisine önce karaciğer yetmezliğinin son safhasındaki hastalara ilaç olacak karaciğer greftlerinin donörlerden alınmasıyla başlandı. Kısa bir süre sonra da nakil olacak hastalar ameliyat salonlarına alındı. Nakledilecek organ parçaları 11. Ameliyathane’de yine bir cerrahi ekip tarafından alıcıya uygun hale getirildi.

ÜNLÜ İSİMLER VE NOTER İZLEDİ

Enstitünün müdürü Prof. Dr. Sezai Yılmaz’ın orkestra şefi gibi yönettiği ameliyatları, Guinness başvurusunun fikir babası da olan Yale Tıp Fakültesi’nden karaciğer nakil cerrahı Prof. Dr. Şükrü Emre, Bakü Tıp Fakültesi’nden yine karaciğer nakil cerrahı Prof. Dr. Nuru Bayramov ve Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Prof. Dr. Ahmet Tekin, İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kızılay, Malatya Valisi Aydın Baruş, Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan ve Noter Melahat Engin’in aralarında bulunduğu toplam 10 şahit heyecanla izledi.

Noter Engin, dakika dakika tüm işlemleri not aldı. Ameliyatların hepsi kamerayla belgelendi. Prof. Dr. Yılmaz’ın yanı sıra Prof. Dr. Emre ve Prof. Dr. Bayramov’un da girdiği ameliyatların kamera kayıtları ve şahitlerin imzası noterin onayıyla Guinness’e iletilecek.

HEP BİRLİKTE AMELİYATA

Ameliyatlarda Beytullah Kaya’ya (3) annesi Serap Kaya’dan (26), Hakan Doğan’a (43) baldızı Mihrican Uğur’dan (41), Ali Ulak’a (45) esnaf arkadaşı Cuma Kaşdas’dan (35), İbrahim Akpınar’a (67) gelini Pınar Akpınar’dan(28), Ahmet Dal’a (21) akrabası Ali Dal’dan (26) alınan karaciğer nakledildi. Hastalığı 6 ay önce başlayan elektronik mühendisi Hakan Doğan, yakınlarının tavsiyesi üzerine İstanbul’dan Malatya’ya geldiğini söyledi. Doğan, “Buradakilerin dünya çapında bir ekip olduğunu bilerek, güvenerek geldik. İnşallah güvenimiz boşa çıkmayacak. Ameliyat beni heyecanlandırıyor. Rekora dahil olmamız, Türkiye’nin ses getirmesi benim için ayrıca önemli” dedi. Spor akademisinde okurken bir anda başlayan yorgunluk belirtileriyle karaciğer yetmezliğine girdiğini öğrenen Ahmet Dal, “Amatör futbolcuyum. Tek hedefim bir an önce sahalara, futboluma geri dönmek” dedi.

BİZİM İÇİN ZOR DEĞİL

Prof. Dr. Ahmet Kızılay (İnönü Üniversitesi Rektörü): “Altyapımız ve ekiplerimiz çok iyi. Bu sadece cerrahinin değil ilgili tüm diğer branşların da katkısıyla olabilecek bir iş. Karaciğer naklinde dünya çapında bir merkeziz. Ama kaynak bulmamız halinde, laboratuvarlarımızı da geliştirerek bilimsel çalışmalarda daha çok ilerleyebiliriz.”

Prof. Dr. Ali Beytur (Turgut Özal Tıp Merkezi Başhekimi): “Karaciğer Enstitümüz bizim gurur kaynağımız. Burada tasarruf tedbirleri uygulamıyoruz. Tıbbi malzememiz bol. 39’u yoğun bakım toplam 153 yatağımız var. Bizim için zor değil.”

BİR NAKİL 5 BÜYÜK AMELİYAT DEMEK

KARACİĞER nakli aslında 5 büyük ameliyattan oluşuyor. Prof. Dr. Yılmaz, “Donörden yarım karaciğeri almak koca bir ameliyat. Hastanın hastalıklı karaciğerini çıkarmak bir başka koca ameliyat. Çıkan karaciğer parçasını takılmak üzere hazırlamak inanılmaz bir rekonstrüksiyon. Alıcıya yani hastaya karaciğeri takmak bir başka büyük ameliyat. Ayrıca daha sonra kürdan hatta saç kılı kalınlığındaki damarları birbirine bağlıyoruz. Bu da başlı başına bir büyük iş” dedi.

DÜNYADA 2. SIRADA

KARACİĞER Nakilleri Enstitüsü, Korelilerden sonra dünyada en fazla canlıdan karaciğer nakli yapan merkez olarak ikinci sırada. Aynı zamanda 2008’den beri Avrupa ve Türkiye’de en fazla karaciğer nakli yapan merkez. 2002’den günümüze yaklaşık 2 bin 500, geçen yıl 272, 2019’un ilk beş ayında ise 110 karaciğer naklini gerçekleştirdiklerini belirten enstitünün müdürü Prof. Dr. Sezai Yılmaz, şunları söyledi: “Çok büyük ve deneyimli bir ekibiz. Hiçbir şekilde insan sağlığı üzerinden rekor kırmayı kabul etmiyorum. Ama burada aynı anda gelen 5 sıkıntılı acil karaciğer bekleyen hastaya aynı anda 5 karaciğer nakli yapabileceğimizi veya bunu daha önceden yaptığımızı bu olanaklarımızı paylaşmak istiyoruz. Daha önce de günde 4-5 nakil yaptığımız günler olmuştu. Durumu en ağır, en acil 5 hastayı bu ameliyatlar için seçtik. Kapasitemiz son derece yüksek. Ekibimiz deneyimli. Tıbbi teçhizat, fiziki koşulları ve teknik altyapısıyla, anestezi, yoğun bakım, enfeksiyon uzmanları ve diğer sağlık çalışanlarıyla bunu başarmaktan mutluluk duyuyoruz. Yılda 300-350 karaciğer nakli yapabiliriz. Türkiye’deki 40 dolayında karaciğer nakil merkezinin 25’inde Malatya’dan eğitim alıp giden meslektaşlarımız sorumlu olarak çalışıyor. 100’ün üzerinde nakil cerrahı bizden eğitim aldı. Yurtdışından gelen cerrahları da eğitiyoruz” dedi.

Mesude Erşan yazdı... Fotoğraflar: İbrahim Yurtbay

BEN DE ŞAHİDİM: Ameliyatların benim için heyecan verici tarafı hastalara takılan karaciğerlerin kanlanmasından sonra saniyeler içinde aldığı pembe rengi görmek oldu.