10 Haziran'da başlayan Avrupa Parlamentosu seçimleri, 18 ülkede seçmenlerin sandık başına gitmesiyle tamamlandı. Avrupa Parlamentosu (AP) seçimleri sonucunda, gerek sol gerek sağdan uzun zamandır iktidarda olan partiler hayal kırıklığına uğrarken, seçimlere katılım oranın düşük olduğu gözlendi.AP'ye 99 parlamenterle en fazla temsilci gönderecek olan Almanya'da Başbakan Gerhard Schroeder'in partisi SPD büyük bir hayal kırıklığına uğrayarak, yüzde 22 ile 23 arasında oy aldı.Fransa'da yine iktidardaki sağcı Halk Hareketi Birliği (UMP) yine büyük bir hayal kırıklığı yaşayarak yüzde 17 civarında oy alırken, ana muhalefet konumundaki Sosyalistler bölgesel seçimlerdeki başarılarını yine tekrarlayarak yüzde 29 ile 30 arasında oy aldılar.İngiltere'de hafta içinde yapılan AP seçimlerinde Başbakan Tony Blair'in İşçi Partisi ağır hezimete uğramıştı.Kesin sonuçların ulaşmamasına rağmen, Belçika'da da liberal eğilimli Başbakan Guy Verhofstadt'ın partisinin seçimlerden umduğunu bulamadığı belirtilirken, Danimarka'da da yine muhalefette bulunan Sosyal Demokratlar yarışı önde tamamladı.İspanya'da kısa bir süre önce işbaşına gelen Sosyalistler ve Yunanistan'daki sağ parti seçimi tahmin edildiği gibi önde tamamladı.732 KOLTUK İÇİN 14 BİN 600 ADAYAvrupa Parlamentosu'nun, 25 ülkeden 732 üyesi, bugün yapılan seçimler sonucu kesinlik kazandı.AB'ye üye ülkelerde, 350 milyon civarında kayıtlı seçmen bulunuyor. AB ülkelerindeki seçimlerde 481 siyasi parti veya gruptan, 14 bin 600 aday yarıştı.Avrupa Parlamentosu'nun 1999 yılında yapılan seçimlerinde 15 üyeli AB ülkelerinde merkez sağ parti önde tamamlamıştı. Hıristiyan Demokratlar, AP'de 294 parlamenterle en fazla sandalyeye sahip olan siyasi grup olarak 5 yıl boyunca görev yaptı. Hıristiyan Demokratların ardından, 232 parlamentere sahip olan Sosyalistler, en güçlü ikinci siyasi grup olarak AP'de temsil edildi.AP'de siyasi grup kurabilmek için beş farklı ülkeden en az 19 parlamenterin biraraya gelmesi gerekiyor.Genişleme öncesi 626 sandalye bulunan Avrupa Parlamentosu'nda, üye sayısının 15'den 25'e çıkması üzerine, Fransa'nın dönem başkanlığı sırasındaki Nice zirvesinde alınan kararla parlamenter sayısı 732'ye çıkartıldı.Almanya, 99 parlamenterle AP'de en fazla temsil edilen ülkeler sıralamasında ilk sırada yer alırken, Fransa, İngiltere ve İtalya'nın 78 sandalye hakkı bulunuyor. AP'de, Polonya ve İspanya 54, Hollanda 27, Belçika, Yunanistan, Portekiz, Macaristan ve Çek Cumhuriyeti 24, İsveç 19, Avusturya 18, Danimarka, Finlandiya ve Slovakya 14, İrlanda ve Litvanya 13, Letonya 9, Slovenya 7, Lüksembourg, Kıbrıs Rum Kesimi, Estonya 6, Malta ise 5 sandalye hakkına sahip.YETKİLERİ ARTAN PARLAMENTOAB'nin ilk yıllarında danışma organı olarak görev yapan Avrupa Parlamentosu, daha sonra alınan kararlarla yetkisini ve gücünü önemli ölçüde artırdı. Avrupa Parlamentosu, AB'nin bazı yasalarının