ATO: Çocuk suçlu sayısı hızla artıyor
Güncelleme Tarihi:
Ankara Ticaret Odası'nın (ATO), üç ayrı resmi kurumun verilerinden yararlanarak hazırladığı "Çocuk Suçlular" raporuna göre, Türkiye'de çocuk suçlu sayısı hızla artıyor. Mala karşı işlenen suçlarda her 100 şüpheliden 25'i çocuk, bu çocuklardan yüzde 80'i hırsızlıkla suçlanıyor. 100 cinayet şüphelisinden 9'u, intihara teşebbüs eden her 100 kişiden 20'si, cezaevinde bulunan her 100 kişiden 3'ü çocuk.
ŞÜPHELİLERİN YÜZDE 15'İ ÇOCUK
Rapora göre 2005 yılının ilk 6 ayında toplam 204 bin 38 şüphelinin yüzde 15'ine denk gelen 29 bin 968'ini çocuk şüpheliler oluşturuyor. 2001 yılında 43 bin 808 olan çocuk şüpheli sayısı 2004 yılında yüzde 18 oranında artarak 51 bin 900'e ulaştı. 2005 yılının ilk altı ayında ise çocuk şüpheli sayısı 29 bin 968 olarak belirlendi. Her 100 şüpheli çocuktan yüzde 87'sinin erkek, yüzde 13'ünün ise kız olduğu tespit edildi.
HIRSIZLIK İLK SIRADA
Emniyet Genel Müdürlüğü'nün "Mala karşı" başlığı altında tasnif ettiği ekonomik suçlarda, her 100 şüphelinin 12'si kız olmak üzere 25'inin çocuk olduğu belirlendi. Çocuklar tarafından mala karşı işlenen suçların başında yüzde 80 ile "hırsızlık" geliyor. 2005 yılının ilk 6 ayında 39 bin 468 kişi olarak belirlenen toplam hırsızlık şüphelisinin 13 bin 246'sını çocuklar oluşturuyor. Buna göre hırsızlıkla suçlanan her 100 kişiden 13'ü kız olmak üzere 34'ünün çocuk olduğu belirlendi.
ATO'nun belirlemelerine göre, resmi kurum ve kuruluşlardan yapılan tüm hırsızlıkların yüzde 48'inde yankesiciliğin yüzde 42'sinde, kapkaçlığın yüzde 40'ında, otodan hırsızlığın yüzde 34'ünde, işyerinden hırssızlığın yüzde 33'ünde, evden hırsızlığın yüzde 30'unda, oto hırsızlığının yüzde 27'sinde çocuklar şüpheli. Rapora göre, "gasp" şüphelilerinin yüzde 24'ü, "mala zarar vermek, suç eşyası satın almak, satmak ve saklamak" suçu şüphelilerinin yüzde 14'ü, "bilişim" suçu şüphelilerinin yüzde 13'ü çocuklardan oluşuyor. Kız çocuklarının en çok işledikleri suç ise yankesicilik olarak belirlendi. Şüpheli her 100 kız çocuğundan 43'ü yankesicilikle suçlanıyor.
100 CİNAYET ŞÜPHELİSİNDEN 9'U ÇOCUK
"Şahsa karşı" işlenen suçlarda ise her 100 şüphelinin 10'unun çocuk olduğu belirlendi. Bunlardan yüzde 14'ünün ise kız çocuğu olduğu ortaya çıktı. Her 100 "kasten yaralama" şüphelisinden 17'si, her 100 "darp" şüphelisinden 9'u, her 100 "adam öldürme" şüphelisinden 9'unun çocuk olduğu belirlendi. Çocuklar tarafından şahsa karşı işlenen suçların başında yüzde 58 ile kasten yaralama, ihmal ve kazaen yaralama, darp geliyor. Bunların içinde de yüzde 51 ile "darp" ilk sırada yer alıyor. İkinci sırada ise yüzde 46'yla "kasten yaralama" geliyor. Emniyet Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre, intihara teşebbüs eden her 100 kişiden 20'sini çocuklar oluşturuyor. Bunların yüzde 77'sinin ise kız çocukları olduğu belirlendi.
OKUL SIRASINDA DEĞİL SANIK SANDALYESİNDE
Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü verilerine göre, 2000 yılında 88 bin 991 olan çocuk sanık sayısı, yüzde 40'lık artışla 2003 yılında 124 bin 620'ye yükseldi. Bunların 28 bin 888'i çocuk mahkemelerinde, 95 bin 732'si ceza mahkemelerinde hakim karşısına çıktı. 2003 yılı rakamları her 100 bin çocuktan 1.197'sinin yargı ile tanıştığını gösteriyor. Rapora göre, 124 bin 620 çocuk sanıktan yüzde 17'si 12-15 yaşları arasında, yüzde 83'ü ise 16-18 yaşları arasında bulunuyor. Buna göre, en çok suç işleme yaşı ise 16-18 yaş olarak belirlendi.
