Atmosferdeki kirliliÄŸin baÅŸ sorumlusu Amerika

19.yy’ın ortalarında sanayi devriminin baÅŸlamasından bu yana dünya atmosferindeki karbondioksit yoÄŸunluÄŸu dörtte bir oranında arttı. Atmosferdeki kirlenmenin baÅŸ sorumlusu ormanları yakarak, otomobil kullanabilmek, yemek piÅŸirmek, içeceklerini soÄŸutmak vb ihtiyaçları için fosil yakıt tüketen insan.Ä°nsanoÄŸlu bu etkinlikler sayesinde her yıl neredeyse 30 000 000 000 ton karbondioksiti atmosfere savurarak dünyadaki karbondioksit dolaşımını altüst ediyor. Okyanuslar da her yıl 7 330 000 000 ton karbondioksit yutarken bir o kadar daha karbondioksit de bilinmeyen yollardan havada kayboluyor. Geriye kalan karbondioksit oranı ise atmosferde yoÄŸunlaÅŸarak iklimin ısınmasına neden oluyor. Ve araÅŸtırmacıların son raporlarına göre iklim alarm çalıyor! ÖrneÄŸin Alaska’daki Bering buzulu 20.yy’ın başından bu yana 130 000 000 metrekare kadar küçülürken deniz seviyesi de on santimden daha fazla yükseldi. Daha büyük felaketlerin önlenebilmesi için özellikle de endüstri ülkeleri karbondioksit emisyonunu düşürmek zorundalar. Kömür, petrol ve gaz gibi yakıtları en fazla tüketen Amerika, iklime zarar veren ülkelerin başını çekiyor. Her Amerikan vatandaşı yılda ortalama olarak 20 500 kilo karbondioksit üretmekte. Almanya’da yapılan bir araÅŸtırma Almanların da bu konuda pek geri kalmadıklarını gösteriyor. Her yıl yaklaşık olarak 10 100 kilo sera gazı üreten bir Alman hesaplara göre ortalama bir dünya vatandaşından 6300 kilo daha fazla karbondioksit salıyor havaya. Alman Enerji Dairesi, dört kiÅŸilik bir ailenin yılda 4000 kilovat elektrik enerjisi tükettiÄŸini ve bu miktarın da 2600 kilo karbondioksit emisyonuna eÅŸit olduÄŸunu hesaplamış. Oysa çok küçük önlemler sayesinde bile atmosfere yayılan sera gazı düşürülebilmekte. ÖrneÄŸin piyasada satılmakta olan 2500 lüks buzdolabı yerine bir boy daha küçüğü tercih edildiÄŸinde gıdaların soÄŸutulması için harcanan enerji sarfiyatı yarı yarıya düşebilir. Ve aynı önlem tüm Avrupa ülkelerinde uygulandığı taktirde Berlin, Madrid ve Londra’da bir yılda tüketilen elektrik enerjisinden tasarruf etmek mümkün. Enerjinin önemli bir bölümü ısınmada kullanılmakta. Oysa her ev bir derece daha az ısıtıldığında bile %6 daha az enerji sarf edilebilir ve bu da 445 kilo daha az karbondioksitin açığa çıkması demek. Ve kalorifer sistemini elektronik termostatla donatanlar yılda 371 kilo daha az karbondioksit üretirler. Ä°stanbul’dan Ankara’ya gitmek için uçak yerine treni tercih eden bir kiÅŸi de aÅŸağı yukarı 251 kilo karbondioksitten tasarruf etmiÅŸ olur. Hatta televizyon, radyo ve diÄŸer cihazların kumanda aleti yerine ana cihazından kapatılması bile iklimi koruyabilir. Ä°ÅŸte üreticiler bu yüzden daha ekonomik modeller geliÅŸtirmeye çalışıyorlar. Mesela gelecekte bir buzdolabı bir kilovatlık elektrik enerjisiyle 220 litre bira soÄŸutabilecek. Bugün kullandığımız soÄŸutucular aynı enerjiyle 160 litre soÄŸuturken, on yıl öncesinin modelleri sadece 70 litre kadar soÄŸutabiliyordu. Alman yönetimi vatandaÅŸların 2005 yılına kadar, 1990 yılındaki karbondioksit emisyonuna göre %25 daha az karbondioksit tüketmeleri konusunda karar aldıysa da 2001 yılında bir önceki yıla göre %1,5 oranında daha fazla karbondioksit üretildiÄŸi ortaya çıktı. Uzmanların görüşüne göre Almanya’daki önlemler küresel iklimdeki ısınmayı önlemekte yetersiz kalmakta. Orman ve okyanus gibi doÄŸal karbondioksit depolarının korunması için 2050 yılında bir insanın atmosferdeki sera gazındaki payı en fazla 1 ton olmalı diyor bilim adamları. Â