onaylanması konusunda AB Konseyi ile birlikte ortak karar verme hakkına sahip oldu.Avrupa Parlamentosu, AB bütçesinin, genişlemenin ve başka ülkelere yapılacak mali yardımın onaylanması konusunda söz söyleme hakkına sahip.AB'nin icra organı komisyonun üyelerinin seçiminde de söz söyleme hakkını bulunan Avrupa Parlamentosu, daha önce eski AB Komisyon Başkanı Jacques Santer döneminde olduğu gibi bütün komisyon üyelerini görevden alma hakkına da sahip bulunuyor.Genel kurul toplantılarını her ay bir hafta Strasbourg'da yapan AP, diğer uzmanlık komisyonu ve siyasi grup toplantılarını önemli bir bölümünü Brüksel'de yapıyor.AB'nin icraat organı komisyon ve dönem başkanı ülkenin yetkili organları her ay Strasbourg'a gelerek Avrupa Parlamentosu üyelerinin sözlü soru önergelerini yanıtlamak zorundalar.Avrupa Parlamentosu, bu yönüyle de AB'nin bir anlamda denetleme organı görev yapıyor.YUNANİSTANYunanistan'da bugün yapılan Avrupa Parlamentosu seçimlerini iktidar Yeni Demokrasi Partisi (YDP) önde götürüyor. Ülke genelinde yaklaşık yarısı sayılan oylara göre, YDP yüzde 44.8 oy oranıyla Yunanistan'ın Parlamento'daki 24 sandalyesinden 11'ini kazanırken, yüzde 33.9 oranında oy alan anamuhalefet PASOK 9'da kaldı.YDP ve PASOK'un bir önceki Parlamento'da 9'ar sandalyesi bulunuyordu. Bu arada, katılım oranının yüzde 60.73 olduğu seçimlerde en büyük sürprizi yüzde 3.9 oranında oy alarak Avrupa Parlamentosu'na bir milletvekili gönderen aşırı sağcı Halkçı Ortodoks Partisi (LAOS) yaptı. Yunanistan'ın Parlamento'daki diğer sandalyelerinden 2'sini Yunanistan Komünist Partisi (KKE), birisini ise Sol İttifak Partisi (SYN) kazandı.Öte yandan PASOK Genel Başkanı Yorgo Papandreu, yaptığı açıklamada, “seçim sonuçlarının partisinin köklerini derine salmış bir kurum olduğunu ortaya koyduğu” yorumunu yaptı. Partisinin gelecek genel seçimleri kazanacağına inandığını da kaydeden Papandreu, PASOK'un Avrupa Parlamentosu'nda, Yunanistan Parlamentosu'nda olduğu gibi kalkınmayı ve refahı hedefleyen yoğun bir çalışma temposu içinde olacağını vurguladı. ALMANYAAlmanya'da bugün yapılan Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde, sandık çıkış anketlerine göre Başbakan Gerhard Schröder'in partisi Sosyal Demokrat Parti (SPD) ağır yenilgiye uğradı.(AP) seçimlerinde, Alman Sosyal Demokrat Parti'nin (SPD) adayı Vural Öğer ile Birlik 90/Yeşiller Partisi adayı Cem Özdemir milletvekili seçildi.Almanya'dan 24 partinin katıldığı, 99 Alman milletvekilinin seçildiği Avrupa Parlamentosu seçimlerinde Öğer, Hamburg bölgesinde diğer partilerin adaylarını geride bırakarak Hamburg'dan seçilen tek milletvekili oldu.Resmi olmayan sonuçlara göre, Başbakan Gerhard Schröder'in partisi Sosyal Demokrat Parti (SPD) ağır yenilgiye uğradı ve yüzde 23 oranında oy alarak, 28 milletvekili çıkartabildi.Ana muhalefet partisi Hıristiyan Demokratlar ve ittifak yaptığı Hıristiyan