EKONOMİK KRİZLE BİRLİKTE DAVA SAYISI ARTTI
1988'den 2000 yılına kadar çocuk mahkemelerine yıllık ortalama 4 bin 238 dava gelirken, bu sayı Türkiye'nin en ağır ekonomik krizinin yaşandığı 2001 yılından itibaren artış gösterdi. Çocuk mahkemelerine 2001 yılında ortalama 5 bin 206, 2002 yılında 5 bin 374 yeni dava geldi.
ÇOCUK SANIK SAYISI ARTIYOR
Rapora göre, çocuk mahkemelerine açılan davalardaki çocuk sanık sayısı da dava sayısına paralel olarak artış gösterdi. Bulundukları yaş itibariyle kara tahta önünde olması gereken çocuklar, hakim karşısına çıktı. 1994-2000 yılları arasında çocuk mahkemelerine açılan davalardaki "çocuk sanık sayısı" yıllık ortalama 5 bin 884'ken, 2001 yılında 6 bin 312'ye, 2002 yılında 7 bin 152'ye ve 2003 yılında 28 bin 888'e ulaştı.
CEZAEVİNDEKİ HER 100 KİŞİDEN 3'Ü ÇOCUK
2005 yılı Temmuz ayı itibariyle cezaevinde bulunan her 100 kişiden 3'ünün çocuk olduğu belirlendi. Cezaevindeki her 100 çocuktan 87'si ise tutuklu bulunuyor. Cezaevindeki çocukların yüzde 98'i erkek ve yüzde 31'i 11-15 yaş, yüzde 69'u ise 16-18 yaş aralığında bulunuyor.
EĞİTİMSİZLİK SUÇA İTİYOR
Cezaevindeki çocukların yüzde 7'si okuma-yazma bilmiyor yüzde 9'u ise sadece okuyup yazabiliyor. Cezaevindeki her 100 çocuktan 37'si ilkokul, yüzde 18'i ortaokul, yüzde 4'ü lise mezunu. Eğitim seviyesi düştükçe suçluluk oranı yükseliyor. Suç işledikleri sırada öğrenci olanlar cezaevindeki çocukların yüzde 25'ini oluşturuyor.
YÜZDE 25'İ HIRSIZLIKLA SUÇLANIYOR
Çocukların yüzde 25'i hırsızlık, yüzde 13'ü adam öldürme, yüzde 8'i ise müessir fiil suçu nedeniyle cezaevinde bulunuyor. Bu üç suçtan hüküm giyen çocuklar cezaevindeki toplam çocukların yüzde 46'sını oluşturuyor.
Çocukların yüzde 28'i 1-3 ay arası cezaevinde kalırken, yüzde 20'si 1 günle 1 ay, yüzde 19'u 3-6 ay, yüzde 11'i 6 ay ile 1 yıl arasında cezaevinde kalıyor. 1 yıldan daha uzun süre cezaevinde kalanlar, cezaevlerindeki tüm çocukların yüzde 22.3'ünü oluşturuyor.
16 ÇOCUK MAHKEMESİ VAR
Türkiye'de çocuk mahkemesi sayısı İstanbul, İzmir, Ankara, Kocaeli, Trabzon ve Diyarbakır illerinde olmak üzere toplam 16 olarak belirlendi.
AYGÜN: "SUÇLU ÇOCUK YOK, SUÇA İTİLEN ÇOCUK VAR"
ATO Başkanı Sinan Aygün, rapora ilişkin değerlendirmesinde, çocukların suça toplum tarafından itildiğini belirterek, "Toplum olarak bilimadamları yetiştirmemiz gerekirken suç dosyası kabarık, sabıkalı insanlar yetiştiriyoruz" dedi. Okul sıralarında oturması gereken çocuklarınsanık sandalyesinde oturduğuna işaret eden Aygün, "Suçlu olan çocuklar değil, biziz. Suçlu çocuk yoktur, suça itilen çocuk vardır. Kalem tutması gereken eller silah tutmasın" dedi.
Aygün, başta aileler olmak üzere devletin ilgili tüm birimlerinin, eğitim kurumlarının ve sivil toplum örgütlerinin çocuklara sahip çıkması gerektiğini belirtirken, eğitim olanaklarından yoksun çocukların suça daha kolay itildiklerine dikkat çekti. Aygün, ekonomik nedenlerde suç işleyen çocuk sayısının da hızla arttığını söyledi.
Aygün, çocuk suçluluğu ile mücadele için resmi kuruluşların öncülüğünde seferberlik başlatılması gerektiğini, bu konuda ATO olarak üzerlerine düşeni yapmaya hazır olduklarını da kaydetti.