Avukattan şok öneri: "Kafes içinde getirilsinler"

7. Cumhurbaşkanı ve dönemin Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral Kenan Evren ile dönemin Hava Kuvvetleri Komutanı emekli Orgeneral Tahsin Şahinkaya, Anayasal düzeni ortadan kaldırdıkları gerekçesiyle Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanıyor.

Düşüp kolunu kırdığı iddia edilen Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya sağlık durumlarını gerekçe göstererek ilk duruşmaya katılmadılar.

ADLİYE ÖNÜNDE YOĞUN GÜVENLİK ÖNLEMİ�

Davanın görüldüğü Ankara Adliyesi önünde polis yoğun güvenlik önlemleri aldı. Adliye binasının her bir tarafı emniyet birileri tarafından demir bariyerlerle çevrilirken, adliye etrafında panzerler, tomalar ve itfaiye araçları hazır bekletildi. Ankara Adalet Sarayı çevresindeki bazı yollar trafiğe kapatıldı. Adliyenin Atatürk Bulvarı girişindeki kapısı önünde ise 12 Eylül mağdurları ve yakınları toplandı.

Özel yetkili mahkemenin girişinin bulunduğu kapıdan sadece Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi’nin belirlediği isimler geçebildi.�

BİNLERCE KİŞİ ADLİYE ÖNÜNDE / Foto Galeri

147 kişilik salonda izdiham çıktı. İzdiham nedeniyle saat 09.30'da başlaması gereken duruşma saat 10.00'da başladı. Duruşmaya 60 müdahil avukatı ve 3 sanık avukatı katılıyor. Mahkeme Başkanı ile BDP'li Ertuğrul Kürkçü arasında tartışma çıktı.

Duruşmanın başında, salondaki avukatlardan bir kısmının ayakta kalması üzerine mahkeme başkanı, “Ben utanıyorum teklif etmeye ama, sanık yeri boş” dedi. Avukatlar, “Boş kalsın” cevabını verirken, mahkeme başkanı, “Bazı avukatların o yönde talebi olmuştu, o yüzden” ifadesini kullandı.

Ancak duruşmanın ilerleyen saatlerinde bazı avukatlar sanık bölümüne oturdu.

Mahkeme başkanı, duruşma salonunda fotoğraf çekilmesi durumunda suç duyurusunda bulunulacağını belirtti.

ADLİYE ÖNÜNDEKİ MAĞDUR YAKINLARI KONUŞTU  / WEB TV

EVREN'İN AVUKATI: SAVUNMA YAPMAM�

Duruşmada Kenan Evren'in avukatı Bülent Hayri Acar savunma yapmaya başladı. Davanın yok hükmünde sayılması yönünde karar verilmesini talep eden Acar, mahkeme başkanına ''Düzeni sağlayamayacaksınız savunma yapmam'' dedi. Evren'in avukatı Acar,''12 Eylül 1980-83 arası Anayasa'nın teminatında'' dedi ve Anayasa kitapçığını göstererek ekledi: ''Bu anayasayı yargılayamazsınız.Bu mahkeme yetkisiz.''

Sanık avukatı savunmasında şunları söyledi:
''Yapılanların anayasal dayanağı var. 12 Eylül darbedir ancak bu mahkeme yetkisiz. Beğenilsin ya da beğenilmesin, 1982 Anayasası yürürlükte. Bu Anayasa'nın dikkate alınmaması durumunda, Türkiye'nin 11 Eylül 1980'e dönmesi gerekir. O zaman bu devletin hukuku 11 Eylül 1980'de kalmıştır. O tarihten bu yana kurulan bütün hükümetler de gayrimeşrudur. Eğer böyleyse, TBMM adına başvuruda bulunanlar da Cumhuriyet Senatosu'nu kurmalıdır. 1982 Anayasası'nın hala yürürlükte tutulan maddeleri, sayın iddia makamını ve mahkemenizi bağlar. Hiç kimse Anayasa'nın bu hükümlerini yok sayamaz.

Mahkeme de 1961 Anayasası'na göre değil, 1982 Anayasası'na göre karar verecek. Cumhuriyet savcısının böyle bir soruşturma yapma yetkisi yoktur. Soruşturmasız dava olamaz. Dolayısıyla yüksek mahkemenizin de hukuken yok olan böyle bir davaya bakma yetkisi yoktur. Her türlü mahkeme işlemi erksizlik nedeniyle yok hükmündedir. İddianamenin yok hükmünde olduğuna karar verilmesini istiyoruz. İddianamenin kabul kararının da yok hükmünde olduğunu düşünüyoruz. İddianame kabul kararının okunmamasını ve belirttiğimiz hususlarda karar verilmesini talep ediyoruz.''