Sosyal Birlik partisi ise önceki seçimlere göre çok az bir kayıp ile yüzde 46,2 oranında oy aldı ve AP'ye 50 milletvekili gönderiyor.Koalisyon ortağı Birlik 90/Yeşiller partisi de oy oranını artırdı ve aldığı yüzde 10,7 oranıyla 12 milletvekili çıkardı.Demokratik Sosyalizm Partisi (PDS) yüzde 6 oy oranı ile 6 milletvekili çıkartırken, Hür Demokrat Parti (FDP) de yüzde 5,9 oy oranı ile 6 milletvekiline sahip oldu.AVUSTURYAAvusturya'da bugün yapılan Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinin kesin olmayan ilk sonuçlarına göre, iktidardaki Halk Partisi (ÖVP) ile ana muhalefetteki Sosyal Demokrat Parti (SPÖ) yüzde 34 oy oranıyla başa baş gidiyorlar. Avusturya devlet televizyonunun (ORF) yayımladığı kesin olmayan ilk sonuçlara göre, iktidardaki Halk Partisi (ÖVP) yüzde 34, Ana muhalefetteki Sosyal Demokrat Parti (SPÖ) yüzde 34, koalisyon ortağı aşırı sağ eğilimli Özgürlükçüler Partisi (FPÖ) yüzde 6.1, Yeşiller (Die Grünen) yüzde 11.3, bağımsız aday Hans Peter Martin yüzde 14, Sol liste (Linke) yüzde 0.6 oranında oy aldı. Toplam 6 milyon 49 bin 361 seçmenden sadece yüzde 40'ının sandık başına gittiğini belirten yetkililer, kesin sonuçların yerel saatle 22.00 sularında İçişleri Bakanlığınca açıklanacağını bildirdiler. Avusturya'daki Avrupa Parlamentosu (AP) seçimine toplam 18 aday katılmış ve Yeşiller dışındaki partilerin adayları propaganda sürecinde Türkiye'nin AB'ye tam üyeliğine karşı olduklarını açıklamışlardı.FRANSAFransa'da, Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinin ilk sonuçlarına göre, Sosyalist Parti oyların yüzde 29.2'sini alarak seçimin galibi oldu.France-2 televizyon kanalının verdiği ilk sonuçlara göre, İktidardaki Halk Hareketi Birliği (UMP) yüzde 16.5 oranında oy alırken, liberal eğilimli Fransa Demokrasi Birliği (UDF) ise yüzde 12.4 oranında oy aldı.Aşırı sağcı Ulusal Cephe Partisi (FN) oyların yüzde 10.4'nü alırken, seçim kampanyasına Türkiye'nin üyeliğine karşı çıkarak oluşturan sağcı Philippe de Villier'nin partisi MPF ise oyların yüzde 7.4'nü aldı.Komünist Partisi'nin yüzde 5 civarında oy aldığı seçimlerde, kalan oylar diğer siyasi parti ve gruplar arasında dağıldı.
Seçim sonuçları bu tahminlere göre kesinleşirse, Fransız sol partilerin Avrupa Parlamentosu'ndaki temsil oranı yüzde 42.4, sağ partilerin temsil oranı yüzde 37.7, aşırı sağ partilerin temsil oranı yüzde 10, aşırı sol partilerin oranı ise yüzde 3 civarında olacak.Katılım oranı düşükAvrupa Parlamentosu seçimlere Fransa'da katılım oranı yüzde 42.5 oldu. Fransa'da 1999 yılında yapılan Avrupa Parlamentosu seçimlerine katım oranı yüzde 48 civarındaydı.Yaklaşık 41 milyon civarında kayıtlı seçmenin bulunduğu Fransa'da 8 bölgede yapılacak seçimler sonucu, 78 parlamenter 5 yıl süreyle Strasbourg'daki Avrupa Parlamentosu'nda görev yapacak.AB'nin genişlemesinden önce Fransa'nın AP'de 87 parlamenteri