Ay’da su arayışında hayal kırıklığı

Smithsonian Enstitüsü astronomlarından Bruce Campbell, Ay’ın kutuplarını dünyanın en büyük radyo teleskopu Arecibo ile incelemesine raÄŸmen beklenilen su kaynaklarına ulaÅŸamadılar. Sonuç özellikle de Ay’da koloniler kurmak isteyen bilim adamları için büyük bir hayal kırıklığı oldu. Oysa bundan önce Nasa’nın ‘Clementine’ ve ‘Lunar Prospector’ misyonlarıyla kutuplar etrafındaki kraterlerde yüksek hidrojen deÄŸerleri saptanınca araÅŸtırmacılar dolaylı buz rezervleri konusunda umutlanmışlardı. Bruce Campbell ve ekibi iÅŸte bu bilgilerden yola çıkarak Puerto Rico’da kurulu 305 metrelik Arecibo teleskopuyla Ay kraterini incelemiÅŸti. Teleskopla Ay yüzeyinin metrelerce derinliÄŸine gönderilen radyo dalgalarının kalın buz tabakasında yankılar oluÅŸturması beklendiyse de bu tür yankılar medyana gelmemiÅŸ. Gerçi kraterlerden birinden bir eko yansımış ama bilim adamları bu sesin buzdan deÄŸil eÄŸik krater duvarlarından yansıdığını düşünüyorlar. Son veriler Ay’da su rezervi umudunu tamamen yok etmiÅŸ deÄŸil ama Campbell’e göre Ay’ın üzerinde ancak çok ince buz tabakaları ya da tüm yüzeye dağılmış kristaller söz konusu. Radar aygıtlarıyla gölgede bulunan Äž173 derecelik kutup kraterinin ancak %20’lik bir bölümü incelenebilmiÅŸ. Fakat araÅŸtırmacı diÄŸer bölgelerde büyük buz rezervlerine ihtimal vermiyor. Ay’daki su yoksunluÄŸunun iki nedeni olabilir: Kuyrukluyıldız çarpışmalarıyla Ay’a çok az su ulaÅŸmıştır ya da yüzeyde var olan su kısa bir süre içinde uzaya savrulmuÅŸtur diyor Campbell. GeçtiÄŸimiz Eylül ayında yola çıkan Avrupa uzay sondası ‘Smart 1’in daha kesin veriler göndermesi bekleniyor. Uydu yaklaşık bir yıl sonra Ay’daki kutupların üzerindeki bir yörüngeye ulaÅŸarak enfraruj spektrometresiyle kraterin derinliklerinde buz arayacak. Bu konuda kesin veri elde etmenin yolu insanlı bir ay yolculuÄŸunun olduÄŸuna inanan Campbell, astronotların kraterin içine girerek incelemelerde bulunmaları gerektiÄŸini söyledi. Â