Atık yağlar çevreyi kirletiyor

Çevre ve Orman Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Mustafa Öztürk tarafından hazırlanan, “Kullanılmış Bitkisel ve Hayvansal Yağlar” başlıklı raporda, yüksek kaloriye sahip kullanılmış bitkisel ve hayvansal yağların döküldükleri kanal borusunun yüzeyine yapıştıkları ve kanal kesitinin zamanla daralıp tıkanmasına neden oldukları vurgulandı.

Lokanta, restoran, fast-food veya hazır yemek merkezleri yakınındaki kanallardaki tıkanmaların, yağ dökülmesi nedeniyle meydana geldiği vurgulanan raporda, şunlar kaydedildi:

“Bu gibi tesislerin, kanala bağlantı kısımlarında yağ tutucu kullanılmalıdır. Kanala dökülen bitkisel ve hayvansal yağlar, suların kirlilik yükünü artırır. Atık suya karışan atık yağlar yüzünden kirlilik daha geniş alana yayılır. Evsel atık suyun neden olduğu çevresel kirliliğinin yüzde 25'i, bitkisel ve hayvansal atık yağların kanalizasyona dökülmesinden kaynaklanmaktadır.”

Raporda, kullanılmış bitkisel ve hayvansal yağ atıklarının, atık su arıtma tesislerine de zarar verdiği vurgulanarak, bu durumun arıtma tesisinin işletme maliyetini artıracağına işaret edildi.

Çöpe dökülen atık yağların zamanla emilerek yer altına indiği belirtilen raporda, kullanılmış yağların yer altı sularının kirlenmesine neden olabileceği, kirlenen yer altı sularını temizlemenin ise çok pahalı ve zor olduğu belirtildi.

Raporda, bitkisel ve hayvansal atık yağların kanalizasyona, yüzeysel sulara ve toprağa dökülmesinin önlenmesi istenerek, dökenler hakkında yasal işlem yapılması gerektiği kaydedildi.

YAĞ ATIKLARIN GERİ KAZANILMASI

Türkiye'de yılda 1 milyon 500 bin ton bitkisel yağın gıda amacıyla kullanıldığı belirtilen raporda, bu miktarın yaklaşık 350 bin tonunun “atık” formatında serbest kaldığı ifade edildi.

Kullanılmış yağları, paketleyip tekrar yağ olarak satan firmalar bulunduğu vurgulanan raporda, şu ifadelere yer verildi:

“Bu yağlar insan sağlığı için çok tehlikeli ve sakıncalıdır. Atık bitkisel yağlar, gıda amacı ile kesinlikle tekrar kullanılmamalıdır. Bu yağlar, hayvan yemi olarak kullanılacaksa içerisindeki PCB, furan, PAH, dioksin ve dioksin benzeri madde miktarına mutlaka bakılmalıdır. Kullanılmış yağların içindeki maddeler limit değerlerini sağlıyorsa hayvan yemi olarak kullanılmalıdır.”

Kullanılmış yağları toplayan firmalara lisans verilmesi gerektiği vurgulanan raporda, yağ toplama kapları, araçlar ve geçici depolama alanlarının belli kurallara tabi olması gerektiği ifade edildi.

Raporda, kullanılmış bitkisel ve hayvansal yağ atıklarının geri dönüşümü yapılarak, biodizel, arap sabunu veya hayvan yemi olarak kullanıldığı anımsatıldı.