bulunuyordu. Seçimlere, farklı siyasi görüşlerden 21 liste katıldı.Türkiye'nin AB üyeliği, seçimler öncesi Avrupa ülkelerinde sürdürülen kampanyalarda en fazla Fransa'da yoğun tartışmalara yol açmıştı.DANİMARKADanimarka'da bugün yapılan Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde, sandık çıkış anketlerine göre muhalefetteki Sosyal Demokratlar'ın seçimlerin galibi olduğu bildirildi. Danimarka'da rakip televizyon kanalları DR-1 ve TV2'nin yaptığı anket sonuçlarına göre, AB ile daha sıkı entegrasyonun sadık destekçileri olarak görülen Sosyal Demokratlar'ın 732 üyeli Parlamento'da sandalye sayısını 2 ya da 3 artırmasının beklendiği belirtildi. Danimarka'nın eski Başbakanı Poul Nyrup Rasmussen'in liderliğindeki Sosyal Demokratlar'ın, Danimarka'nın 14 sandalyesi bulunduğu Avrupa Parlamentosu'nda en büyük grup olabileceği belirtiliyor. Sosyal Demokratlar'ı, Başbakan Anders Fogh Rasmussen'in liderliğindeki Liberal Parti'nin, 5 sandalyeden ikisini kaybederek izlemesi, AP milletvekili Jens-Peter Bonde'nin Haziran Hareketi'nin 3 sandalyeden ikisi ya da birini kaybetmesi, sağcı Danimarka Halk Partisi'nin tek sandalyesini koruması bekleniyor. Danimarkalı uzmanlar, seçimlerin AB'ye şüpheyle yaklaşan partiler için bir kayıp izlenimini verdiği görüşünde. FİNLANDİYAFinlandiya'da ulusal seçim komisyonu, sandıkların TSİ 23.00'da kapanacağını, şimdiye kadarki katılım oranının yüzde 41 olduğunu açıkladı. Finlandiya'da 1999 yılındaki AP seçimlerine katılım oranı yüzde 31.4'dü. Sandık çıkışı anketlerine göre, ülkede eski Başbakan Anneli Jaatteenmaki, AB ilişkileri uzmanı ve Ulusal Koalisyon Partisi adayı Alexander Stubbs ve Sol İttifakı milletvekili Eso Seppanen'in Parlamento'ya girmesinin beklendiği belirtildi. Finlandiya'da 14 partiden 227 aday, Avrupa Parlamentosu'ndaki 14 sandalye için yarışıyor. SLOVENYAAB'nin 1 Mayıs'ta genişlemesiyle Birlik'e üye olan Slovenya'da ilk kez yapılan Avrupa Parlamentosu seçimlerine, muhafazakarlık ve ilgisizlik hakim oldu. Sandık çıkışı anketlerine göre, Slovenya'da seçmenlerin yüzde 22'si eski Başbakan Lojze Peterle'nin liderliğindeki Yeni Slovenya, 22.3'ü iktidardaki Liberal Demokratik Parti ve yüzde 17'si Slovenyalı Domekratik Parti'nin adaylarını destekledi. AP'de 7 sandalye hakkı bulunan Slovenya'da Sosyal Demokratlar ile refomcu komünistlerin ortak listesinden bir milletvekili çıkarmasının beklendiği bildirildi. Ülkede, AP milletvekilliği için 91 aday yarışıyor. PORTEKİZPortekiz'de de Avrupa Parlamentosu seçimlerinde, muhalefetteki Sosyalist Parti'nin iktidardaki muhafazakar koalisyon hükümetini açık yenilgiye uğrattığı bildirildi. Portekiz radyo-televizyonunun, sandık çıkışı anketlerine dayanarak yayınladığı haberinde, hükümeti Irak savaşına verdiği destek ve ekonomi politikası nedeniyle eleştiren Sosyalistler, oyların yüzde 43 ila 47'sini aldı. Haberde, seçimlere birlikte giren koalisyon