Athena Tapınağı bürokrasi kurbanı

İZSU Yönetim Kurulu, daha önce onayladığı projeyi, bürokratik nedenlerle başlama aşamasında gündeminden çıkardı. İzmir Büyükşehir Belediyesi Foça'yı dünyaya tanıtması hedeflenen projeyi gerçekleştirmek için yeni yöntem bulacak.

İZSU (İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi), 2007 yılı sonunda yaptığı çalışma programıyla bugünkü Batı Uygarlığı'nı kuran İonlar'ın en büyük kenti olan Phokaia ve üzerindeki modern Foça İlçesi'ni ‘Arkeo- Kent’ konumuna getirecek projelere 30 milyon YTL'lik bütçe ayırdı. Athena Tapınağı'nı ortaya çıkaracak ve bir bölümü restore edilecek ilk ihale şubat ayı başında yapılacaktı. Tapınakla ilgili çalışmayı, yeldeğirmenlerinin restorasyonu izleyecekti. Mart 2007 tarihinde başlayacak çalışmalarla Foça'nın tarih turizminin merkezlerinden biri olması hedeflendi. İZSU eski Genel Müdürü İsmet Halim Gürsoy'un ısrarla takip ettği projeyle ilgili Yönetim Kurulu'nda karar alındı. Çalışmalarla ilgili yetki için de Büyükşehir Belediye Meclisi'nden oluşan Genel Kurul'dan karar çıktı. Meclis Ekim 2007 toplantısında tarihi dokunun, kent tarihi bakımından önem taşıyan mekanların ve işyerlerinin korunmasını sağlamak, onarımını yapmak, korunması mümkün olmayanların da aslına uygun olarak yeniden inşa edilmesi için İZSU Genel Müdürlüğü’ne yetki verdi. Bu yetki, ilk olarak Foça Arkeo- Kent projesini gerçekleştirmek için kullanılacaktı.

GÜRSOY UZAKLAŞINCA PROJE ASKIDA KALDI

Meclis kararından sonra Athena Tapınağı'nı kazılarının başlaması için yıkılması ve yerine geçici prefabrik okul yapılması için ihale hazırlıkları da başladı. Ancak, Gürsoy'un önce rahatsızlanması, daha sonra da ESHOT (Belediye otobüs işletmesi) Genel Müdürlüğü'ne atanarak yerine Ahmet Alpaslan'ın Genel Müdür olması Foça- Arkeo Kent Projesi'ni sekteye uğrattı. Bu süreçte yapılan İZSU Genel Kurulu'nda başta Genel Müdür Yardımcısı Hilmi Özen olmak üzere bazı bürokratların projeye karşı çıkması nedeniyle, konu gündemden çıkarıldı. Genel Müdür Ahmet Alpaslan da konuya uzak durdu. Böylece, proje başlangıç aşamasında ortada kaldı. Meclis kararında AKP'lilerin eleştirilerine karşı kararı savunan Başkan Aziz Kocaoğlu ise bu süreçte sessiz kaldı.

BÜYÜKŞEHİR ÜSTLENECEK

CHP'li Foça Belediye Başkanı Gökhan Demirağ ve Kazı Başkanı Ömer Özyiğit'in ısrarlı takipleri sonunda, Büyükşehir Belediyesi projeyi gerçekleştirmek için yeni yöntem arayışına girdi. Büyükşehir Belediyesi, Foça Belediyesi ve Kazı Başkanlığı arasında bir protokol hazırlığı başlatıldı. Eğer, protokol imzalanırsa eski ortaokul binası yerine yenisi okullar başlayana kadar yapılacak, eski bina yıkılarak kazı çalışmaları başlayacak. Yeldeğirmenleri restorasyonu için de kaynak aktarımı yapılacak.

DEMİRAĞ: PROJE DURMADI

Büyükşehir Belediyesi yetkilileri, protokol çalışmalarının sürdüğünü, gecikmeye rağmen Foça'yla ilgili projeyi gerçekleştirmeye kararlı olduklarını söyledi. Foça Belediye Başkanı Gökhan Demirağ ise, projeyi İZSU yerine Büyükşehir Belediyesi'nin yapacağını açıkladı. Protokol imzası sonrası çalışmaların hızlanmasını ümit ettiğini belirten Demirağ, “Gecikme Büyükşehir Belediyesi'nin kendi içindeki bürokratik işlemlerden kaynaklanmış olabilir. Ancak, ben projenin yapım heyacanını yaşamaya başladım. İzmir 2 No'lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu da ilk aşamadaki okul yıkımıyla ilgili öneriyi onayladı” dedi.

NELER YAPILACAK?

İlk önce, Anadolu Ana Tanrıçası Kybele'nin heykelenin de bulunduğu Liman Kutsal Alanı'nın üzerinde İ.Ö. 590- 580 yıllarında İon düzeninde yapılan, daha sonra Roma döneminde mermerden inşaa edilen, Mitolojide akıl ve savaş tanrıçası olarak geçen Athena Tapınağı projesi gerçekleşecek. İZSU, Athena Tapınağı'nın üzerinde yer alan eski ortaokul binasını yıkacak. Cemil Midilli Lisesi'nin yanına prefabrik bir okul binası yaparak, eğitim ve öğretimin burada sürmesini sağlayacak.

YELDEĞİRMENLERİ RESTORASYONU

Eski Foça'ya ulaşan karayolunun solunda, kentin batısında arka görünümde kalan üç değirmen kalıntısı restore edilecek. İzmir 2 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu'nun onayladığı röleve- restitüsyon-restorasyon projesiyle yeldeğirmenleri Foça'nın tarihi kimliğini daha da belirginleştirecek.

SURLAR ORTAYA ÇIKARILACAK

Kazılar, eski ortaokul binasının yıkımıyla 2008 yılında başlayacak. Heredot'un sözünü ettiği Phokaia'da Persler'den korunmak için yapılan 7 kilometrelik surların tamamı da ortaya çıkarılacak. İ.Ö. 590- 580'li yıllarda yapıldığı tahmin edilen duvarlarla ilgili restorasyon projeleri de gerçekleştirilecek. Ayrıca, surların çevresinde düzenleme yapılarak açık hava arkeolojik parkına dönüştürelecek.