"KAFESTE GETİRİLSİN"

Avukat Fikret Babaoğlu, “Darbeciler hastanelerde kuyruk olmaya başladılar. Haklarında dava açıldı mı? Ergenekon'da, Balyoz'da da böyle oldu, ya Pinochet gibi tekerlekli sandalyeyle ya da Mübarek gibi kafeste gelecek. Yüz yüze olmadan duruşmayı yapamayız” dedi.

MÜDAHİL AVUKATI SAVUNMAYA İTİRAZ ETTİ: İŞKENCELERİN FAİLİ EVREN

Müdahil avukatı ise Acar'ın savunmasına itiraz etti: ''Bu dava tüm uluslararası sözleşmelere uygundur, insanlık suçunu tanımlayan yasalar mevcuttur.AİHM kararları dikkate alındığında sanıkların yargılanması önünde hiçbir engel yoktur. Darbenin hazırlığı 1977'de başladı. Katliamlarla darbeye zemin hazırlandı. İşkencelerin asıl faili Kenan Evren'dir. Sanıklar öldürme ve işkence suçundan yargılansın.''

DAVANIN DÜŞÜRÜLMESİ TALEBİNE RET

Mahkeme heyeti savunmanın mahkemenin yetkisiz olduğunu belirterek davanın düşürülmesi talebini reddetti.

Müzakerenin ardından mahkeme heyeti, “sanıklara isnat edilen suçun mahkemenin görev alanında düzenlenen suçlardan olması karşısında, sanıkların avukatının talebinin reddine oybirliğiyle” karar verildiğini belirterek, duruşmaya devam etti.

Müdahil avukatları, 'usul gereği sanıklar gelmeden yargılama yapılamayacağını' söyledi, mahkeme başkanı ''Sanıklar olmadan da iddianame okunabilir'' dedi.

İddianameyi hazırlayan Cumhuriyet Savcısı Kemal Çetin de duruşmada görev aldı.

EVREN VE ŞAHİNKAYA'NIN DURUMU ADLİ TIP'A SORULACAK

Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya sağlık durumlarını gerekçe göstererek duruşmaya katılmamak için rapor gönderdi. Ankara Adli Tıp Kurumu sanıkların sağlık durumuna karar veremediğini beyan ettiği için mahkeme, Evren ve Şahinkaya'nın durumunun İstanbul'daki Adli Tıp'a sorulmasına karar verdi.

'EVREN VE ŞAHİNKAYA TUTUKLANSIN VE KAFES İÇİNDE GETİRİLSİN'

Duruşmada müdahil avukatlar Evren ve Şahinkaya'nın tutuklanmasını talep etti.

Avukat Fikret Babaoğlu Mısır’ın devrik lideri Hüsnü Mübarek’in de hasta olduğunu ve duruşma salonuna kafes içinde getirildiğini anımsatarak, Evren ve Şahinkaya’nın da kafes içinde duruşmaya getirilebileceğini savundu. Babaoğlu, Evren’in Mübarek’ten daha az diktatör olmadığını söyledi.

İDDİANAME OKUNMADI

Bu arada davanın iki sanığı Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya bugünkü duruşmaya gelmediği için iddianame okunmayacak. Mahkeme ayrıca, Ali Ertan'ın yedek hakim olarak mahkeme heyetine dahil edilmesine karar verdi.

BAŞBAKANLIK ŞİKAYETÇİ OLDU CHP İTİRAZ ETTİ

Başbakanlık da sanıklardan şikayetçi olduğunu mahkemeye bildirirken CHP avukatları ise, hükümet üyelerinin darbeden mağduriyetlerinin bulunmadığı gerekçesiyle müdahillik taleplerinin reddedilmesini istedi.

Tarihi davanın ilk duruşması, saat 19.00 sularında sona erdi. Mahkeme üç gün boyunca saat 19.00'a kadar çalışma kararı almıştı.

Çocuklarını, yakınlarını kaybedenler, dönemin mağduru binlerce kişi adliye bahçesinde toplandı

Adliyeye gelenler arasında TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanı Ayhan Sefer Üstün, Ak Parti Grup Başkan Vekili Ahmet Aydın ve BDP'li vekil Leyla Zana da vardı. Bazı kişilerin tepki gösterdiği Zana, ''O günün çocuklarının gülüşlerini çaldılar'' dedi.

Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi’nin duruşma salonunun kapasitesi göz önüne alınarak iddianamede ismi geçen mağdur, müdahil 22 kişi, müdahillik talebinde bulunanlardan isimleri belirlenen 40 kişi ve yine müdahillik talebinde bulunan tüzel kişilerin temsilcileri isim kontrolünden geçirilerek adliyeye alındı. İddianamede ismi geçen müdahil mağdur kişiler arasında Namık Kemal Zeybek, Yaşar Okuyan, Yılmaz Durak, Orhan Miroğlu, Ökkeş Şendiller gibi isimler bulunuyor. Duruşmaya girecek tüzel kişiler arasında ise TBMM Başkanlığı, Başbakanlık, CHP, MHP, 78’ler Federasyonu, Diyarbakır Barosu gibi kurumlar yer alıyor.

TÜRK: "MESELE 90 YAŞINDAKİ İNSANLARIN CEZA ALMASI DEĞİL"

Ahmet Türk, 12 Eylül döneminde solcusuyla, sağcısıyla, Kürdüyle, Türküyle çok büyük acılar yaşandığını, büyük zulümler yapıldığını söyledi.

Bu davayı geçmişle yüzleşmek açısından önemsediğini belirten Türk, “Meselemiz 90 yaşında iki kişinin ceza alması değil. Acı dolu bir dönemde, ayak oyunları, Bizans oyunlarıyla iktidar için insanların birbirlerini nasıl kırdığını görmek” dedi.

KÜRKÇÜ: "ANLAMLI SONUÇ BEKLEMİYORUM"

Mersin Milletvekili Ertuğrul Kürkçü ise bu dava iddianamesinin 12 Eylül’den kararlı bir şekilde hesap sormak için hazırlanmadığını söyledi. Kürkçü, bu mahkemede sadece hak ihlallerinin değil temel politikaların, iktisadi politikaların, anayasanın da yargılanması gerektiğini belirterek, “AKP 12 Eylül’ün ayak izlerini takip ediyor. O nedenle bu davadan anlamlı bir sonuç beklemiyorum” diye konuştu.

CHP’Lİ CİHANER: YARGILAMA TİYATROSU

CHP Denizli Milletvekili İlhan Cihaner ise davaya daha çok kişinin katılabileceği bir duruşma salonu hazırlanmamasını eleştirdi. CHP’nin darbenin en büyük mağduru olduğu için müdahil olma talebinde bulunduğunu belirten Cihaner, "Ben kişisel olarak duruşmayı ’Yargılama tiyatrosu’ olarak görüyorum. Çünkü ceza hukuku tekniği açısından iddianame çok büyük sıkıntılar içeriyor" diye konuştu.

MAHKEME ÖNÜNDE BİNLERCE KİŞİ

Mahkemeye sınırlı sayıda kişi alınırken Ankara Adliyesi’nin önü ise tam bir renk cümbüşü içinde. Pankartlarda 12 Eylül’ün işkenceci polislerinin isimleri ile o dönemde yaşamını yitirenlerin fotoğrafları bulunuyor.

Adliye önünde toplananlar, “12 Eylül'ü Unutmadık, Affetmiyoruz” ve “Paşalar da Maşalar da Yargılanacaklar” yazılı pankartlar ile 12 Eylül darbesi döneminde, işkence gören ve hayatını kaybedenlerin fotoğrafları taşıyan gruplar, “Darbecilerden hesap sorulsun” şeklinde slogan attı.

ADLİYE ÖNÜNDEN GÖRÜNTÜLER / WEB TV

'DEMİREL YOK ONA ŞAŞIRDIM'

12 Eylül davasının sanığı Kenan Evren, davaya yönelik rekor düzeye ulaşan müdahillik talepleri için yakınlarına, “Şaşırmadım. İpin ucundan birisi çekti mi çorap söküğü gibi gerisi geliyor. Ama benim için Süleyman Demirel’in başvuru yapmaması sürpriz oldu. Şaşırdım. Onu beklerdim” dedi.

'DEMİREL BAŞI ÇEKMELİYDİ'

Demirel, 29 Mart’ta Sabah Gazetesi’nde yayınlanan haberde, Yavuz Donat’ın, “Darbeden zarar gördünüz mü? Davaya müdahil olmak ister misiniz?” sorusuna şu yanıtı vermişti: “Zarar görmemem mümkün değil...      Çoook. Millet zarar gördü. Hayır, müdahil olmak istemem... Bu yolla bir yere varmanın mümkün olduğunu düşünmüyorum...”

Bu arada, dünkü gazetelerde yer aldığına göre, TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu da 9’uncu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in 12 Eylül davasına ilişkin tavrını eleştirerek, “Davaya öncelikli müdahil olması gereken Demirel’dir. Çünkü darbe en başta ona karşı yapılmıştır. Davaya müdahillik konusunda asıl başı çekmesi gereken Demirel’dir” dedi. (Nurettin KURT / HÜRRİYET - ANKARA)