ortakları Sosyal Demokrat Partisi ve Halkçı Parti'ye, oyların yüzde 32 ila 36'sı gitti.Seçimlere katılım oranın yüzde 37 ila 43 olduğu Portekiz'de oyların geri kalanını, iki küçük solcu partinin aldığı belirtildi. Portekiz'in, Avrupa Parlamentosu'nda 24 sandalyesi bulunuyor. ESTONYASlovenya gibi Avrupa Parlamentosu seçimlerine ilk kez katılan Estonya'da seçimlere şimdiye kadar katılım oranı düşük oldu. Estonya'da Sosyal Demokratlar'ın, Parlamento'daki 6 sandalyeyi Reform, Merkez ve Res Publica partileriyle paylaşması bekleniyor. Seçimlerde top model Carmen Kass da adaylığını koyarken, muhafazakar Estonya Halk Birliği'nin adayı Uno Silberg, katılım oranını, Estonyalıların AB ile aşk ilişkisinin sona erdiğinin bir işareti olarak nitelendirdi. Estonya'da 95 aday, Avrupa Parlamentosu milletvekilliği için mücadele ediyor. MACARİSTANMacaristan'da yapılan Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinden Genç Demokratlar Partisi (FİDESZ) galip çıktı.Oy verme oranının çok düşük olduğu seçimlerde, seçmenlerin sadece yüzde 38.4'ü sandık başına gitti. AP'ye FİDESZ 12, Macar Sosyalist Partisi (MSZP) 9, Hür Demokratlar Partisi (SDSZ) 2 ve Macar Demokrat Forum Partisi (MFD) 1 milletvekili gönderecek.İSPANYAAvrupa Parlamentosu'na (AP) 54 milletvekili gönderecek olan İspanya'da iktidardaki Sosyalist İşçi Partisi'nin (PSOE) seçimleri kazandığı açıklandı.AP'de 54 parlamentere sahip olan İspanya'da seçmenlerin yüzde 45.94'ü oy kullanırken, bunun demokratik İspanya tarihindeki en düşük katılım olduğu bildirildi.Seçim sonuçlarını açıklayan İçişleri Bakanı Jose Antonio Alonso, PSOE'nun 25, Halk Partisi'nin (PP) 23, İspanya'nın özerk bölgelerinde faaliyet gösteren küçük partilerin kurduğu ittifaklardan ”Galuesca”nın 3, “Avrupa Koalisyonu”nun 2, “Halkların Avrupası”nın da 1 parlamenter çıkardığını söyledi.İspanya'da 14 Mart'ta yapılan genel seçimleri kazanan PSOE, AP seçimlerini de kazanırken, 1999 yılındaki seçimlerde AP'de 24 (yüzde 35.28 ) olan parlamenter sayısını 25'e (yüzde 43.3) çıkartı.Ana muhalefet partisi PP'nin 1999'da 27 (yüzde 39.70) olan parlamenter sayısı ise bu seçimde 23'e (yüzde 41.2) düştü.BELÇİKABelçika'daki sosyalist partiler Valon PS (4) ve Flaman SPA (3) toplam 7 koltuk elde ettiler.Hıristiyan demokrat partiler Valon CDH (1), Flaman CDV (4), Almanca konuşulan bölgede UF (1) toplam 6 koltuk kazandılar.Liberal partiler Valon MR (3) ve Flaman VLD (3) toplam 6 koltuk elde ettiler.Yeşiller grubuna Valon Ecolo (1), Flaman Groen (1) toplam 2 Belçikalı parlamenter gidiyor.Aşırı sağcı Vlaams Blok partisi, Flaman bölgesinde seçimlerde oyların yüzde 23'e yakınını elde ederek Avrupa Parlamentosu'ndaki koltuk sayısını 2'den 3'e çıkarıyor.