Avrupa tribünlerinde ırkçılık hortladı

Avrupa'da futbol tribünlerinde eylül ayında çıkan olaylarla birlikte ırkçılık hortladı. Özellikle Ä°ngiliz oyuncuların maruz kaldığı ırkçı tezahürat, UEFA'yı alarma geçirdi. PSV Eindhoven 50 bin Frank para cezasına çarptırılırken, Yugoslav Sartid'in sahası bir maç kapatıldı. Tribünlerdeki ırkçılığa karşı 10 maddelik bir eylem planı hazırlandı ve tüm üye federasyonlara gönderildi. Ancak iki hafta önce Ä°ngiltere’de Leeds Unitedlı Nick Barmby'nin Middlesborough'dan Boateng'e ırkçı hakarette bulunduÄŸu iddiası ortalığı bir kez daha karıştırdı.Binlerce seyirci hep bir ağızdan ‘‘maymunlar’’ diye haykırıyor. Bir uÄŸultu halinde futbolcuları yıldırmaya, adeta sindirmeye çalışıyorlar. Yapılı oyuncu çamur deryasına dönmüş sahada rakiplerinin yanı sıra bir de bu kitleyle boÄŸuÅŸmak zorunda. Ama Emil Heskey'nin fazla çaresi yok. Hakemden bir müdahale gelmediÄŸine göre en azından maçı bu ÅŸekilde bitirmek durumunda. Yine de talihli bir gününde. Maçın ikinci yarısında takım arkadaşı Owen'ın iki fırsatçı golü Ä°ngiltere'ye 2-1'lik bir deplasman galibiyeti getiriyor.Liverpool'un ve Ä°ngiltere'nin baÅŸarılı forvet oyuncusu Heskey yıllardır bu sorundan mustarip. Ten renginden dolayı kendi ülkesinde de ama özellikle DoÄŸu Avrupa deplasmanlarında tribünden koro halinde yükselen aÅŸağılayıcı tezahüratlar karşısında çaresiz kalıyor. Çünkü futbol sahalarındaki bu ırkçı tezahüratın önü bir türlü alınamıyor. Ä°ki aydan beri yaÅŸanan olaylar UEFA'nın ve ulusal federasyonların aldığı önlemlerin de yetersizliÄŸini ortaya koyuyor. Bir buçuk ay önce Ä°ngiliz takımı Arsenal'in Eindhoven'da PSV ile oynadığı maçta, baÅŸta Thierry Henry, siyah oyuncular seyircinin ırkçı protestosuna maruz kaldılar. Ardından bir baÅŸka Ä°ngiliz takımı Leeds United'ın Yugoslav Sartid'le yaptığı UEFA Kupası maçında da benzer sahneler yaÅŸandı.Son 20 yılın ürünüİngiltere'de 1970'lerin sonunda ve 1980'lerin başında Karayipler kökenli siyah fubolcuların sayısının artmasıyla birlikte stadyumlardaki ırkçılık da açığa çıktı. 1981'de Deptford'daki bir yangında 13 siyahın hayatını kaybetmesinden sonra Londra'nın banliyö takımı Milwall'un taraftarları ‘‘Biliyoruz ki zenciler petrolden daha iyi yanar’’ sloganını atmaktan çekinmemiÅŸti. Liverpool'un siyah forveti John Barnes'ın başına gelen, ırkçı tutuma en iyi örneklerden biriydi. Yeni takımının formasını ilk kez aynı ÅŸehrin takımı Everton'a karşı giydi. Siyah oyunculara kapılarını kapalı tutmakla tanınan Everton'ın taraftarları Barnes'ı ırkçı tezahüratlarla taciz etmekle kalmadı, iÅŸi sahaya muz atmaya kadar götürdü. Stadyumlardaki ÅŸiddetin önünü kesmeye çalışan Britanya otoriteleri 1991'da çıkardıkları Futbol Kanunu'yla ırkçı tezahüratları yasa dışı ilan etti. Ancak 1999'da Ä°ngiliz Guardian gazetesinin yayımladığı araÅŸtırmaya göre profesyonel lig maçlarında