Güncelleme Tarihi:
Avrupa’nın en büyük nükleer santrali Zaporojya’nın çatışmaların ortasında kalması endişeleri arttırırken, Ukrayna ordusu nükleer santralde yaşanabilecek bir kazaya karşı hazırlık yapıyor.
Ukrayna İçişleri Bakanı, “durumun git gide daha kritik bir hale geldiğini” vurgularken, “Rus işgal güçleri oradayken nükleer santralın güvenliğini sağlamak imkânsız” ifadelerini kullandı. Ukrayna Enerji Bakanı ise “endişeli olduklarını” söyleyerek, “Ruslar 5 Ağustos’ta bölgeyi bombalamaya başlayınca durum dramatik şekilde değişti” dedi.
CNN Türk Meteoroloji Danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen, "Zaporijya patlarsa yeni bir Çernobil faciası yaşanır mı?" sorusuna "Dilimiz varmıyor ama patladığı anda ki öyle görünüyor ki bunun sonunda bir kaza olacak burada. Çernobil biraz daha yukarıdaydı Zaporojya biraz daha aşağıda" yanıtı verdi.
"TÜRKİYE ÇOK YAKIN"
Prof. Dr. Şen, "Çernobil de önce bizim Doğu Karadeniz kıyılarını etkiledi, sonra meteorolojik şartlar döndü, Polonya'yı etkiledi. Polonya'da 20 sene sonra kanser vakaları en yüksek seviyeye geldi. Bu çok önemli. Burada çıkan, bu bir nevi kirletici, oradaki radyasyon da bir kirletici. Bu da hava hareketleriyle sağa sola gidecek. Burada meteorolojik atmosfer şartları önemli. Patladığı anda veya sızıntı başladığı andaki meteorolojik şartlara bakmamız lazım. Değişebilir. Türkiye çok yakın. 650 kilometrelik çemberin içerisinde. Yani bu çember 700 km dediğiniz zaman Marmara Bölgesi'ni de içine alıyor" dedi.
İşte Prof. Dr. Orhan Şen'in canlı yayındaki açıklamaları...
Bu aylarda bütün sistemler kuzeyli gelen sistemler. Marmara bölgesini etkiler ki, İstanbul gibi büyük bir şehir var. Burası nüfusun yüzde 60'ını karşılıyor. Biz anında burada patlama olduktan sonra anında buradaki radyasyonun nereye gideceğini hesaplarız meteorologlar olarak.
Burada atmosferdeki kararlılık, kararsızlık, düşey hareketler hepsi etkili olacak. Bunların hepsini yapar, söyleriz. Böyle bir patlamada bizim şansımız çok fazla yok. Buraya gelme ihtimali çok yüksek.
"YÜZDE 70 TÜRKİYE'YE, YÜZDE 30 BELARUS'A GİDER"
Kış aylarındaki meteorolojik sistemler genellikle kuzey yönlerden gelir. Patlama olduğu takdirde bizim için çok çok afet meydana gelir. Patlama riskini ben bilemem ama olma riski çok yüksek. Radyasyonun bize gelme riski çok yüksek. buradan yüzde 70 Türkiye'ye, yüzde 30 Belarus'a gider.
HAVA ŞARTLARI DEĞİŞEBİLİR Mİ?
Değişebilir. O günkü şartlar değişebilir ama patlamadan sonra bir günde gidecek iş değil o. 10 gün, bir ay sürecek bir sızıntı bu. Bir ay içerisinde bu sistemler değişebilir. Önce bizi etkiler, sonra orayı etkiler. Veya bizi hiç etkilemeyebilir ama bu aylarda önümüz kış, kuzeyli akımların etkisinde olacağız. Olmayan gün sayımız biraz zor gibi.. Bizim şansımız daha kötü burada. Rusya'yı da etkileyebilir.
"TÜRKİYE'Yİ ETKİLEME ŞANSI YÜZDE 70"
Bu 360 derece gidebilir o zamanki meteorolojik şartlara göre değişebilir. Dilim varmıyor ama Türkiye'yi etkileme şansı yüzde 70 dolayında. Çok yüksek. Biz kış aylarında sistemlerimiz kuzeyden geliyor. 500 metre - 1000 metre yukardan gelen sistemlere bakmamız lazım. Oradaki yönlerde önemli. Üst seviyeden gelen akımlar son derece önemli.
Gelir, bize geldiği zaman aşağı doğru da inebilir. Umarız böyle bir şey olmaz, olmasın diyoruz.
PROF. DR. YALÇIN: BÖYLE BİR ŞEY OLACAĞINI ZANNETMİYORUM
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Nişantaşı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Şenay Yalçın ise "Avrupa'nın en büyük santrali. Savaşın 11. gününde Rusya işgal etti burayı. 3 tane sensör de çalışmıyor. Santral şu anda güvenlik ve yangın riski altında. Gerçekten önemli bir risktir. Bize daha yakın olması similasyonlarla nereye geleceğini bilebiliriz. Patlama olursa elbette yeni bir göç dalgası olacaktır. Her tarafa yayılacak biz dahil olmak üzere. Bir an önce Rusya'dan istenen etraftaki mayınların temizlenmesi, denetime açılması şeklinde bir yaklaşım var. Atıklar da nükleer santrale bomba atılmasa bile o atıklar da o bombayı yese oradan çıkacak olan radyasyon da söz konusu. Başta Polonya ve Almanya da etkilenecektir sadece biz değil.. Rusya keza etkilenecektir. Böyle bir şey olacağını tahmin etmiyorum nükleer santralin bombalanacağını..." dedi.
"TÜRKİYE'NİN KİLİT ÜLKE OLDUĞUNU BİLİYORLAR"
Prof. Dr. Yalçın, "Türkiye'nin burada kilit ülke olduğunu da biliyorlar. Kısa vadede enerji sorunlarının çözümünde de Türkiye başat rol oynayacaktır. Avrupa bu kışı çok sıkıntılı geçirecek. Yeşiller Partisi, kömür santrallerinin kullanılmasına onay veriyor. Enerji elde edebilmek için her türlü yol denenecek" ifadelerini kullandı.
DOÇ. DR. GÖZÜGÜZELLİ: TÜRKİYE KITALARARASI UMUT HALİNE GELMİŞ DURUMDA
Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi'nden Doç. Dr. Emete Gözügüzelli ise "Avrupa'nın yeşil projeleri tek tek ortadan kalkar noktada. Geriye bir dönüş sergilenir duruma giriyoruz. Farklı bir dönüşüm içine Avrupa girmiş durumda. Enerji krizi, gıda, açlık diyoruz, nükleer santral patlamasıyla oluşabilecek insani ve göç krizinden bahsediyoruz. Türkiye, çok değerli, güçlü bir noktada. Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Zelenski ile görüşmesinde çok önemli olarak vurgulamak gerekir görüşmeyi. Avrupa'nın kaderini etkileyecek olan Türkiye'dir. Abdülhamid Han gemisiyle Akdeniz'deki faaliyetleriyle... Türkiye boş durmuyor. Türkiye aslında sadece Avrupa'nın değil kıtalararası umut haline gelmiş durumda" dedi.