İNGİLTEREİngiltere'de yerel seçimler ve Londra Belediye Başkanlığı seçimiyle birlikte yapılan Avrupa Parlamentosu seçimlerinin ilk sonuçları başkent Londra'dan geldi.Perşembe günü yapılan seçimin ardından başkent Londra'da tamamlanan sayım, iktidardaki İşçi Partisi ile ana muhalefetteki Muhafazakar partinin, Avrupa Parlamentosu'nda 3'er sandalyeyle temsil edileceğini ortaya koydu.Seçim sonuçları, Liberal Demokrat Parti'nin Londra'da 1 Avrupa Parlamentosu sandalyesi kazandığını, AB karşıtı tutumuyla tanınan İngiltere Bağımsızlık Partisi (UKIP)'in de 1 sandalye kazanmayı başardığını gösterdi.Sonuçlar Yeşiller'in de başkent Londra'dan Avrupa Parlamentosu'na bir milletvekili gönderme hakkı kazandıklarını ortaya koydu.Londra'da İşçi Partisi yüzde 25, Muhafazakar Parti yüzde 27, Liberal Demokrat Parti yüzde 15, UKIP yüzde 12 ve diğer partilerse yüzde 21 oranında oy aldı.İTALYASandık çıkış anketlerine göre, İtalya'da Başbakan Silvio Berlusconi'nin Forza Italia Partisi oyların yüzde 20.5 ila 23.5'ini alarak başarısızlığa uğrarken, oyların yüzde 30.5 ila 33.5'inin Zeytin Ağacı İttifakı etrafında toplanan ana merkez-sol bloğuna gittiği belirtildi. Başbakan Silvio Berlusconi, seçimlerden önce partisinin oyların yüzde 25'inden fazlasını alacağı tahmininde bulunmuştu. POLONYAPolonya'da, AB'ye karşı çıkan merkez sağ ve aşırı muhafazakar partiler, AP seçimlerinde iktidar partisini yenilgiye uğrattı. Sandık çıkış anketlerine göre, merkez sağdaki Yurttaş Platformu oyların yüzde 28'ini, AB üyeliğine şiddetle karşı çıkan, milliyetçi Polonyalı Aileler Birliği yüzde 16'sını aldı. Seçimlerde halkçı Meşru Müdafaa partisi, sürpriz bir çıkışla oyların yüzde 13'ünü alarak üçüncü parti olurken, Başbakan Marek Belka'nın Demokratik Sol İttifakı oyların yüzde 11'ini alabildi. İSVEÇİsveç'te AP seçimlerinde iktidardaki Sosyal Demokratlar, parlamentodaki konumunu korurken, AB'ye şüpheyle yaklaşan Haziran Listesi sürpriz bir çıkışla iki sandalyenin sahibi oldu. İsveç televizyonu SVT'nin yaptığı sandık çıkışı anketlerine göre, Haziran Listesi seçimlerde oyların yaklaşık yüzde 15'ini alarak, oyların yüzde 24.9'unu alan Sosyal Demokratlar ile yüzde 15'inin sahibi Sol Parti'yi izledi. Seçmenlerin yaklaşık yüzde 30'unun sandık başına gittiği ülkede ana muhalefet partisi Ilımlılar, oyların yüzde 14.5'ini aldı. İsveç'te 12 partiden 300 aday, AP'deki 19 sandalye için yarışıyor.SLOVAKYASlovenya ve Estonya gibi ilk kez AP milletvekillerini seçen Slovakya'da, seçimler 15 saat sürerken, katılım oranının düşük olduğu gözlendi. Yetkililer, Slovakya'da TSİ 19:00'a kadar seçimlere katılım oranının yüzde 20'yi geçmediğini belirtirken, sandık çıkışı anketlerine göre, muhalefetteki Smer Partisi'nin milletvekili adayı Monika Benova'nın en fazla oyu alması bekleniyor. Seçimlerde eski bir hokey yıldızı olan, iktidardaki Slovak Demokratik ve Hıristiyan Birliği'nin adayı Peter Stastny'nin AP'ye gireceği belirtiliyor. Slovakya'da 17 partiden 187 aday AP'deki 14 sandalye için yarışıyor. Ülkedeki seçimlerin resmi sonuçları, yarın açıklanacak.
button