AYM’den Ramazan davulcusu kararı: Hoş görülmeli, katlanılmalı
Güncelleme Tarihi:
ANAYASA Mahkemesi, ramazanda gece davul çalınmasıyla oluşan gürültüden rahatsız olan vatandaşın yaptığı bireysel başvuruyu kabul edilemez bulmasına ilişkin verdiği kararının gerekçesini açıkladı.
Dava dosyasına göre, İzmir’de yaşayan D.Ö., ramazanda saat 03.30’da davul çalınmasına izin verilmesi suretiyle uyandırıldığını, gürültü niteliğindeki bu uygulamanın sağlıklı çevrede yaşama hakkını engellediğini, ayrıca ibadete zorlayıcı sonuçlarının olduğunu da iddia ederek uygulamanın dayanağı olan işlemin iptal edilmesi için Konak Kaymakamlığı aleyhine İzmir 4. İdare Mahkemesi’ne dava açtı.
‘DAVULLA İBADETE ZORLANILMAZ’
İdare Mahkemesi de ramazanda davul çalınmasının gelenekselleşmiş bir uyandırma yöntemi olduğu, İslam dinine inanmayan ya da ibadet yöntemlerine kayıtsız kalanların, salt davul çalınmasıyla ibadete zorlandığının, bu yolla inanç özgürlüklerine müdahalenin mümkün olmadığı gerekçesiyle, işlemin iptal istemini reddetti. Kararın temyiz incelemesini yapan Danıştay 10. Dairesi de mahkemenin kararını onadı.
D.Ö. bunun üzerine ramazanda gece davul çalınmasının özel hayata ve aile hayatına saygı hakkını ihlal ettiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu. D.Ö.’nün başvurusunu kabul edilemez olduğuna karar veren Anayasa Mahkemesi’nin gerekçeli kararı özetle şöyle:
‘ÇOĞUNLUK BENİMSİYOR’
“Türkiye’de yaşayan bireylerin çoğunluğu bakımından benimsenen ve sahiplenilen bu gelenek, birlikte yaşama amacını taşıyan diğer bireyler yönünden hoş görülmesi beklenen bir olgudur. Başvurucu, yaşadığı toplum tarafından gelenek olarak kabul edildiği şekliyle davul sesine maruz kalmaktadır. Sesin gece uyku saatlerinde oluşması nedeniyle başvurucunun yaşam kalitesinin etkilendiği tartışmasızdır. Ancak maruz kalınan sesin ortalama bir insanda oluşturacağı etkinin kural olarak katlanılmayacak boyuta eriştiğini söylemek güçtür.
‘MÜDAHALE GEREKMEZ’
Ayrıca yılın belli bir zaman diliminde gerçekleşmesi nedeniyle öngörülebilir oluşu da başvurucunun ortaya çıkan rahatsızlığa katlanabilmesini sağlayacak önemli bir etkendir. Hâl böyle olunca Türkiye’de yaşayan diğer kişilerle birlikte başvurucunun da maruz kaldığı sesin süresi ve yoğunluğu Anayasa’nın 20. maddesinde koruma altına alman güvenceleri işletecek asgari ağırlıkta bulunmamaktadır. Dolayısıyla üçüncü kişilerce belli kural dâhilinde kontrollü gerçekleşen davul çalma eylemiyle oluşan gürültünün devletin müdahalesini gerektirecek seviyeye ulaşmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.”