barınamayan ırkçı holiganlar, amatör maçlara dadanmışlardı. Ãœstelik bu maçlarda istedikleri davranıyor, baÅŸta siyahlar olmak üzere azınlık kökenli birçok seyirciyi taciz ediyorlar.TÃœRKÄ°YE’DEN IRKÇI ÖRNEKLER1996-97 sezonunda Galatasaray teknik direktörü Fatih Terim Ä°stanbulspor maçından sonra rakip takımın antrenörü Saffe Susic'e yönelik olarak ‘‘Benim ülkemde hele bir Sırp bana hiç böyle laf edemez’’ demiÅŸti.1998-99'da Trabzonspor baÅŸkanı Mehmet Ali Yılmaz takımın Ä°ngiliz oyuncusu Kevin Campbell için ‘‘Golcü diye aldık yamyam çıktı’’ yorumunu yapmıştı. Campell bu olaydan sonra Ä°ngiltere'ye döndü.2000-01'de Fenerbahçe iki Yugoslav oyuncu Lazetic ve Mirkovic'i kadrosuna dahil edince baÅŸta Kazım Kanat olmak üzere bazı spor yazarlarından ‘‘bu Sırpların burada iÅŸi ne?’’ sesleri yükseldi. 2002'nin mayıs ayında Ä°srail-Filistin sorunun yeniden alevlenmesi üzerine Ä°stanbul'da ve Konya'da protesto gösterileri düzenlendi. Bu gösteriler sırasında Revivo'ya yönelik ‘‘Hitler ÅŸimdi seni daha iyi anlıyorum’’ sloganı atıldı.AVRUPA'DA IRKÇILIK KARÅžITI KAMPANYALAR1993'te Campaign Racial Equality (CRE) ve Professional Footballers Association (PFA) beraber hareket ederek Let's Kick Racism Out of Football kampanyasını baÅŸlattılar.Kasım 1992: Alman Schalke 04 taraftarları ‘‘Schalke taraftarları ırkçılığa karşı’’ yazılı bir pankart açtılar. Ekim 1997: Uluslararası Profesyonel Futbolcular BirliÄŸi birçok yıldızın forma giydiÄŸi ırçılık karşıtı bir maç organize etti.Aralık 1997: Juventus'un Hollandalı oyuncusu Edgar Davids taraftarlara ırkçı tezzahüratlarını durdurma çaÄŸrısı yaptı.Kasım 1999: Lazio ve Juventus takımı oyuncuları Roma'daki lig maçına ‘‘antisemitizme hayır’’ pankartıyla çıktılar.Nisan 2000: Paris'teki Parc des Princes Stadı'na ‘‘PSG'de ırkçılar dışında herkese yer var’’ pankartları asıldı.UEFA'NIN KULÃœPLERÄ°N UYMASINI Ä°STEDİĞİ IRKÇILIÄžA KARÅžI 10 MADDELÄ°K PLAN1 Kulübün ırkçılığı hoÅŸgörmeyeceÄŸine ve ırkçı sloganlar karşısında harekete geçeceÄŸine dair bir açıklama yapılması.2 Maçlar sırasında ırkçı tezahüratları kınayan duyular yapılması.3 Sezonluk bilet alanların ırkçı sloganlara katılmamasını saÄŸlamak.4Stadın içinde ırkçı neÅŸriyatın satılmasını engellemek.5Irkçı hakarette bulunan oyunculara karşı disiplin cezası uygulamak.6DiÄŸer kulüplere ırkçılık karşıtı uygulamaları anlatmak. 7Özel güvenlik görevlileri ve polis arasında ırkçı hakaretlere karşı iÅŸbirliÄŸi yürütülmesini saÄŸlamak.8Acil olarak stadyum ve çevresindeki ırkçı duvar yazılarını kaldırmak veya silmek.9Ä°ÅŸe alma ve hizmet vermede eÅŸit fırsat politikası uygulamak.10 Oyuncu dernekleri, taraftarlar, okullar, hayır kuruluÅŸları, yerel yönetimler, gençlik kulüpleri, yerel iÅŸverenler ve polis gibi tüm diÄŸer gruplarla birlikte hareket etmek, ırkçı hakareti ve ayırımcılığı ortadan kaldırmak için kampanyalar yürütmek.Â